Giải pháp xây dựng lực lượng tác chiến không gian mạng tinh, gọn, mạnh

Bộ tư lệnh 86 là lực lượng tác chiến không gian mạng (KGM) nòng cốt của Bộ Quốc phòng. Trong những năm qua, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, lực lượng tác chiến KGM được xây dựng theo hướng hiện đại gắn với chủ trương xây dựng Quân đội tinh, gọn, mạnh.

Thế trận trên KGM được gắn kết chặt chẽ với thế trận quốc phòng toàn dân, thế trận an ninh nhân dân và được xây dựng cả về bề rộng, chiều sâu, ngày càng vững chắc; góp phần bảo vệ an toàn thông tin (ATTT), bí mật quân sự, bí mật nhà nước và sẵn sàng tác chiến thắng lợi khi có tình huống.

Hiện nay, trước nguy cơ từ sự chống phá của các thế lực thù địch trên KGM, nguy cơ mất ATTT... việc xác định phương hướng, mục tiêu xây dựng lực lượng tác chiến KGM tinh, gọn, mạnh là yêu cầu cấp thiết. Để xây dựng lực lượng tác chiến KGM đáp ứng nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, sẵn sàng xử trí mọi tình huống, cần bảo đảm 4 trụ cột: Con người, quy trình, công nghệ và hợp tác quốc tế.

Tuyển chọn, đào tạo, huấn luyện nguồn nhân lực chất lượng cao

KGM, ATTT là lĩnh vực đòi hỏi việc đào tạo bài bản, chuyên sâu, do đó, công tác tuyển chọn và thu hút tài năng từ các học viện, nhà trường có uy tín cần được đẩy mạnh. Ngoài ra, các học viện, nhà trường, viện nghiên cứu của Quân đội cần không ngừng nâng cao chất lượng chương trình đào tạo sĩ quan, chiến đấu viên chuyên ngành tác chiến KGM có nền tảng chuyên môn, thông thạo ngoại ngữ, vững vàng về chính trị, có khả năng tự học, tự rèn để xây dựng được lực lượng nòng cốt trong việc bảo vệ chủ quyền quốc gia trên KGM.

Đặc trưng của lĩnh vực ATTT là kiến thức được tạo ra liên tục, kiến thức cũ bị thải loại nhanh, do đó, lực lượng tác chiến KGM cần thường xuyên được huấn luyện nâng cao trình độ. Bên cạnh đào tạo liên tục, lực lượng tác chiến KGM cần được thực chiến thường xuyên bằng cách tham gia các cuộc diễn tập đối kháng, tham gia hỗ trợ các đơn vị trong và ngoài Quân đội củng cố khả năng phòng thủ mạng, tham gia các cuộc thi săn tìm điểm yếu bảo mật trong và ngoài nước. Ngoài ra, cần triển khai các trung tâm huấn luyện thực hành tác chiến KGM theo vùng miền, bảo đảm tạo lập môi trường tác chiến sát với tình hình thực tiễn trên KGM, giúp học viên có điều kiện tốt nhất cho thực hành luyện tập thành thục các phương án tác chiến.

Hoạt động nghiên cứu và phát triển trong lĩnh vực ATTT cần được quan tâm hơn, vì đây là nền móng để lực lượng tác chiến KGM phát triển bền vững và tự chủ về công nghệ; trong đó, cần đặc biệt tập trung nghiên cứu về chiến lược, chiến thuật, phương án tác chiến, đầu tư phát triển các công cụ, vũ khí mạng phù hợp với thực tiễn chiến đấu và đường lối, chiến lược về tác chiến KGM của ta. Tổ chức biên dịch tài liệu về tác chiến KGM của các nước trên thế giới để có nhận thức tổng quát, nắm bắt được các xu thế, chiến lược về an ninh mạng trên thế giới, chủ động trong quá trình thực hiện nhiệm vụ.

Đầu tư hạ tầng kỹ thuật, áp dụng công nghệ, vũ khí, trang bị hiện đại

Tác động của trí tuệ nhân tạo, mức độ tự động hóa ngày càng cao trong sản xuất và sự hình thành các mạng lưới internet vạn vật-những công nghệ này đang ngày càng được khai thác triệt để nhằm tạo ra các rủi ro về ATTT trong tình hình mới. Hạ tầng kỹ thuật, công nghệ và vũ khí, trang bị là yếu tố then chốt giúp lực lượng tác chiến KGM thực hiện nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền quốc gia trên KGM. Do đó, cần chú trọng xây dựng hạ tầng kỹ thuật đồng bộ, áp dụng các công nghệ tiên tiến, đầu tư mua sắm các công cụ, hệ thống tác chiến mạng phù hợp với năng lực và chủ trương, đường lối của Việt Nam trong việc xử trí các vấn đề trên KGM.

