Ông Trump chuẩn bị đề xuất gói vũ khí hơn 100 tỷ USD cho Ả Rập Xê-út

Theo Reuters ngày 24/4, Tổng thống Mỹ Donald Trump chuẩn bị công bố gói bán vũ khí cho Ả Rập Xê-út trị giá hơn 100 tỷ USD, nhân chuyến thăm vào tháng 5 tới.

Sáu nguồn tin của Reuters tiết lộ rằng đây là nỗ lực mới nhất của chính quyền Trump nhằm thúc đẩy quan hệ quân sự – kinh tế với Riyadh sau khi chính quyền tiền nhiệm của ông Joe Biden thất bại trong việc ký kết một hiệp ước quốc phòng bao trùm với quốc gia vùng Vịnh.

Gói thỏa thuận dự kiến bao gồm nhiều hệ thống vũ khí tiên tiến do các tập đoàn quốc phòng hàng đầu Mỹ cung cấp như Lockheed Martin, RTX (tên cũ là Raytheon Technologies), Boeing, Northrop Grumman và General Atomics. Hai nguồn tin cho biết Lockheed sẽ cung cấp máy bay vận tải C-130, cùng với tên lửa và radar.

Trong khi đó, General Atomics được cho là đã gần đạt được thỏa thuận trị giá khoảng 20 tỷ USD để bán các mẫu UAV MQ-9B SeaGuardian cùng các thiết bị liên quan, vốn được phía Ả Rập Xê-út quan tâm từ năm 2018.

Một thỏa thuận mua tiêm kích tàng hình F-35 – dòng máy bay mà Riyadh đã quan tâm nhiều năm qua – cũng sẽ nằm trong chương trình nghị sự, dù khả năng ký kết ngay trong chuyến thăm vẫn còn bỏ ngỏ.

Mỹ hiện vẫn duy trì nguyên tắc đảm bảo “Lợi thế quân sự định tính” (QME) cho Israel, tức luôn cung cấp cho đồng minh thân cận này các khí tài vượt trội hơn các quốc gia Ả Rập.

Chính quyền Trump từng ký kết gói vũ khí trị giá 110 tỷ USD với Riyadh vào năm 2017. Tuy nhiên, tính đến năm 2018, chỉ 14,5 tỷ USD trong số đó được thực hiện, phần còn lại bị Quốc hội Mỹ trì hoãn sau vụ nhà báo Jamal Khashoggi bị sát hại.

Chính quyền Biden sau đó áp đặt lệnh cấm bán vũ khí tấn công cho Ả Rập Xê-út nhằm gây sức ép chấm dứt cuộc chiến ở Yemen. Tuy nhiên, lập trường này đã bắt đầu thay đổi từ năm 2022, khi Mỹ cần hợp tác với Riyadh sau khi Nga xâm lược Ukraine gây ảnh hưởng đến nguồn cung dầu toàn cầu. Đến năm 2024, lệnh cấm được dỡ bỏ trong bối cảnh hai nước phối hợp giải quyết hậu quả từ cuộc xung đột Israel – Hamas.

Việc ông Trump tái khởi động mối quan hệ quốc phòng chặt chẽ với Ả Rập Xê-út được đánh giá là nhằm thúc đẩy vị thế của Mỹ tại Trung Đông trong khi cạnh tranh chiến lược với Trung Quốc.

Tuy nhiên, mọi thỏa thuận quy mô lớn đều cần được Quốc hội Mỹ xem xét và phê duyệt trước khi có hiệu lực.