Đồng loạt các hoạt động kỷ niệm 80 năm Chiến thắng phát xít: 'Ngọn lửa ký ức' cháy mãi

Nhân dịp kỷ niệm 80 năm Chiến thắng phát xít, hàng loạt hoạt động tưởng niệm và tôn vinh những hy sinh vì hòa bình đã đồng loạt diễn ra tại nhiều quốc gia trên thế giới. Đây không chỉ là dịp để thế giới nhìn lại một dấu mốc lịch sử mang tính bước ngoặt, mà còn là lời nhắc nhở sâu sắc về giá trị của hòa bình, đoàn kết và tinh thần chống chủ nghĩa phát xít.

Tổ chức liên hoan nghệ thuật kỷ niệm 80 năm Chiến thắng phát xít

Ngày 6/5, tại thủ đô Moskva của Liên bang Nga đã diễn ra Liên hoan nghệ thuật yêu nước tựa đề "Nhà hát chiến thắng" tại Nhà hát Quân đội Nga.

Phát biểu tại lễ khai mạc, Bộ trưởng Văn hóa Liên bang Nga Olga Liubimova nhấn mạnh: "Ngày nay, trách nhiệm đạo đức của mỗi người là lưu giữ truyền thống của những người giải phóng và những người chiến thắng, không cho phép xuyên tạc sự thật lịch sử về Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại".

Theo bà, sức mạnh của nghệ thuật đã củng cố tinh thần, sự kiên cường và tình đoàn kết của nhân dân trong Chiến tranh Vệ quốc. Ngay ngày thứ 2 của chiến tranh, ngày 23/6/1941, chính quyền Liên Xô đã quyết định tổ chức các đội văn nghệ tại tất cả các cơ quan văn hóa.

Cùng ngày, tập đoàn máy bay trực thăng Nga (Rostex) kỷ niệm 80 năm Ngày Chiến thắng phát xít bằng hoạt động "Trung đoàn bất tử" trên không với các máy bay trực thăng mang theo chân dung các phi công đã tham gia Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại.

Các máy bay đã có màn trình diễn trên không tại các thành phố của Nga như Magadana, Ulan-Ude, Kazan, Arkhangelsk, Naryan-Mare và nhiều thành phố khác. Tham gia hoạt động có 15 máy bay trực thăng Mi mang theo chân dung 26 phi công anh hùng.

Tại Kazakhstan, để kỷ niệm Ngày Chiến thắng phát xít, Ngân hàng Trung ương Kazakhstan đã phát hành 2.000 đồng tiền bạc mạ vàng 31,68 g, mệnh giá 1.000 tenge (khoảng 1,94 USD)/đồng và 10 triệu đồng tiền hợp kim 7,5 g, mệnh giá 200 tenge (0,39 USD)/đồng.

Hai đồng tiền này có thiết kế một mặt giống nhau là hình ngọn lửa vĩnh cửu ghi dòng chữ 80 năm chiến thắng bằng 2 thứ tiếng Nga và Kazakhstan. Mặt sau in hình Quốc huy Kazakhstan và mệnh giá. Các đồng tiền này được phát hành nhằm bày tỏ lòng tôn kính về tinh thần anh hùng và sự hy sinh anh dũng của những người bảo vệ tổ quốc, đồng thời lưu giữ ký ức lịch sử về Chiến thắng vĩ đại và giáo dục lòng yêu nước cho thế hệ thanh thiếu niên.

Ngày 6/5, Panama đã khánh thành tượng đài các thủy thủ tàu ngầm Liên Xô để kỷ niệm ngày các tàu ngầm Liên Xô đi qua kênh đào Panama trong thời gian diễn ra Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại. Đây là hoạt động nhân kỷ niệm 80 năm Ngày Chiến thắng phát xít.

Tượng đài kỷ niệm chiến công của các thủy thủ tàu ngầm Liên Xô trong chuyến vượt Đại Tây Dương trên tàu ngầm đi từ Vladivostoc và Petropavlovsk-Kamchatsky đến Hạm đội Phương Bắc trong thời gian 1942-1943. Tượng đài được khánh thành bằng lễ cầu siêu tưởng niệm các chiến sĩ hy sinh.

Phát biểu nhân sự kiện, thành viên Viện Xã hội Nga Nikita Anisimov cho biết: "Việc dựng đài tưởng niệm các thủy thủ tàu ngầm Liên Xô kết nối nhiều người từ các nước và các châu lục. Nhiều tổ chức xã hội Nga ủng hộ dự án này và đây là tượng đài đầu tiên tại Mỹ Latinh tưởng niệm các thủy thủ tàu ngầm Liên Xô. Nó có ý nghĩa rất quan trọng nhằm lưu giữ sự thật lịch sử về chiến tranh".

