Số hóa ngành kiểm sát

- Chuyển đổi số là một trong những nhiệm vụ quan trọng được ngành kiểm sát quan tâm triển khai có hiệu quả trong những năm qua. Đặc biệt, sau khi thực hiện việc sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy từ ngày 1/7/2025, Viện Kiểm sát nhân dân (VKSND) tỉnh xác định chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin là giải pháp trọng tâm nhằm bảo đảm chất lượng và hiệu quả công tác, đáp ứng yêu cầu vận hành bộ máy tinh gọn.

Từ năm 2023 đến nay, trên cơ sở các kế hoạch chuyển đổi số từng giai đoạn, VKSND tỉnh đã ban hành nhiều văn bản, kế hoạch cụ thể về ứng dụng công nghệ thông tin, bảo đảm an toàn, an ninh mạng và bảo vệ dữ liệu cá nhân, triển khai đồng bộ đến VKSND hai cấp. Nội dung chuyển đổi số thường xuyên được quán triệt trong giao ban hằng tuần; các tin, bài, giải pháp hay trong ứng dụng công nghệ được cập nhật kịp thời trên trang thông tin điện tử của đơn vị.

Trong năm 2024, VKSND tỉnh tổ chức chuyên đề “Một số giải pháp tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, thúc đẩy chuyển đổi số tại VKSND hai cấp tỉnh Lạng Sơn”; tập huấn và triển khai Hệ thống Trợ lý ảo VKSND, thiết bị ghi âm, ghi hình có âm thanh; tập huấn phần mềm quản lý văn bản… Đây là những bước đi quan trọng, từng bước đưa chuyển đổi số trở thành công cụ hỗ trợ đắc lực cho công tác nghiệp vụ ngành kiểm sát.

Ông La Đăng Quang, Viện trưởng VKSND khu vực 2 cho biết: Hiện nay, đơn vị có 30 cán bộ, công chức. Trước, trong và sau khi vận hành theo cơ cấu tổ chức bộ máy mới, chúng tôi luôn chủ động ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động nghiệp vụ. 100% hồ sơ được số hóa, báo cáo án được trình bày bằng sơ đồ tư duy trên phần mềm chuyên ngành, sổ sách quản lý hoàn toàn trên hệ thống điện tử. Kinh nghiệm của chúng tôi là triển khai sớm, tập huấn kỹ, phân công cụ thể, đồng thời duy trì kiểm tra, giám sát việc thực hiện công việc trên hệ thống để bảo đảm hiệu quả.

Nhờ vậy, sau ngày 1/7, mặc dù khối lượng công việc tăng, đơn vị vẫn hoàn thành và vượt 100% chỉ tiêu công tác (vượt 15 chỉ tiêu, đạt 70 chỉ tiêu) theo Bảng chỉ tiêu công tác nghiệp vụ; không có án quá hạn, không vi phạm thời hạn tố tụng, không bị gián đoạn hoạt động, qua đó bảo đảm quyền lợi của công dân, lợi ích của Nhà nước và doanh nghiệp.

Một trong những điểm nổi bật là Hệ thống Trợ lý ảo VKSND – công cụ đột phá cung cấp kho dữ liệu văn bản pháp luật, tình huống pháp lý mẫu, biểu mẫu tố tụng, thông tin cập nhật của ngành; hỗ trợ soát lỗi chính tả, mã hóa tài liệu, sơ đồ hóa vụ án… Hệ thống còn tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) cho phép tìm kiếm bằng giọng nói, tương tác trực tiếp, tự động lọc kết quả, tổ chức phòng họp không giấy, chia sẻ dữ liệu, rút ngắn thời gian xử lý và tăng tính liên thông giữa các cấp.

Anh Hoàng Kỳ Anh, Kiểm sát viên VKSND khu vực 1, chia sẻ: Sau khi sắp xếp lại tổ chức, từ ngày 1/7 đến nay, tôi công tác tại bộ phận thực hành quyền công tố và kiểm sát điều tra, truy tố, xét xử án hình sự. Khối lượng công việc tăng nhưng nhờ áp dụng Trợ lý ảo và các phần mềm trí tuệ nhân tạo, thời gian giải quyết các công việc được rút ngắn đã giúp tôi đảm bảo hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao. Từ đầu tháng 7 đến nay, tôi đã giải quyết xong 8/12 vụ việc (4 vụ việc đang trong giai đoạn giải quyết), các vụ việc đều đảm bảo thời hạn theo luật định.

Cùng với công tác chuyên môn, VKSND tỉnh đã triển khai đồng bộ nhiều nền tảng hỗ trợ khác trong các mặt công tác. Hiện nay, 100% văn bản hành chính không mật được ký số, trao đổi trên phần mềm quản lý văn bản; toàn bộ đảng viên sử dụng Sổ tay đảng viên điện tử; 100% đơn khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh được quản lý trên môi trường mạng (trừ vụ việc mật). Hồ sơ án hình sự, hành chính, dân sự… tiếp tục được số hóa, tạo thuận lợi trong lưu trữ, tra cứu.

Bà Nguyễn Thúy Liễu, Phó Viện trưởng VKSND tỉnh cho biết: Sau tinh gọn, mỗi vị trí công tác phải phát huy tối đa hiệu quả. Chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin trong quá trình giải quyết công việc đã làm giảm đáng kể khối lượng giấy tờ, tăng tốc độ xử lý án, nâng cao năng lực điều hành. Do đó, chúng tôi coi chuyển đổi số là yêu cầu tất yếu, giải pháp trọng tâm để nâng cao năng lực bộ máy, vận hành hiệu quả bộ máy theo mô hình mới.

Nhờ việc đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin, tiến độ công việc ngành kiểm sát vẫn tiếp tục được duy trì hiệu quả, trơn tru dù vừa trải qua việc sắp xếp bộ máy. Trong 9 tháng đầu năm (tính từ 1/10/2024 - 30/6/2025), các chỉ tiêu đều đạt và vượt so với chỉ tiêu của ngành. Cụ thể như: chủ động đề ra yêu cầu điều tra đạt 107% (vượt 7%); kháng nghị về dân sự được Tòa án chấp nhận đạt 100% (vượt 30%); kiến nghị được cơ quan hữu quan chấp nhận đạt 100% (vượt 10%); tỷ lệ số người bị bắt, tạm giữ về hình sự chuyển khởi tố đạt 100% (vượt 3%). Không để xảy ra trường hợp cơ quan điều tra, VKSND hai cấp phải đình chỉ vì không phạm tội hoặc Tòa án tuyên bị cáo không phạm tội...

Theo kế hoạch chuyển đổi số năm 2025, VKSND tỉnh đặt mục tiêu hoàn thiện cơ sở dữ liệu thống kê tư pháp; thí điểm nền tảng quản lý án hình sự; hình thành bàn làm việc số tích hợp ứng dụng điều hành; 100% công chức được định danh số, cập nhật đầy đủ dữ liệu nhân sự; bảo đảm an toàn, an ninh mạng trong toàn bộ quá trình số hóa.

Với sự quyết tâm, chủ động của lãnh đạo và đội ngũ cán bộ, công chức, chuyển đổi số đang trở thành “trợ lực” giúp ngành kiểm sát Lạng Sơn vận hành thông suốt, hiệu quả, phát huy tối đa lợi thế mô hình tinh gọn, nâng cao chất lượng công tác kiểm sát trong giai đoạn mới, góp phần ổn định tình hình, bảo đảm an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn tỉnh.