Vững gốc, xanh rừng

- Trên địa bàn tỉnh có diện tích quy hoạch đất lâm nghiệp lớn. Với lợi thế đó, những năm qua, phát triển lâm nghiệp bền vững được xác định là hướng đi chiến lược, lâu dài, gắn với bảo vệ môi trường sinh thái, phát triển kinh tế, nâng cao đời sống người dân. Nghị quyết 30 ngày 3/6/2021 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về phát triển lâm nghiệp bền vững giai đoạn 2021 – 2030 đã mở ra hướng đi mới, bài bản và quyết liệt hơn trong phát triển lâm nghiệp theo hướng bền vững. 

Trong những năm qua, các cấp, ngành liên quan đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp phát triển lĩnh vực lâm nghiệp trên địa bàn tỉnh.

Đồng bộ các giải pháp

Ông Hoàng Văn Chiều, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường cho biết: Để triển khai Nghị quyết số 30 ngày 3/6/2021 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về phát triển lâm nghiệp bền vững giai đoạn 2021 - 2030, sở đã tham mưu UBND tỉnh ban hành kế hoạch tổng thể phát triển lâm nghiệp bền vững  giai đoạn 2021 – 2030 (Kế hoạch số 164 ngày 26/7/2021). Trong đó, phân giao cụ thể các chỉ tiêu, nhiệm vụ cho các huyện, thành phố (cũ) và các sở ngành có liên quan để tổ chức triển khai thực hiện.

Theo đó, giai đoạn 2021 – 2025, toàn tỉnh phấn đấu giá trị sản xuất lâm nghiệp đạt 4.000 tỷ đồng/năm; trồng rừng tập trung đạt 9.000 ha/năm; sản lượng khai thác gỗ đạt 1.750.000 m3; cấp chứng chỉ rừng với diện tích 5.000 ha; phát triển vùng sản xuất tập trung; xây dựng 5 chuỗi liên kết sản xuất tiêu thụ sản phẩm lâm nghiệp...

Một trong những giải pháp quan trọng để thực hiện hiệu quả nghị quyết đó là đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến chủ trương, chính sách pháp luật về lâm nghiệp. Từ năm 2021 đến nay, các cấp, ngành trên địa bàn tỉnh đã tổ chức 490 hội nghị tuyên truyền các cấp với 123.000 lượt người tham gia; tổ chức lồng ghép tuyên truyền tại các cuộc họp thôn, khu dân cư trên 6.500 cuộc; phát gần 16.000 tờ rơi, áp phích, sổ tay; tuyên truyền lưu động 814 cuộc... Qua đó, đã làm chuyển biến mạnh mẽ nhận thức cho mỗi cán bộ, đảng viên và các tầng lớp Nhân dân về vai trò và tầm quan trọng của phát triển lâm nghiệp trong phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Bên cạnh đó, công tác đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ cho đội ngũ cán bộ công chức luôn được chính quyền các cấp quan tâm thực hiện. Trong đó, chú trọng đào tạo chuyên sâu sau đại học, đào tạo bồi dưỡng về lý luận chính trị, quản lý Nhà nước, chuyên môn, nghiệp vụ xử lý vi phạm hành chính, cập nhật và sử dụng các phần mềm phục vụ công tác phát triển lâm nghiệp... Theo đó, giai đoạn 2021 – 2025, toàn tỉnh có 2 công chức được đào tạo cao cấp lý luận chính trị, 17 công chức được đào tạo trung cấp lý luận chính trị; bồi dưỡng nghiệp vụ ngạch kiểm lâm viên, kiểm lâm viên chính cho 31 công chức...

Đặc biệt, một giải pháp quan trọng để thực hiện các chỉ tiêu, nhiệm vụ đó là triển khai các cơ chế, chính sách về phát triển lâm nghiệp. Thực hiện Tiểu dự án 1- thuộc dự án 3 Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn I: từ năm 2021 đến năm 2025, các cấp, ngành đã hỗ trợ khoanh nuôi xúc tiến tái sinh có trồng bổ sung được 71,1 lượt ha; hỗ trợ trồng rừng sản xuất và phát triển lâm sản ngoài gỗ với diện tích 1.084,75 ha; hỗ trợ trồng rừng phòng hộ 45,44 ha... Đồng thời, có 1.572 đối tượng được hỗ trợ lãi suất vay vốn với tổng số tiền trên 118 tỷ đồng, trong đó, có các dự án vay vốn phát triển lâm nghiệp.

Bên cạnh đó, các giải pháp ứng dụng khoa học công nghệ trong công tác quản lý bảo vệ và phát triển rừng; phối hợp trong công tác kiểm tra, giám sát, xử lý kịp thời, nghiêm minh các hành vi vi phạm pháp luật, thiết lập trật tự, kỷ cương trong công tác quản lý, bảo vệ rừng... được các đơn vị, lực lượng kiểm lâm tổ chức triển khai thực hiện. Qua đó, góp phần hoàn thành các chỉ tiêu, nhiệm vụ kế hoạch đã đề ra.

Phát triển lâm nghiệp bền vững

Từ những cách làm cụ thể, sát thực, sau 5 năm triển khai, Nghị quyết 30 đã phát huy hiệu quả tích cực. Ông Hoàng Văn Chiều, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường cho biết: Qua gần 5 năm thực hiện nghị quyết, một số kết quả cơ bản đạt và vượt mục tiêu đề ra trong giai đoạn 2021 – 2025. Qua đó, góp phần từng bước đưa lĩnh vực lâm nghiệp phát triển bền vững.

