Ông Trump áp thuế 25% ô tô nhập khẩu, kỳ vọng thu về 100 tỷ USD

Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo hôm 26/3 sẽ áp thuế 25% đối với ô tô nhập khẩu.

Nhà Trắng kỳ vọng chính sách này sẽ thúc đẩy sản xuất trong nước, song cũng có thể khiến các nhà sản xuất ô tô gặp khó khăn do phụ thuộc vào chuỗi cung ứng toàn cầu.

Ông Trump tuyên bố với các phóng viên: "Chúng tôi sẽ tiếp tục thúc đẩy tăng trưởng. Trên thực tế, chúng tôi sẽ áp thuế 25%".

Nhà Trắng dự đoán mức thuế mới có thể mang lại 100 tỷ USD mỗi năm, nhưng chính sách này có thể ảnh hưởng đến cả các nhà sản xuất ô tô Mỹ do họ cũng nhập khẩu linh kiện từ nhiều quốc gia. Dự kiến có hiệu lực từ tháng 4, thuế nhập khẩu cao hơn có thể làm tăng chi phí sản xuất và giảm doanh số, dù ông Trump tin rằng sẽ khuyến khích xây dựng thêm nhà máy tại Mỹ. Ông chỉ trích chuỗi cung ứng hiện tại là "vô lý", khi các phụ tùng và xe thành phẩm được sản xuất tại nhiều quốc gia như Mỹ, Canada và Mexico.

Sau thông báo, cổ phiếu General Motors giảm 3% trong phiên giao dịch cùng ngày, Stellantis (chủ sở hữu Jeep và Chrysler) giảm gần 3,6%, trong khi cổ phiếu Ford tăng nhẹ.

Ông Trump từ lâu coi thuế quan với ô tô nhập khẩu là chính sách chủ chốt trong nhiệm kỳ của mình, kỳ vọng sẽ thúc đẩy sản xuất trong nước và giảm thâm hụt ngân sách. Tuy nhiên, các nhà sản xuất ô tô Mỹ và quốc tế vẫn duy trì hệ thống sản xuất toàn cầu để đảm bảo chi phí cạnh tranh. Việc mở rộng sản xuất trong nước như ông Trump kỳ vọng có thể mất nhiều năm.

Nhà kinh tế học Mary Lovely, thành viên Viện Kinh tế Quốc tế Peterson, cảnh báo chính sách này có thể khiến giá xe tăng cao, hạn chế sự lựa chọn và ảnh hưởng trực tiếp đến tầng lớp trung lưu và lao động. Bà cho rằng giá trung bình của xe mới hiện khoảng 49.000 USD, nhiều gia đình có thể không đủ khả năng mua và buộc phải giữ xe cũ lâu hơn.

Ông Trump thông báo mức thuế sẽ có hiệu lực từ ngày 3/4. Nếu toàn bộ mức thuế được chuyển sang giá bán, mỗi xe nhập khẩu có thể đắt hơn khoảng 12.500 USD, đẩy lạm phát gia tăng.

Các nhà lãnh đạo thế giới nhanh chóng chỉ trích quyết định của ông Trump, lo ngại có thể dẫn đến một cuộc chiến thương mại mới, gây tổn hại tăng trưởng toàn cầu.

Ông Trump đề xuất hỗ trợ người mua ô tô bằng cách cho phép khấu trừ lãi suất vay mua xe khỏi thuế thu nhập liên bang, miễn là xe được sản xuất tại Mỹ. Tuy nhiên, chính sách này có thể làm giảm nguồn thu từ thuế nhập khẩu.

Một quan chức Nhà Trắng (giấu tên) tiết lộ mức thuế 25% sẽ áp dụng cho cả ô tô nhập khẩu nguyên chiếc lẫn linh kiện. Các xe theo hiệp định thương mại USMCA (Mỹ - Mexico - Canada) chỉ bị đánh thuế phần linh kiện không có xuất xứ từ Mỹ.

Ngoài thuế ô tô, ông Trump còn công bố hàng loạt biện pháp thương mại cứng rắn khác. Ông áp thuế 20% với tất cả hàng nhập khẩu từ Trung Quốc do liên quan đến fentanyl, áp thuế 25% với Mexico và Canada, trong đó một số sản phẩm tạm thời được miễn trong 30 ngày. Đồng thời, ông đánh thuế 25% đối với thép và nhôm nhập khẩu, mở rộng thuế đối với chip máy tính, dược phẩm, gỗ và đồng. Trump cũng tuyên bố sẽ áp thuế 200% với đồ uống có cồn từ EU nhằm đáp trả kế hoạch của EU đánh thuế 50% lên rượu mạnh Mỹ. Ông cũng xem xét áp thuế 25% lên các quốc gia nhập khẩu dầu từ Venezuela.

Chính quyền Trump lập luận rằng các biện pháp này không chỉ nhằm bảo vệ nền sản xuất Mỹ mà còn giúp giảm nhập cư bất hợp pháp và buôn lậu ma túy từ Mexico.