Chú trọng phát triển nguồn lực dữ liệu

Trong nền kinh tế số, dữ liệu đóng vai trò như nguồn tài nguyên quan trọng, là “nguyên liệu” tạo sự bứt phá cho tăng trưởng.

Hạ tầng chuyển đổi số, ứng dụng các công nghệ số, dữ liệu số tại một địa phương (Ảnh: TTXVN)

Các nghiên cứu cả lý thuyết và thực nghiệm gần đây đều khẳng định vai trò quan trọng của dữ liệu đối với tăng trưởng kinh tế một quốc gia, giúp nâng cao hiệu quả các yếu tố sản xuất truyền thống, đóng góp trực tiếp vào tăng trưởng thông qua dịch vụ số và nền kinh tế số. Điều này đặc biệt có ý nghĩa đối với các quốc gia đang phát triển như Việt Nam, nơi việc tối ưu hóa nguồn lực hiện có là yếu tố then chốt để tăng trưởng bền vững.

Bên cạnh đó, dữ liệu cũng đóng vai trò trung tâm trong quá trình tạo ra tri thức và đổi mới sáng tạo, cung cấp đầu vào thiết yếu cho các hoạt động nghiên cứu và phát triển như trong các trường hợp phát triển các ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI), tạo ra sự lan tỏa tri thức, làm gia tăng hiệu quả và năng suất mà không cần phải đầu tư thêm, nhất là không bị giới hạn bởi biên độ giảm dần như các nguồn tài nguyên truyền thống khác (dầu mỏ, than đá,…) mà còn có thể tích lũy vô hạn, tạo động lực cho tăng trưởng kinh tế bền vững. Có thể nói, trong kỷ nguyên số, dữ liệu đã vượt khỏi vai trò công cụ hỗ trợ, trở thành tài nguyên kinh tế mới rất quan trọng cho tăng trưởng kinh tế, đóng góp trực tiếp thông qua nền kinh tế số.

Việt Nam hiện đang bước vào một giai đoạn phát triển có tính bước ngoặt trong bối cảnh trong nước và nước ngoài liên tục có nhiều biến động. Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang tác động mạnh mẽ tới các quốc gia, thúc đẩy quá trình chuyển đổi số, phát triển kinh tế số và ứng dụng AI, tạo ra những cơ hội và thách thức lớn. Để đạt được mục tiêu tăng trưởng kinh tế hai con số trong các năm tới, theo các chuyên gia, Việt Nam cần nhanh chóng chuyển đổi mô hình tăng trưởng từ chiều rộng sang chiều sâu, từ dựa vào vốn đầu tư nước ngoài và nhân công giá rẻ sang dựa trên khoa học-công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Trong quá trình này, dữ liệu sẽ là nhân tố then chốt cần được chú trọng và phát triển như một nguồn lực mới.

Nhà nước cần đầu tư mạnh mẽ hơn vào cơ sở hạ tầng dữ liệu, xây dựng và phát triển các trung tâm dữ liệu cùng hệ thống đám mây để hỗ trợ việc thu thập, chia sẻ dữ liệu giữa các cơ quan, doanh nghiệp, cộng đồng, giúp dễ dàng thu thập, xử lý, phân tích dữ liệu, tạo nền tảng cho tăng trưởng của nền kinh tế số.

Song song với việc đầu tư vào hạ tầng công nghệ số, Nhà nước cũng cần ban hành thêm những chính sách, giải pháp đột phá cho phát triển nền kinh tế số và nâng cao kỹ năng số cho lực lượng lao động thông qua đầu tư vào phát triển nền tảng công nghệ thông tin cũng như đào tạo kỹ thuật số cho người dân. Điều này sẽ giúp xây dựng một đội ngũ lao động có khả năng sử dụng và khai thác dữ liệu, đồng thời thúc đẩy các ngành công nghiệp số như AI và dữ liệu lớn.

Bên cạnh thực hiện các giải pháp liên quan tới vốn dữ liệu, Nhà nước cũng cần tiếp tục triển khai thực hiện các giải pháp tăng trưởng đã và đang phát huy tác dụng. Việc kết hợp các giải pháp để huy động sức mạnh tổng hợp sẽ góp phần thực hiện mục tiêu tăng trưởng hai con số trong kỷ nguyên phát triển mới của đất nước.