Cụ thể, diện tích trồng rừng từ năm 2021 đến nay đạt trên 44.900 ha (trung bình đạt trên 9.000 ha/năm). Người dân, các công ty, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh đã chủ động đẩy mạnh đầu tư trồng rừng. Từ trồng rừng đã đem lại hiệu quả kinh tế, nâng cao đời sống cho người dân. Theo đánh giá của cơ quan chuyên môn, trung bình 1 ha rừng gỗ nhỏ chu kỳ 5 – 7 năm cho giá trị từ 150 đến 200 triệu đồng, 1 ha rừng gỗ lớn từ 12 năm trở lên đạt 350 triệu đồng. Giá trị sản xuất lâm nghiệp đạt trên 4.000 tỷ đồng/năm (đạt kế hoạch đề ra).

Bà Hứa Thị Ánh, xã Vân Nham cho biết: Năm 2002, gia đình tôi trồng hơn 1 ha cây bạch đàn, sau gần 6 năm, cây đến kỳ cho khai thác, tôi thu về gần 100 triệu đồng. Nhận thấy trồng rừng hiệu quả, gia đình tiếp tục trồng và mở rộng diện tích. Đến năm 2015, gia đình tôi đã mở rộng diện tích trồng rừng lên gần 5 ha keo và bạch đàn. Nhờ được chăm sóc đúng quy trình, cây sinh trưởng và phát triển tốt, đến năm 2021, gia đình khai thác hơn 2 ha rừng, thu nhập đạt trên 200 triệu đồng.

Các vùng nguyên liệu sản xuất tập trung trên địa bàn tỉnh được tiếp tục duy trì và phát triển, đến nay, hầu hết các vùng nguyên liệu sản suất tập trung đã vượt chỉ tiêu kế hoạch giai đoạn 2021 – 2025 như: vùng hồi diện tích 46.167,84 ha (vượt 32% kế hoạch), vùng thông đạt 138.542,48 ha (vượt 7% kế hoạch), vùng keo đạt 55.945,67 ha (vượt 47% kế hoạch), vùng bạch đàn 29.894,02 ha (đạt 199% kế hoạch), vùng quế đạt 10.754,26 ha (vượt 79% kế hoạch)... Năng suất rừng trồng ngày càng nâng cao. Cụ thể, giai đoạn 2021 – 2025, khối lượng khai thác gỗ trên địa bàn tỉnh đạt trên 2 triệu m3 (vượt 20,4% kế hoạch), sản lượng nhựa thông đạt trên 200.000 tấn (vượt 34,1% kế hoạch), sản lượng vỏ quế đạt hơn 5.000 tấn (vượt 68,4% kế hoạch).

Đặc biệt, tỉnh đã cấp được 4 loại chứng chỉ rừng với tổng diện tích 15.136,06 ha (vượt 202,7% kế hoạch), tập trung tại huyện Đình Lập (cũ). Đây là điều kiện cần thiết để gỗ rừng trồng Lạng Sơn vươn ra thị trường thế giới, nâng cao giá trị sản phẩm lâm nghiệp. Theo ông Phạm Công Phong, Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm khu vực Đình Lập, đây là nhiệm vụ mới, lần đầu tiên được thực hiện trên địa bàn tỉnh, là bước đi phù hợp với xu thế tất yếu trong thời kỳ hội nhập. Với kết quả đạt được bước đầu cho thấy nhiệm vụ cấp chứng chỉ rừng được sự đồng thuận cao của người dân, doanh nghiệp, nhận thức của người dân được nâng lên, tư duy về phát triển lâm nghiệp được thay đổi theo hướng thay vì tập trung mở rộng diện tích như trước đây thì hiện nay đã dần được chuyển dịch theo hướng nâng cao giá trị trên đơn vị diện tích, sử dụng có hiệu quả, bền vững nguồn tài nguyên rừng và đất lâm nghiệp.

Song song với đó, toàn tỉnh duy trì 700 – 800 cơ sở sản xuất kinh doanh giống cây lâm nghiệp, tổng số cây sản xuất 1.550 triệu cây (vượt 55% kế hoạch). Chất lượng cây giống đáp ứng được yêu cầu, tạo công ăn việc làm, đem lại nguồn thu nhập cho người dân, giá trị từ sản xuất, kinh doanh giống cây trồng lâm nghiệp ước đạt trên 250 - 300 tỷ đồng/năm. Trên địa bàn tỉnh đã hình thành 16 chuỗi liên kết sản xuất tiêu thụ sản phẩm lâm nghiệp (vượt 320% kế hoạch).

Ngoài hiệu quả kinh tế, các chính sách phát triển lâm nghiệp bền vững cũng góp phần quan trọng trong việc bảo vệ môi trường, giảm thiểu thiên tai. Tỷ lệ che phủ rừng tăng từ 63,4% năm 2021 lên 64,1% năm 2024...

Nhờ triển khai đồng bộ các giải pháp, thực hiện hiệu quả Nghị quyết số 30, lĩnh vực lâm nghiệp trên địa bàn tỉnh đã và đang khẳng định vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế, bảo vệ môi trường và thích ứng với biến đổi khí hậu. Những cánh rừng đang ngày càng được nhân rộng, không chỉ là lá phổi xanh mà còn là nguồn sinh kế bền vững cho người dân. Thời gian tới, các cấp, ngành tiếp tục triển khai hiệu quả chính sách phát triển lâm nghiệp, nhân rộng các mô hình có hiệu quả. Đồng thời, thúc đẩy hợp tác giữa người dân và doanh nghiệp trong liên kết sản xuất, chế biến, tiêu thụ, nâng cao giá trị lâm sản, góp phần đưa ngành lâm nghiệp phát triển bền vững.