Những kỷ vật gắn bó với anh Tri

- Đồng chí Lương Văn Tri - người chiến sĩ cộng sản kiên trung, bất khuất, người con ưu tú của quê hương Lạng Sơn đã có những cống hiến xuất sắc cho phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc. Những hiện vật gắn với quá trình hoạt động cách mạng của đồng chí Lương Văn Tri ngày nay được lưu giữ trang trọng tại các bảo tàng, nhà lưu niệm trên địa bàn tỉnh.

Trong những ngày tháng Tám lịch sử, chúng tôi tìm về Bảo tàng khởi nghĩa Bắc Sơn, nơi ghi dấu những trang sử hào hùng của dân tộc, đặc biệt là dấu ấn của đồng chí Lương Văn Tri với Đội Cứu quốc quân I. Tại đây, chúng tôi đã lắng nghe thuyết minh viên Hoàng Thị Hợi kể câu chuyện xúc động qua từng hiện vật.

Chị Hợi chia sẻ: "Bảo tàng là nơi lưu giữ nhiều hiện vật về Đội Cứu quốc quân I, gắn liền với cuộc đời hoạt động cách mạng của đồng chí Lương Văn Tri. Mỗi hiện vật đều mang một câu chuyện riêng, nhưng có ý nghĩa nhất phải kể đến là lá cờ đỏ sao vàng do Hội Phụ nữ phản đế Hà Nội đã may và thêu tặng Đội Cứu quốc quân trong dịp thành lập. Lá cờ đã được đồng chí Hoàng Văn Thụ trao cho đồng chí Lương Văn Tri – người được Trung ương cử làm Chỉ huy trưởng Đội Cứu quốc quân tại buổi lễ thành lập ngày 23/2/1941. Dưới lá cờ thiêng liêng và trước các đồng chí Trung ương, đồng chí Lương Văn Tri đã nghiêm trang đọc 5 lời thề danh dự của đội: “Một, không phản Đảng; hai, tuyệt đối trung thành với Đảng; ba, kiên quyết chiến đấu trả thù cho các đồng chí đã hy sinh; bốn, không hàng giặc; năm, không hại dân.” Toàn thể đội Cứu quốc quân Bắc Sơn đã cùng đồng thanh tuyên thệ tuyệt đối trung thành với Đảng, với Tổ quốc và Nhân dân, chiến đấu đến hơi thở cuối cùng cho sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc.

Lá cờ đó đang được lưu giữ, trưng bày tại Bảo tàng khởi nghĩa Bắc Sơn, hiện vật quý giá gắn với sự ra đời của Đội Cứu quốc quân đầu tiên – một trong những đơn vị tiền thân của Quân đội nhân dân Việt Nam. Bên cạnh lá cờ, bảo tàng còn trưng bày một số đồ dùng sinh hoạt liên quan đến đồng chí Lương Văn Tri và các chiến sĩ Cứu quốc quân như: ấm nước, bát, đĩa, thuổng làm lán trại, chõ đồ xôi tiếp tế của người dân Bắc Sơn… Cùng với đó là những phương tiện, vũ khí chiến đấu và tự vệ thô sơ như súng kíp, bao đựng kiếm, chai đựng dầu lau súng… Qua những tư liệu, hiện vật trên, người xem thấy được quá trình hoạt động cách mạng đầy nhiệt huyết, tinh thần kiên cường của người chiến sỹ cộng sản Lương Văn Tri.

Em Đỗ Dương Phương Linh, sinh viên năm thứ hai Học viện Báo chí và Tuyên truyền sau chuyến thực tế tại Bắc Sơn xúc động chia sẻ: "Khi được tận mắt nhìn thấy lá cờ, nghe kể về 5 lời thề danh dự và sự hy sinh của các chiến sĩ, em thực sự cảm động. Những hiện vật lịch sử này nhắc nhở thế hệ trẻ chúng em về trách nhiệm giữ gìn và phát huy truyền thống cách mạng của cha ông."

Không chỉ tại Bảo tàng Khởi nghĩa Bắc Sơn, hiện nay nhiều kỷ vật cá nhân của đồng chí Lương Văn Tri còn được lưu giữ tại Nhà lưu niệm đồng chí Lương Văn Tri và Bảo tàng tỉnh. Tiêu biểu như: hòm đựng đồ cá nhân, áo the, màn ngủ... chiếc ấm tích ở gia đình ông Lương Văn Hành, em trai đồng chí đã dùng tiếp nước khi đồng chí về thăm nhà; thanh kiếm ông Quốc ở Hoàng Vân (tỉnh Bắc Ninh) đã dùng để bảo vệ đồng chí thời kỳ 1939-1940 khi đồng chí về mở các lớp huấn luyện chính trị đầu tiên cho cán bộ Xứ ủy Bắc Kỳ tại đây... Những kỷ vật này không chỉ mang giá trị lịch sử mà còn là minh chứng cho sự cống hiến quên mình và tình cảm gắn bó với quê hương, gia đình của người chiến sĩ cách mạng.

Thời gian qua, những hình ảnh, tư liệu, hiện vật về đồng chí Lương Văn Tri là tài sản vô cùng quý báu, được các cấp, ngành gìn giữ và phát huy giá trị. Ông Nông Đức Kiên, Giám đốc Bảo tàng tỉnh cho biết: "Đối với chúng tôi, những hiện vật về đồng chí Lương Văn Tri không chỉ là tài sản quý báu mà còn là những bài học lịch sử sống động. Để phát huy giá trị các tư liệu, hiện vật này, chúng tôi thường xuyên tổ chức các triển lãm chuyên đề về thân thế, sự nghiệp của đồng chí, đồng thời bố trí các gian trưng bày riêng tại bảo tàng để phục vụ công tác học tập, nghiên cứu của các tầng lớp Nhân dân. Bên cạnh đó, chúng tôi cũng tăng cường phối hợp với các cơ sở giáo dục, cơ quan, đơn vị để tổ chức các buổi tham quan, sinh hoạt chuyên đề, giúp thế hệ trẻ, cán bộ, đảng viên tiếp cận và hiểu rõ hơn về lịch sử".

Được biết, tại các nhà lưu niệm, bảo tàng của tỉnh hiện có hơn 500 hiện vật, tư liệu quý về thân thế, cuộc đời và sự nghiệp vẻ vang của đồng chí Lương Văn Tri. 

Mỗi hiện vật, tư liệu về đồng chí Lương Văn Tri đều là những “mảnh ghép ký ức” quan trọng trong việc giúp các thế hệ trẻ thêm hiểu biết sâu sắc về cuộc đời, quá trình hoạt động, những cống hiến, đóng góp lớn lao của đồng chí cùng đồng đội đối với cách mạng Việt Nam nói chung và quê hương Lạng Sơn nói riêng. Những hiện vật này sẽ mãi là ngọn đuốc sáng, soi đường cho thế hệ trẻ tiếp bước trên con đường xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.