Nỗ lực tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ

– Công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ (TKQTHCLS) và xác định hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin là nhiệm vụ quan trọng, là trách nhiệm của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân; thể hiện sâu sắc truyền thống, đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, “Đền ơn đáp nghĩa” của dân tộc đối với công lao to lớn của các anh hùng liệt sĩ. Những năm qua, cấp ủy, chính quyền các cấp trên địa bàn tỉnh đã quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo công tác này, mang lại ý nghĩa chính trị sâu sắc, đáp ứng nguyện vọng, mong mỏi của thân nhân và gia đình liệt sĩ.

Lạng Sơn là tỉnh miền núi, biên giới, là địa bàn xảy ra các cuộc chiến tranh ác liệt, nhất là trong kháng chiến chống thực dân Pháp, chiến tranh biên giới bảo vệ Tổ quốc, số lượng liệt sĩ hy sinh trong các cuộc kháng chiến trên địa bàn nhiều.

Chiến sĩ lực lượng vũ trang quân sự tỉnh dâng hương, thắp nến tri ân các anh hùng liệt sĩ tại Nghĩa trang liệt sĩ Hoàng Đồng, thành phố Lạng Sơn

Để tổ chức thực hiện công tác TKQTHCLS, từ năm 2013 đến nay, Ban Chỉ đạo (BCĐ) 515 (BCĐ về tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính, hài cốt liệt sĩ) và cơ quan Thường trực BCĐ đã ban hành 104 kế hoạch, hướng dẫn về công tác TKQTHCLS; đăng tải thông tin về 5.186 liệt sĩ tỉnh Lạng Sơn đang quản lý. Đến nay, đã chuẩn hóa thông tin của 5.127 liệt sĩ, 2.859 mộ liệt sĩ do tỉnh quản lý đưa lên trang thông tin cơ sở dữ liệu của Bộ Lao động –Thương binh và Xã hội.

Tuy nhiên, do thời gian xảy ra chiến tranh đã lâu, hồ sơ lưu trữ không đầy đủ, các nhân chứng trực tiếp tham gia chiến đấu, phục vụ chiến đấu cơ bản đã già yếu, trí nhớ suy giảm, không nắm rõ vị trí, thông tin về mộ liệt sĩ; mặt khác, địa hình thay đổi nhiều do quá trình đô thị hóa, thiên tai, lũ lụt, một số địa bàn xảy ra chiến tranh có hài cốt liệt sĩ còn bom, mìn, vật liệu nổ chưa được rà phá nên rất khó khăn cho công tác tìm kiếm, quy tập. Ngoài ra, một số liệt sĩ đã được quy tập đưa vào nghĩa trang nhưng chỉ có một phần thông tin hoặc không có thông tin nên việc xác định danh tính hài cốt liệt sĩ gặp rất nhiều khó khăn.

Từ năm 2013 đến nay, cơ quan Thường trực BCĐ 515 tỉnh đã tiến hành khảo sát, xác minh những khu vực xảy ra chiến tranh trên địa bàn có an táng liệt sĩ như: thôn Bản Bảm, xã Yên Trạch; Bản Tắt Nà, xã Hợp Thành; Bình Độ 400, xã Phú Xá (huyện Cao Lộc); nghĩa trang Bản Làn (huyện Văn Quan); xã Tú Đoạn, xã Tĩnh Bắc (huyện Lộc Bình); đồi Văn Vỉ, phường Chi Lăng (thành phố Lạng Sơn); Bệnh viện 48 thị trấn Chi Lăng (huyện Chi Lăng)… và tiến hành xác minh các thông tin mộ liệt sĩ do Nhân dân và cựu chiến binh cung cấp. Qua đó, tổ chức xác minh, cất bốc, quy tập đưa vào an táng trong các nghĩa trang liệt sĩ được 34 hài cốt liệt sĩ (trong đó có 23 mộ liệt sĩ có thông tin, 11 mộ liệt sĩ chưa rõ thông tin), bàn giao cho thân nhân gia đình liệt sĩ và ngành lao động – thương binh và xã hội bảo đảm đúng quy định.

Ông Hà Quỳnh Thắng, ở khối Đại Thắng, phường Chi Lăng, thành phố Lạng Sơn cho biết: Tôi có chú ruột là liệt sĩ Hà Văn Ngô, hy sinh năm 1948 trong kháng chiến chống thực dân Pháp, phần mộ của ông được đồng đội chôn cất tại huyện Tràng Định. Năm 2020, theo nguyên vọng của gia đình, sự quan tâm của cấp ủy, chính quyền các cấp và cơ quan chức năng, hài cốt của chú tôi đã được cất bốc đưa về Nghĩa trang liệt sĩ Hoàng Đồng, thành phố Lạng Sơn.

Đại tá Lê Văn Bền, Chính ủy Bộ CHQS tỉnh, Phó Ban Thường trực BCĐ 515 tỉnh cho biết: Là cơ quan thường trực của Ban Chỉ đạo 515, Bộ CHQS tỉnh tích cực phối hợp với các lực lượng chức năng triển khai, thực hiện công tác TKQTHCLS đạt được kết quả nhất định. Thời gian tới, cơ quan thường trực của BCĐ 515 tiếp tục đẩy mạnh hoạt động khảo sát, xác minh chính xác các thông tin về mộ liệt sĩ; xây dựng kế hoạch, sử dụng lực lượng, phương tiện, triển khai, tổ chức tìm kiếm, cất bốc, quy tập hài cốt liệt sĩ; kết hợp chặt chẽ giữa tìm kiếm, quy tập với việc lấy mẫu sinh phẩm giám định ADN xác định danh tính hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin.