Dấu ấn chặng đường 65 năm làm phim về lực lượng vũ trang, chiến tranh cách mạng

Với thế mạnh là một đơn vị hàng đầu của điện ảnh Việt Nam trong sản xuất phim về đề tài lực lượng vũ trang, chiến tranh cách mạng, 65 năm qua, Điện ảnh Quân đội nhân dân đã thực hiện hàng nghìn bộ phim khắc họa đậm nét hình ảnh chiến sĩ Quân đội nhân dân Việt Nam.

Nhân dịp kỷ niệm 65 năm Ngày truyền thống (17-8-1960/17-8-2025), Đại tá Nguyễn Thu Dung, Giám đốc Điện ảnh Quân đội nhân dân đã chia sẻ với phóng viên Báo Quân đội nhân dân về quá trình hình thành, phát triển của Điện ảnh Quân đội nhân dân cả trong chiến tranh và hòa bình.

PV: Trải qua 65 năm hình thành và phát triển, truyền thống của Điện ảnh Quân đội nhân dân đã được kế thừa và phát huy như thế nào, thưa đồng chí?

Đại tá Nguyễn Thu Dung: Ngày 17-8-1960, Điện ảnh Quân đội nhân dân được thành lập với tên gọi Đoàn Điện ảnh Quân đội. Ngày 15-3-1993, đổi tên thành Điện ảnh Quân đội nhân dân trực thuộc Tổng cục Chính trị. Từ những bộ phim phản ánh cuộc kháng chiến chống Mỹ như “Người Hàm Rồng”, “Dòng thác bạc”, “Chiến thắng Đường 9 - Nam Lào” cho đến những bộ phim sản xuất ngày hôm nay, đã ngày càng khẳng định vị thế là một đơn vị sản xuất phim hàng đầu.

Trong chiến tranh và cả trong thời bình đã có 38 nghệ sĩ - chiến sĩ của Điện ảnh Quân đội nhân dân ngã xuống trên khắp mọi miền Tổ quốc, hàng chục đồng chí khác bị thương hoặc vẫn mang trong cơ thể di chứng của chiến tranh để có được những thước phim vô giá. Trong số các liệt sĩ có những người đến nay vẫn chưa tìm thấy phần mộ, có liệt sĩ ngã xuống khi đang cầm máy quay phim và vĩnh viễn không kịp nhìn thấy những hình ảnh của mình ghi lại. Chính tình yêu nước và lòng yêu nghề đã thúc giục những người phóng viên chiến trường ghi lại những thời khắc anh hùng của cuộc chiến mà quên đi sự nguy hiểm cận kề.

Trong thời kỳ mới, Điện ảnh Quân đội nhân dân đã giữ vững tôn chỉ, mục đích sáng tác của đơn vị, đồng thời không ngừng đổi mới nội dung, hình thức tác nghiệp. Các nhà quay phim mặc áo lính đã có mặt khắp mọi miền đất nước, tiếp tục phản ánh hình tượng người lính trong huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu; canh gác lãnh thổ, lãnh hải và vùng trời; thực hiện đối ngoại quốc phòng, thực hiện công tác dân vận, giúp đỡ nhân dân, cứu hộ cứu nạn, tham gia xây dựng kinh tế, khắc phục đói nghèo cho nhân dân…

PV: Hiện nay, Điện ảnh Quân đội nhân dân xác định những hướng đi lớn nào để thích ứng với nhu cầu thưởng thức của khán giả?

Đại tá Nguyễn Thu Dung: Trước hết, Điện ảnh Quân đội nhân dân xác định và giữ vững tôn chỉ, mục đích, quan điểm sáng tác của đơn vị, xây dựng các bộ phim trên cơ sở đường lối, quan điểm về văn hóa nghệ thuật của Đảng, Nhà nước, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng; làm phim phục vụ lợi ích của Đảng, của Quân đội, để đóng góp vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân.

Trong sáng tác, đội ngũ nghệ sĩ, chiến sĩ tiếp tục khẳng định giá trị và sứ mệnh của Điện ảnh Quân đội nhân dân trong các bộ phim, đó là những truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam, sự lớn mạnh của Quân đội nhân dân, tình đoàn kết quân dân, sự gắn bó giữa Quân đội với nhân dân; là những phẩm chất của người lính Bộ đội Cụ Hồ trong tình hình mới.