Hành trình của tàu ngầm Liên Xô qua eo biển Panama tháng 11/1942 được giữ bí mật trong thời gian dài và hiện vẫn là sự kiện trong giai đoạn ít được biết tới của Chiến tranh thế giới thứ hai. Con tàu đi từ căn cứ ở Viễn Đông đến Hạm đội Phương Bắc ở Bắc cực để hỗ trợ bảo vệ các đoàn tàu đồng minh vận chuyển kỹ thuật quân sự và hàng hóa cho Liên Xô trong thời gian diễn ra cuộc chiến chống phát xít Đức. Khi đi qua kênh đào Panama, thủy thủ tàu ngầm Liên Xô đã được người dân nơi đây đón tiếp nồng nhiệt và giúp đỡ công tác sửa chữa.

Cũng tại Panama còn diễn ra hoạt động "Trung đoàn bất tử" với sự tham gia của các nhân viên Đại sứ quán Nga và công dân Panama nhằm lưu giữ ký ức về những con người đã tham gia và hy sinh trong Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại.

Ngày 5/5, tại thủ đô Managua của Nicaragua đã diễn ra hoạt động "Khu vườn ký ức" ở Đại học quốc gia Nicaragua nhân kỷ niệm 80 năm Chiến thắng trong Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại.

Các đại biểu đã trồng cây tại công viên văn hóa trường Đại học quốc gia bên bảng tưởng niệm được khánh thành kỷ niệm 80 năm Trận chiến Stalingrad. Ngoài ra, các đại biểu cũng đặt hoa tại khu vực tưởng niệm các thành phố anh hùng của Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại. Hoạt động kết thúc bằng buổi chiếu phim tài liệu về tội ác của phát xít và khai mạc triển lãm ảnh Ký ức các thế hệ và các thành phố anh hùng.

Theo kế hoạch, ngày 8/5, tại quảng trường Cách mạng ở Managua sẽ treo bản sao lá Cờ Chiến thắng của Liên Xô và có màn trình diễn các bài hát Liên Xô thời chiến tranh. Cùng ngày cũng sẽ diễn ra hoạt động Trung đoàn bất tử.

Hoạt động trao Ngọn lửa vĩnh cửu đã diễn ra ngày 6/5 tại thủ đô Bishkek của Kyrgyzstan để kỷ niệm 80 năm Ngày Chiến thắng trong Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại.

Anh hùng Liên bang Nga, nhà du hành vũ trụ Dmitry Petelin, đã đem chiếc đèn lồng có một phần từ Ngọn lửa vĩnh cửu ở thủ đô Moskva đến thủ đô Bishkek trao cho các tổ chức cựu chiến binh và tình nguyên địa phương trong buổi lễ diễn ra tại đường Các anh hùng trên đại lộ Cận vệ trẻ ở thủ đô. Đèn lồng này được thắp lên ở Mộ chiến sĩ vô danh ở thủ đô Moskva.

Ngọn lửa sau đó được mang đi diễu hành khắp thủ đô bởi những người tham gia hoạt động Trung đoàn bất tử.

Thành viên Ủy ban Hội đồng Liên bang (Thượng viện) Nga về khoa học, giáo dục và văn hóa, bà Olga Setinina, cho biết tại các nước Cộng đồng các quốc gia độc lập (SNG) trong năm nay sẽ diễn ra rất nhiều hoạt động kỷ niệm Ngày Chiến thắng trong Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại. Các nước SNG chọn năm nay là Năm hòa bình và đoàn kết đấu tranh chống chủ nghĩa quốc xã, lưu giữ ký ức lịch sử. Việc không để chủ nghĩa quốc xã và chủ nghĩa phát xít xuất hiện là nhiệm vụ rất quan trọng.

Ngoài thủ đô Bishkek, ngọn lửa vĩnh cửu cũng được đưa tới nhiều thành phố khác của Kyrgyzstan.

Cũng trong ngày 6/5, sự kiện quốc tế đề cao tinh thần yêu nước "Ngọn lửa ký ức" đã diễn ra tại khu tưởng niệm "Các ngôi mộ anh em" ở thủ đô Tashkent của Uzbekistan.

Trong khuôn khổ sự kiện, một phần Ngọn lửa vĩnh cửu từ Mộ của những Chiến sĩ vô danh ở thủ đô Moskva đã được các tình nguyện viên của tổ chức Mặt trận Nhân dân đưa đến thủ đô Uzbekistan và được thắp trong các đèn lồng. Những đèn lồng này sẽ được trao cho đại diện giáo hội chính thống và các cựu chiến binh trong cuộc Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại.

