Lạng Sơn: Điểm đến du lịch biên mậu độc đáo

- Nằm ở vị trí chiến lược với đường biên giới dài tiếp giáp Trung Quốc, Lạng Sơn không chỉ là cửa ngõ giao thương quan trọng mà còn sở hữu tiềm năng to lớn để phát triển du lịch biên mậu. Phát huy lợi thế này, thời gian qua, các cấp, ngành trên địa bàn tỉnh đã và đang đẩy mạnh phát triển du lịch cửa khẩu, biên giới, các hoạt động không chỉ dừng lại ở mua sắm mà còn gắn với việc tổ chức chuỗi các sự kiện văn hóa, thể thao, du lịch đặc sắc và các tour du lịch liên tuyến độc đáo. 

Lạng Sơn có đường biên giới với Trung Quốc dài 231,74 km, với 12 cửa khẩu (2 cửa khẩu quốc tế, 1 cửa khẩu chính và 9 cửa khẩu phụ), đây là điều kiện thuận lợi trong giao lưu kinh tế và du lịch giữa hai nước. Là tỉnh có vị trí địa lý thuận lợi trong giao thương, có hệ thống giao thông đường bộ, đường sắt thuận lợi trong liên kết với các tỉnh, thành phố trong cả nước và quốc tế, là cửa ngõ quan trọng nối Trung Quốc với các nước ASEAN và giữ một vị trí đặc biệt quan trọng về kinh tế - xã hội, an ninh - quốc phòng. Đặc biệt, hiện nay tỉnh đang sở hữu hệ thống hơn 330 di tích, danh thắng nổi tiếng cùng nền văn hóa độc đáo, đậm đà bản sắc của 7 dân tộc chính (Nùng, Tày, Kinh, Dao, Hoa, Sán chay, Mông) đã tạo nên những tiềm năng phát triển du lịch vô cùng đa dạng.

Đa dạng sản phẩm du lịch biên mậu 

Phát huy những lợi thế trên, những năm qua, tỉnh đã tập trung hoàn thiện hệ thống hạ tầng phục vụ phát triển du lịch như đường giao thông, điện lưới quốc gia, hạ tầng công nghệ thông tin; xây dựng, hình thành các trung tâm dịch vụ, các khu điểm du lịch ngày một hiện đại và đồng bộ hơn.

Tiêu biểu, từ năm 2016, UBND tỉnh chú trọng xây dựng và công nhận các điểm du lịch gần khu vực biên giới như: Khu lưu niệm đồng chí Hoàng Văn Thụ, điểm du lịch thương mại chợ cửa khẩu Tân Thanh (Văn Lãng); điểm du lịch Cửa khẩu Quốc tế Hữu Nghị, đền Mẫu Đồng Đăng, nhà bia Thủy Môn Đình, di tích Pháo đài Đồng Đăng, Ga đường sắt quốc tế Đồng Đăng (Cao Lộc)… 

Ngoài ra, ngành du lịch tỉnh cũng đã xây dựng các tour du lịch gắn với vùng biên giới kết nối các điểm du lịch, các di tích lịch sử, văn hóa, danh thắng ở biên giới như: tuyến thành phố Lạng Sơn đi Đồng Đăng, Hữu Nghị, Tân Thanh; tuyến thành phố Lạng Sơn đi Bằng Tường (Trung Quốc) trong ngày bằng giấy thông hành; mua sắm tại điểm du lịch thương mại chợ cửa khẩu Tân Thanh (Văn Lãng)…  Đặc biệt, ngành du lịch tỉnh cũng đẩy mạnh đưa vào khai thác 2 tuyến du lịch quốc tế gồm: Lạng Sơn - Cửa khẩu Quốc tế Hữu Nghị - Nam Ninh (Quảng Tây, Trung Quốc) (đây là một phần của tuyến du lịch xuyên Á); Lạng Sơn - Cửa khẩu Quốc tế Hữu Nghị - Nam Ninh - Đông Hưng - Móng Cái - Trà Cổ - Lạng Sơn.