PV: Bên cạnh những thành tích, kết quả đã đạt được, Điện ảnh Quân đội nhân có gặp những khó khăn gì trong quá trình sản xuất và tuyên truyền các bộ phim, thưa đồng chí?

Đại tá Nguyễn Thu Dung: Trước hết, phải kể đến những thuận lợi cơ bản như sự quan tâm của thủ trưởng Bộ Quốc phòng, thủ trưởng Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam đối với công tác làm phim, truyền thống làm phim lâu đời của Điện ảnh Quân đội nhân dân và nhiệt huyết, lòng yêu nghề của đội ngũ cán bộ trong đơn vị.

Tuy vậy, thách thức và khó khăn không ít. Về con người, đội ngũ cán bộ làm công tác sáng tác của chúng tôi có tuổi đời và tuổi nghề chưa cao; kinh nghiệm, vốn sống và vốn kiến thức còn nhiều mặt phải bổ túc. Công nghệ điện ảnh phát triển với tốc độ nhanh, một số trang thiết bị của đơn vị không còn phù hợp. Bên cạnh đó, khán giả ngày nay tương đối am hiểu về điện ảnh và có tiêu chí thẩm mỹ đa dạng. Làm phim về lịch sử chiến tranh cách mạng sao cho hấp dẫn cũng là một thử thách. Trong thời đại cách mạng công nghệ 4.0, phương thức tiếp cận thông tin của khán giả đã thay đổi nhiều, mở rộng trên nhiều nền tảng. Điều đó cũng đặt ra nhiều vấn đề cho chúng tôi trong tuyên truyền tác phẩm.

Điện ảnh Quân đội nhân dân xác định mảng đề tài về người lính, chiến tranh cách mạng là mảng đề tài máu thịt của mình, nhưng đây cũng là thử thách lớn đối với người nghệ sĩ. Để tìm được những chất liệu mới, câu chuyện mới về người lính, đòi hỏi đội ngũ biên kịch, đạo diễn phải có kiến thức, trải nghiệm trong môi trường quân ngũ, từ đó tìm và chắt lọc những nét mới, phản ánh chân thực cuộc sống huấn luyện, chiến đấu, tâm tư nguyện vọng của chiến sĩ đồng thời vẫn đảm bảo đi đúng định hướng chính trị.

PV: Nhân dịp kỷ niệm 65 năm Ngày truyền thống Điện ảnh Quân đội nhân dân, đồng chí có điều gì gửi gắm đến các thế hệ cán bộ, nhân viên nhân kỷ niệm mang dấu ấn đặc biệt?

Đại tá Nguyễn Thu Dung: 65 năm qua là một chặng đường phấn đấu liên tục rất đáng tự hào, lớp lớp cán bộ, nghệ sĩ, chiến sĩ Điện ảnh Quân đội nhân dân đã cống hiến trí tuệ, năng lực, kiên trì vượt qua mọi khó khăn, thử thách hoàn thành xuất sắc chức năng nhiệm vụ là một trong những cơ quan văn hóa - nghệ thuật - báo chí của Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân, Bộ Quốc phòng.

Trong 65 năm hoạt động, tính đến nay, Điện ảnh Quân đội nhân dân đã sản xuất hơn 1.400 bộ phim các thể loại (tài liệu, khoa học, phim truyện), quay hàng chục vạn mét phim tư liệu nhựa và hàng nghìn phút phim tư liệu số.

Không chỉ trong thời chiến mà cả trong thời bình, những nhà làm phim Điện ảnh Quân đội nhân dân luôn có mặt trên khắp các nẻo đường từ vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, đồng hành với đời sống và nhiệm vụ người lính để phản ánh những khó khăn, gian khổ, hy sinh nhưng vẫn toát lên phẩm chất cao đẹp của Bộ đội Cụ Hồ thông qua những tác phẩm điện ảnh.

Với những bộ phim xuất sắc được ghi nhận và sự đóng góp xứng đáng cho nền Điện ảnh Cách mạng Việt Nam, Điện ảnh Quân đội nhân dân đã vinh dự, tự hào được Đảng, Nhà nước tặng thưởng Danh hiệu Đơn vị Anh hùng lực lượng vũ trang - đây là điều rất đặc biệt đối với một đơn vị làm công tác văn hóa nghệ thuật trong Quân đội.