Mở cánh cửa xuất khẩu khẩu trang

Cơ hội lớn cho xuất khẩu khẩu trang ra nước ngoài.

Chinh phục thị trường thế giới
Là một doanh nghiệp (DN) lớn trong ngành dệt may với doanh thu xuất khẩu (XK) lên đến hàng trăm triệu USD, “cơn bão” Covid-19 đã khiến Tổng Công ty May 10-CTCP thực sự gặp khó khăn. Không chỉ gián đoạn về nguyên liệu sản xuất, đầu ra cho các sản phẩm May 10 cũng gặp vô vàn khó khăn.

“Cái khó ló cái khôn”, nhận thấy nhu cầu khẩu trang tăng cao trong dịch bệnh, Tổng Công ty May 10-CTCP đã chuyển hướng sang sản xuất khẩu trang vải, thậm chí công ty còn nhập khẩu thiết bị về sản xuất khẩu trang y tế để XK, bên cạnh phục vụ nhu cầu trong nước. Ông Thân Đức Việt, Tổng giám đốc Tổng Công ty May 10-CTCP cho biết, DN đã có đối tác lớn đặt mua 400 triệu khẩu trang y tế, dự kiến, giao từ tháng 7-2020 với giá trị 52 triệu USD. Cùng với khẩu trang y tế, May 10 còn nhận được các đơn hàng từ Đức, Mỹ cho khẩu trang vải kháng khuẩn, tổng cộng hơn 20 triệu chiếc.

Không chỉ riêng May 10, khẩu trang Việt đang là mặt hàng khẳng định được tiềm năng trên thị trường XK. Tính đến ngày 19-4, cả nước đã xuất khẩu 415 triệu chiếc khẩu trang, đạt trị giá 63 triệu USD. Trong bối cảnh nhiều đối tác giảm và giãn đơn hàng dệt may liên tục trong nhiều tháng nay do ảnh hưởng của dịch Covid-19, kết quả này giúp ích rất lớn cho việc giải quyết một phần doanh thu để giúp DN vượt qua giai đoạn khó khăn,

Năng lực sản xuất khẩu trang của Việt Nam được nhận định là tương đối lớn. Theo báo cáo của Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công thương), các DN hiện nay có thể sản xuất được 40 triệu chiếc khẩu trang/ngày, tương ứng với khoảng 1,2 tỷ chiếc/tháng. Lạc quan hơn, nếu huy động tối đa ngành may mặc, có thể sản xuất được 100 triệu chiếc/ngày (khoảng 3 tỷ chiếc/tháng).

Còn theo ước tính của Hiệp hội Dệt may Việt Nam (Vitas), mỗi tháng DN dệt may trong nước có thể sản xuất khoảng 150-200 triệu chiếc khẩu trang vải. Với năng lực này, DN hoàn toàn có thể đáp ứng nhu cầu công tác phòng dịch trong nước mà vẫn dôi ra một lượng đáng kể cho XK.

Thời điểm này dịch đang căng thẳng, nhu cầu khẩu trang thế giới là rất lớn. Do đó, Bộ Công thương đã vào cuộc, tích cực đẩy mạnh chắp nối doanh nghiệp Việt với đối tác nước ngoài. Các Thương vụ Việt Nam ở nước ngoài liên tiếp gửi về các thông tin chào hàng của đối tác. Từ đó giúp DN Việt có thể liên hệ, sản xuất và trao đổi hàng hóa.

Đặc biệt, mới đây, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 60/NQ-CP về việc XK khẩu trang y tế trong giai đoạn phòng, chống dịch Covid-19. Ông Trần Thanh Hải, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công thương) nhận định, với việc cho phép XK khẩu trang y tế không giới hạn hạn ngạch, Nghị quyết đã mở rộng cánh cửa cho DN dệt may tận dụng cơ hội ở thời điểm khó khăn này.

Giải “bài toán” tiêu chuẩn chất lượng
Tuy nhiên, do đây là lĩnh vực mới mẻ, DN cũng gặp một số khó khăn trong việc đáp ứng các tiêu chuẩn XK. Ông Trần Thanh Hải cho biết, các quốc gia nhập khẩu đều có quy định về tiêu chuẩn chất lượng khẩu trang. Đặc biệt là dán nhãn CE (sản phẩm đáp ứng được các yêu cầu về an toàn, sức khoẻ, bảo vệ môi trường) tại thị trường EU và Mỹ là chứng nhận FDA (quy định giám sát độ an toàn những sản phẩm thuộc danh mục quản lý lưu hành trên thị trường Mỹ). Thời gian qua, nhiều DN cũng phản ánh gặp lúng túng khi xin cấp CE và FDA.

“Thời điểm dịch bệnh bùng phát, nhu cầu tăng cao và đòi hỏi việc cung cấp hàng nhanh chóng khiến EU, Mỹ có thể cho phép nhập khẩu khẩu trang chưa có dấu CE, FDA. Tuy nhiên đây chỉ là những quy định tạm thời. Khi dịch bệnh bớt nóng thì chứng chỉ CE, FDA là điều kiện tiên quyết để khẩu trang của Việt Nam được xuất khẩu vào các thị trường này”, ông Trần Thanh Hải lưu ý.

Theo đó, về dán nhãn CE, ông Đinh Ngọc Long, Chuyên gia đánh giá Trưởng Trung tâm đánh giá chứng nhận phù hợp (Quarcert) lưu ý, DN cần phải tìm hiểu kỹ chỉ thị sản xuất đối với từng loại sản phẩm áp dụng đã được quy định theo tiêu chuẩn hàng hóa EU ban hành. Ngoài ra cần phải xác định được quy trình sản xuất, phương pháp thử nghiệm, thông số kỹ thuật, thiết kế sản phẩm theo quy chuẩn của các nước.

Đối với chứng chỉ FDA, theo ông Trần Anh Tuấn, Chuyên gia đánh giá Trưởng Quarcert, tất cả những mặt hàng thuộc FDA quản lý đều phải đăng ký để được phê duyệt trước khi đưa ra thị trường. Trong đó, các bước để được cấp FDA bao gồm: Đăng ký, khai báo, nộp phí, chờ kết quả. Đặc biệt, DN cần chuẩn bị cho việc đánh giá của FDA bất cứ lúc nào mà không có thông báo trước.

Cũng theo các chuyên gia, về lâu dài, để mặt hàng khẩu trang có thể XK thuận lợi, đặc biệt là vào vào thị trường khó tính và đòi hỏi cao như Mỹ và EU thì việc tự công bố, khai báo cần được các DN chuẩn bị kỹ lưỡng ngay từ khâu sản xuất nhằm giảm thiểu rủi ro cho DN, nâng cao sức cạnh tranh.

Ngoài ra, DN cũng cần phải tính đến bài toán cạnh tranh khi hàng loạt các quốc gia có ngành sản xuất dệt may phát triển mạnh như Trung Quốc, Ấn Độ, Pakistan…khôi phục sản xuất. Ông Trương Văn Cẩm, Phó Chủ tịch Hiệp hội Dệt may Việt Nam khẳng định: “Trong tình hình hiện nay, DN dệt may Việt Nam có đủ khả năng sản xuất, XK khẩu trang với số lượng lớn. Tuy nhiên, các DN hiện mới chú trọng khâu sản xuất, còn cần nghiên cứu các tiêu chuẩn cụ thể của từng quốc gia nhập khẩu để đáp ứng và sẵn sàng cho đối tác kiểm tra, tạo điều kiện cho XK bền vững”.