Đây là hoạt động truyền thống diễn ra trước Ngày Chiến thắng 9/5. Đại diện phong trào Mặt trận Nhân dân lấy lửa từ Ngọn lửa vĩnh cửu ở Moskva và đưa đến nhiều nơi trên thế giới. Năm nay, ngọn lửa sẽ được đem đến hơn 130 thành phố của Nga và 21 quốc gia ở châu Âu, châu Á và châu Phi, trong đó có Belarus, Bulgaria, Venezuela, Zambia, Israel, Ấn Độ, Cyprus, Triều Tiên, Serbia.

Trong khi đó, tại thủ đô Rabat của Morocco diễn ra buổi hòa nhạc kỷ niệm 80 năm Ngày Chiến thắng trong Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại.

Hòa nhạc diễn ra ngày 5/5, do Ngôi nhà Nga tại Rabat và chính quyền địa phương phối hợp tổ chức. Các công dân Nga sinh sống và làm việc tại Morocco, các tổ chức xã hội địa phương, các nhà ngoại giao, công dân Morocco từng học tập và làm việc tại Nga đã tham dự hòa nhạc và được đắm chìm trong giai điệu của những bài hát Nga và Morocco nổi tiếng.

Trưa 5/5 (giờ địa phương), lễ kỷ niệm 80 năm Ngày Chiến thắng phát xít Đức chính thức bắt đầu tại Vương quốc Anh bằng lễ diễu binh ở trung tâm London dưới chứng kiến của Nhà vua Charles III và hoàng gia, Thủ tướng Keir Starmer và các cựu chiến binh.

Ngày Chiến thắng ở châu Âu (Victory in Europe- VE Day) đánh dấu Chiến tranh thế giới thứ 2 kết thúc tại châu Âu khi Đức quốc xã ký biên bản đầu hàng vô điều kiện quân đội Liên Xô và quân Đồng minh vào ngày 8/5/1945 (giờ Anh).

Lễ diễu binh do Trung đoàn Kỵ binh Hoàng gia và Đội pháo binh Hoàng gia dẫn đầu với dự tham gia hơn 1.000 thành viên, trong đó có lực lượng Hải quân Hoàng gia, Thủy quân Lục chiến Hoàng gia, Quân đội Anh và Không quân Hoàng gia. Đoàn diễu binh khởi hành từ Quảng trường Quốc hội ở khu vực Cung điện Westminter, qua đài tưởng niệm chiến tranh Cenotaph đến Quảng trường Trafagar, đi dọc đại lộ the Mall và kết thúc tại Đài tưởng niệm Nữ hoàng Victoria bên ngoài Cung điện Buckingham.

Sau lễ diễu binh là màn trình diễn của phi đội bay Mũi tên đỏ (Red Arrows) thuộc Không quân Hoàng gia Anh dưới sự chứng kiến của Nhà vua Charles III và các thành viên hoàng gia và sự cổ vũ của hàng nghìn người dân. Đội bay trình diễn gồm 23 máy bay quân sự hiện đại và lịch sử, trong đó có máy bay do thám P8 Poseidon, máy bay chiến đấu Typhoon và F-35 và một chiếc Lancaster lịch sử, một trong những máy bay ném bom hạng nặng được sử dụng trong Chiến tranh thế giới thứ hai.

Lễ diễu binh là sự kiện đầu tiên trong hàng loạt hoạt động kỷ niệm kéo dài 4 ngày của Chính phủ Anh, với các lễ tưởng niệm, các buổi hòa nhạc, tiệc trà dành cho cựu chiến binh, tiệc đường phố và lễ hội cộng đồng được tổ chức trên khắp cả nước. Các sự kiện nổi bật gồm một triển lãm sắp đặt 30.000 bông hoa anh túc bằng gốm lại Tháp London vào ngày 6/5 để tưởng nhớ những những người đã hy sinh trong cuộc chiến; buổi hòa nhạc tại Cung điện Westminter ngày 7/5; lễ tưởng niệm tại Tu viện Westminster ngày 8/5 với 1.800 người tham dự và các hoạt động kỷ niệm tại các địa phương.

Kết thúc lễ kỷ niệm là buổi hòa nhạc tại tổng hành dinh Hộ kỵ binh hoàng gia ở London vào tối 8/5, dự kiến có khoảng12.500 người tham dự. Tối cùng ngày, 2.500 ngọn hải đăng sẽ được thắp sáng tại các địa danh lịch sử trên khắp Vương quốc Anh.