Để phục vụ cho chuyển đổi số, các hệ thống thông tin trọng yếu cần được xây dựng với mục tiêu bảo đảm an toàn và bảo mật, từ ngăn chặn những cuộc tấn công đến việc duy trì hoạt động liên tục, không bị gián đoạn và phải được thiết kế để có khả năng mở rộng, thay thế và phục hồi nhanh, đáp ứng được những thay đổi không ngừng trong môi trường KGM biến đổi không ngừng. Đẩy mạnh mua sắm và chuyển giao công nghệ, làm nền tảng xây dựng công nghệ lõi phục vụ cho nhiệm vụ tác chiến KGM.

Xây dựng các quy trình xử trí, tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật phù hợp với tiêu chuẩn quốc gia và quốc tế.

Hiện nay, ATTT là vấn đề cấp thiết đối với mọi quốc gia và tổ chức, doanh nghiệp. Việc xây dựng bộ quy trình chuẩn quốc tế sẽ tăng cường khả năng phòng, chống và ứng phó với các cuộc tấn công mạng, giảm thiệt hại cho hệ thống thông tin và dữ liệu, nâng cao uy tín và niềm tin của nhân dân đối với Quân đội và Nhà nước. Sự thống nhất về quy trình sẽ thúc đẩy hợp tác và trao đổi kinh nghiệm giữa các bên liên quan trong lĩnh vực ATTT, an ninh mạng, tạo ra môi trường an toàn và minh bạch. Đồng thời, xây dựng các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật theo chuẩn quốc tế sẽ tạo ra nền móng kỹ thuật và khung pháp lý áp dụng cho các cơ sở hạ tầng thông tin trọng yếu, giúp nâng cao tính bảo mật, tính toàn vẹn và tính khả dụng của các hệ thống này.

Đẩy mạnh hợp tác về ATTT

ATTT hiện là vấn đề được các quốc gia quan tâm, nghiên cứu và thúc đẩy, đặc biệt trong bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư ngày càng phát triển mạnh mẽ, tác động nhiều chiều, sâu rộng đến mọi mặt của đời sống kinh tế-xã hội. Thực tế cho thấy, đấu tranh giữa các quốc gia về ATTT, KGM ngày càng gia tăng do các nước có nhiều khác biệt, chủ yếu liên quan đến vấn đề luật pháp và áp dụng luật pháp quốc tế, quyền tự do cá nhân và lợi ích quốc gia, chủ quyền KGM, dữ liệu cá nhân. ATTT, an ninh mạng đem lại cơ hội thúc đẩy sự hợp tác giữa các chủ thể (Nhà nước, các tổ chức quốc tế và doanh nghiệp...) trong quan hệ quốc tế cũng như cơ hội đối với việc tiến tới xây dựng hệ thống pháp luật, quy định, thông lệ quốc tế trong lĩnh vực ATTT. Việc xây dựng lực lượng tác chiến KGM đòi hỏi sự kết nối mạnh mẽ giữa các tổ chức liên quan trong nước; quá trình hợp tác tạo ra một sự đồng thuận về mục tiêu, chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm cũng như tối ưu hóa việc sử dụng tài nguyên. Theo đó, tập trung hợp tác trong đào tạo, nghiên cứu và ứng dụng khoa học kỹ thuật, công nghệ về ATTT; hợp tác trong phòng, chống hành vi vi phạm pháp luật về ATTT, an ninh mạng và điều tra, xử lý sự cố ATTT, ngăn chặn hoạt động lợi dụng mạng để khủng bố; hợp tác trong xây dựng và phát triển lực lượng tác chiến KGM...

Với việc tiến hành đồng bộ các giải pháp, hiện nay, lực lượng tác chiến KGM đã được xây dựng theo hệ thống dọc trong toàn quân, luôn sẵn sàng chiến đấu và hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Là lực lượng nòng cốt trong bảo vệ chủ quyền quốc gia trên KGM, phòng, chống chiến tranh thông tin, chiến tranh KGM trong thế trận chiến tranh nhân dân, Bộ tư lệnh 86 đang tích cực xây dựng mạng lưới lực lượng tác chiến KGM rộng khắp, an toàn, lành mạnh, bảo vệ các hệ thống trọng yếu quốc gia, bảo đảm ATTT mạng, bảo vệ an ninh quốc gia và phòng, chống “diễn biến hòa bình” trên KGM.