Anh Ngô Văn Tường, du khách Quảng Tây, Trung Quốc cho biết: Lần đầu tiên tôi đến Việt Nam và được tham dự lễ hội Kỳ Cùng – Tả Phủ vào ngày 27 tháng Giêng năm Ất Tỵ 2025. Tại lễ hội, tôi ấn tượng nhất là phần rước kiệu, tôi thật sự bị choáng ngợp với số lượng người tham gia với những trang phục rực rỡ. Trong lễ hội tôi còn được thưởng thức nhiều đặc sản hấp dẫn của tỉnh như vịt quay, lợn quay… Người Lạng Sơn rất hiếu khách. Tôi đã chụp được rất nhiều bức ảnh đẹp làm kỷ niệm. Chắc chắn tôi sẽ kể lại cho bạn bè và người thân về lễ hội này và trở lại Lạng Sơn vào những mùa lễ hội sau.

Cảm nhận của anh Tường cũng là cảm nhận của nhiều du khách khi tới Lạng Sơn du lịch trong những năm gần đây. Nhờ những giải pháp quan trọng, thời gian qua tỉnh đã thu hút đông đảo khách du lịch nội địa và khách quốc tế. Trong năm 2024, Lạng Sơn đón 4,2 triệu lượt khách, (tăng gần 8% so với năm 2023). Trong đó, khách quốc tế đạt 142,5 nghìn lượt (khách Trung Quốc chiếm khoảng 80% khách quốc tế đến Lạng Sơn), doanh thu ước đạt 4.350 tỷ đồng. 

Riêng trong quý I/2025, tỉnh Lạng Sơn thu hút gần 2 triệu lượt khách (tăng 26,2% so với cùng kỳ 2024). Trong đó, khách quốc tế đạt 56.000 lượt, khách trong nước đạt trên 1,8 triệu lượt; doanh thu ước đạt gần 1,6 nghìn tỷ đồng, (tăng 27% so với cùng kỳ 2024).

Đẩy mạnh liên kết, hợp tác  

Để đạt được những kết quả tích cực trong hoạt động phát triển du lịch biên mậu, thời gian qua, các cấp, ngành trên địa bàn tỉnh đã triển khai nhiều giải pháp quan trọng. Trong đó, liên kết và hợp tác phát triển du lịch với nước bạn (Trung Quốc) được xác định là một trong những giải pháp chính đã và đang được tỉnh tập trung thực hiện để thúc đẩy phát triển du lịch biên mậu.

Ông Lưu Bá Mạc, Phó Giám đốc Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch (VHTTDL) cho biết: Thời gian qua, Sở VHTTDL đã phối hợp với các đơn vị liên quan, tham mưu UBND tỉnh thực hiện các nhiệm vụ nhằm thúc đẩy hợp tác du lịch biên giới như: Tăng cường hợp tác quản lý hoạt động du lịch qua biên giới; tháo gỡ những khó khăn vướng mắc nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp lữ hành và khách du lịch qua lại biên giới; xúc tiến quảng bá du lịch, chuyển đổi số; xây dựng các sản phẩm du lịch đặc thù biên giới, đặc biệt là hợp tác xây dựng Khu hợp tác du lịch qua biên giới Tân Thanh (Việt Nam) - Pò Chài (Trung Quốc) với nhiều loại hình dịch vụ đa dạng, chất lượng, hấp dẫn, tham mưu tăng thời gian cho khách du lịch sử dụng giấy thông hành đi du lịch lên 2 ngày, 1 đêm (hiện nay là đi trong ngày)… nhằm thúc đẩy du lịch biên giới phát triển tương xứng với tiềm năng lợi thế, đóng góp cho sự phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh.

