Ông Trump lên kế hoạch cải tổ NATO

NBC dẫn lời 4 cựu quan chức và quan chức đương nhiệm Mỹ giấu tên cho biết Mỹ chỉ bảo vệ những quốc gia NATO thực sự đáp ứng yêu cầu chi tiêu của khối.

Nếu chính sách trên của Tổng thống Mỹ được thực hiện sẽ đánh dấu thay đổi lớn so với điều khoản cốt lõi của khối quân sự này. Trong đó quy định bất kỳ cuộc tấn công nào nhằm vào một thành viên cũng bị coi là đòn tấn công nhằm vào cả liên minh và NATO sẽ phối hợp đáp trả.

Nguyên tắc tương tự cũng áp dụng cho những cuộc tập trận quân sự chung và hoạt động triển khai ở nước ngoài của Mỹ. Washington có thể chọn ưu tiên cuộc tập trận với đối tác NATO đáp ứng mục tiêu chi tiêu quốc phòng và tái định vị lực lượng của mình ở châu Âu cùng tiêu chí khác.

Chính quyền của Tổng thống Donald Trump từng ám chỉ họ đang có kế hoạch giảm sự hiện diện quân sự ở châu Âu. Gần đây, ông Trump cũng thúc giục EU dẫn đầu trong việc tự vệ và chịu gánh nặng đảm bảo an ninh tương lai đối với Kiev.

Hồi tháng 2, người đứng đầu Lầu Năm Góc Pete Hegseth cho biết Washington có ý định tập trung ưu tiên quân sự vào việc đối phó với Trung Quốc. Ông Hegseth cũng cảnh báo các quốc gia EU không nên cho rằng sự hiện diện của quân đội Mỹ trên lục địa này là vô thời hạn.

Tương tự, một số quan chức cấp cao của Mỹ phủ nhận nguyên tắc cốt lõi của NATO là Điều 5 có thể bị ảnh hưởng trước các thay đổi chính sách.

Tuy nhiên, ông Trump đặt câu hỏi liệu các đồng minh châu Âu có tuân thủ nguyên tắc đó hay không, điều mà Tổng thống Mỹ xem là "vấn đề lớn nhất ở NATO".

Ông Trump nhiều lần chỉ trích thành viên NATO không đạt được ngưỡng chi tiêu quốc phòng hiện tại của khối là 2% GDP và đưa ra ý tưởng tăng chi tiêu quốc phòng bắt buộc đối với thành viên lên 5% GDP, dù không có thành viên nào đạt được ngưỡng này trước đó.

Theo ước tính của NATO, 23 thành viên khối đạt được ngưỡng 2% tính đến năm 2024, chỉ có 5 thành viên, bao gồm cả Mỹ đạt trên 3%. Ba Lan là thành viên duy nhất chi hơn 4% GDP cho quốc phòng.