Từ năm 2023, Sở VHTTDL  đã tổ chức các cuộc hội đàm với các cơ quan, đơn vị liên quan của Trung Quốc và đã đạt được thống nhất chung thông qua Bản ghi nhớ hợp tác “Khu hợp tác du lịch qua biên giới Tân Thanh (Việt Nam) – Pò Chài (Trung Quốc)”. Thực hiện Bản ghi nhớ hợp tác, trong hơn 2 năm qua, các hoạt động VHTTDL nhân các dịp lễ, tết và kỷ niệm các ngày truyền thống hai bên được tăng cường với gần 50 sự kiện hợp tác. Qua các hoạt động đã giới thiệu, quảng bá, thu hút khách du lịch vào Việt Nam và khách du lịch từ Việt Nam sang Trung Quốc, góp phần thúc đẩy khai thác hiệu quả sản phẩm du lịch biên mậu giữa hai bên.

Bên cạnh các hoạt động hợp tác song phương, tỉnh cũng đặc biệt chú trọng đến công tác giới thiệu, quảng bá thu hút khách du lịch Trung Quốc thông qua các hoạt động xúc tiến du lịch.  

Ông Lý Xuân Thạch, Giám đốc Công ty TNHH Thương mại và Du lịch Thanh Vũ cho biết: Trong năm 2024 vừa qua chúng tôi đã tham gia khoảng 10 sự kiện xúc tiến du lịch tại Trung Quốc và Việt Nam. Việc tham gia các hoạt động xúc tiến, hội chợ thương mại tại Trung Quốc có ý nghĩa rất quan trọng đối với chúng tôi trong việc đẩy mạnh thị trường du lịch và khai thác tour tuyến du lịch mới, thay thế các tour tuyến truyền thống. Đồng thời, giúp chúng tôi cũng có cơ hội tiếp cận đón đoàn khách chất lượng vào Việt Nam du lịch. Nhờ đó, trong quý I/2025, lượng khách hàng đến với công ty tăng 30% so với cùng kỳ năm 2024. 

Cùng với các biện pháp xúc tiến du lịch, một yếu tố quan trọng khác được tỉnh đặc biệt quan tâm là công tác liên kết, xây dựng các sản phẩm du lịch mới và quản lý hoạt động du lịch biên giới, đơn giản hóa thủ tục, cơ chế xuất nhập cảnh… Đặc biệt, thể hiện sự quyết tâm trong việc tăng cường hợp tác du lịch biên giới, gần đây nhất, giữa tháng 4 năm 2025, Đoàn công tác của Sở VHTTDL đã tham dự chương trình hợp tác xây dựng sản phẩm văn hóa, du lịch biên giới Việt – Trung tại Bằng Tường và Nam Ninh, khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây, Trung Quốc. Tại đây, hai bên đã đề xuất các định hướng hợp tác trong phát triển sản phẩm văn hoá, du lịch hữu nghị Lạng Sơn – Bằng Tường, và tăng cường các hoạt động bảo tồn, xây dựng các tuyến du lịch văn hoá, lịch sử theo dấu chân Bác. Hai bên cũng thống nhất cùng tham mưu, đẩy nhanh tiến độ tổ chức lễ công bố mở rộng thời gian giấy thông hành 2 ngày, 1 đêm và một số tuyến du lịch giữa Bằng Tường (Trung Quốc) và một số huyện, thành phố của tỉnh Lạng Sơn. Đây là hoạt động đối ngoại thiết thực và có ý nghĩa, tăng cường mối quan hệ đoàn kết, hữu nghị, hiểu biết và hợp tác giữa Sở VHTTDL tỉnh Lạng Sơn và thị Bằng Tường, đồng thời góp phần thúc đẩy phát triển du lịch biên giới bền vững dựa trên nền tảng giá trị văn hóa – lịch sử đặc sắc.

Tin tưởng rằng, với sự chung tay của các cấp, ngành cùng sự đồng lòng của các doanh nghiệp và cộng đồng, du lịch biên mậu Lạng Sơn sẽ tiếp tục gặt hái được nhiều thành công hơn nữa, không chỉ góp phần phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh mà còn thắt chặt thêm tình hữu nghị giữa Việt Nam và Trung Quốc, mang đến những trải nghiệm đặc sắc và đáng nhớ cho du khách thập phương.