Ám ảnh từ những cơn mưa lớn (bài 1)

Một bộ phận người dân khi vứt rác thải, chất thải tràn lan ra đường đã chịu cảnh “gậy ông đập lưng ông”, vì đó cũng chính là một trong những tác nhân gây cảnh ngập nước. Nước ngập, trong một con hẻm nằm trên đường Chu Văn An, quận Bình Thạnh, TP Hồ Chí Minh không chỉ có nước mà còn có bao rác thải, nội tạng động vật nổi lềnh bềnh khiến ai nhìn thấy cũng phải rùng mình.

Khu vực này có ngôi chợ nên khi mưa lớn nước tràn vào hẻm, đủ thứ rác thải như túi nilon, trái cây, rau củ, nội tạng động vật… bốc mùi hôi thối khiến người dân nơi này lãnh đủ. Người dân quá quen với tình cảnh này nên luôn chuẩn bị sẵn ván chắn nước, máy bơm để ngăn nước tràn vào nhà. Tuy nhiên tấm ván cũng chỉ ngăn bớt rác, còn có dùng bao nhiêu máy bơm cũng phải bó tay vì nước bơm ra cũng không thể thoát đi đâu được…

Đường Hồ Học Lãm (quận Bình Tân, TP Hồ Chí Minh) cũng hễ mưa là ngập. Mặc dù đường đã được nâng cấp, mở rộng nhiều năm nay nhưng tình trạng ngập vẫn không thuyên giảm vì nhiều đoạn đường cao hơn nhà dân, nên đường ngập thì nhà dân như lu chứa nước. Tại chợ ở khu phố 2, phường An Lạc (quận Bình Tân), tiểu thương đã quen với cảnh sống chung với ngập nước mỗi khi mưa lớn. Buôn bán ế ẩm vì hẻm ngập đến đầu gối, người mua ngại vào.

Tiểu thương Nguyễn Thị Thu Ba cho hay, từ khi đường Hồ Học Lãm được nâng cốt nền, trong khu chợ càng ngập nặng hơn vì nằm sâu dưới mặt đường, nước mưa ứ đọng cộng thêm nước từ đường tràn vào. Trong khu chợ có nhà nâng nền cao hơn 1m nhưng nước vẫn tràn vào. “Như một vòng lẩn quẩn cứ hễ nâng đường thì hẻm ngập mà nâng hẻm thì đường ngập!” - Chị Ba than thở.

Cũng tại phường An Lạc, quận Bình Tân, nhiều tuyến hẻm nhỏ trên đường Lê Cơ, Bùi Tư Toàn bị chìm sâu trong nước mỗi khi mưa lớn. Bà Phạm Hường, nhà trên đường Lê Cơ cho biết, “Các tuyến đường xung quanh đang được nâng cao khiến các tuyến hẻm bị ngập nặng hơn, có nơi ngập sâu qua yên xe. Ở khu vực này trước đây là ruộng, lau sậy, người dân mua đất tự đổ nền xây nhà ngăn dòng chảy thoát nước tự nhiên, hệ thống thoát nước mới làm sau này thì nhỏ, cũ kỹ xuống cấp cộng thêm rác thải của người dân vứt ra đường làm bít cống nên khi mưa lớn nước rút rất chậm. Nước mưa hòa cùng nước cống khiến nước tràn và nhà dân luôn bốc mùi hôi thối”.

Khu vực Thảo Điền (TP Thủ Đức) được mệnh danh là phố nhà giàu nhưng khu vực này mỗi khi mưa lớn, triều cường đã trở thành điểm ngập khiến người dân, đặc biệt là người nước ngoài lưu trú ở đây cảm thấy bất an. Từ tháng 5 đến nay, 3 tuyến đường Quốc Hương, Nguyễn Văn Hưởng, Thảo Điền, sau mưa đều bị ngập sâu trong nước. Mà không chỉ có mưa lớn, khi thủy triều dâng cao, khu vực này cũng chìm trong biển nước.

Khu vực chợ Thủ Đức, mỗi khi mưa lớn, nước từ đường Võ Văn Ngân, Kha Vạn Cân đổ về đây như thác. Nước vào nhà dân, các ki ốt chứa hàng của tiểu thương gây thiệt hại lớn cũng đành phải cam chịu hết lần này đến lần khác. Khi nước đã rút hết, trên mặt đường nơi đâu cũng đầy rác thải...

Tại tỉnh Bình Dương, những năm gần đây tình trạng ngập nặng mỗi khi mưa lớn cũng đã trở thành nỗi ám ảnh của người dân. Chuyện ngập nặng không chỉ ảnh hưởng đến việc đi lại, sinh hoạt gia đình, kinh doanh mua bán mà còn gây ra hậu quả nặng nề khi đã có người bị thiệt mạng vì nước cuốn trôi…

Những cơn mưa lớn từ đầu tháng 5 đến nay đã gây ngập sâu nhiều tuyến đường, có nơi ngập sâu hơn 1m, nước tràn vào nhà dân. Đường ĐH-604 ở TP Bến Cát bị sạt lở; hàng chục mét tường rào của một công ty bị sập; gãy đổ 3 trụ điện trên tuyến đường Cầu đường 76, phường Mỹ Phước (TP Bến Cát); ngã đổ 1 trụ đèn giao thông tại ngã ba Khu công nghiệp Việt Hương trên QL13 (TP Thuận An)… Tại TP Bến Cát, nhiều đoạn trên quốc lộ 13 và đường Mỹ Phước Tân Vạn nước ngập nặng, chảy siết mỗi khi mưa lớn. Tương tự, tại TP Dĩ An, trên quốc lộ 1K đoạn qua phường Bình An, khi mưa to nước chảy cuồn cuộn, nhiều xe máy chạy ngang bị té ngã. Một số tuyến đường khác như Nguyễn Tri Phương, Đại Lộ Độc Lập, ĐT743… thì biến thành sông.

Trong 2 năm liên tiếp đã có hai người thiệt mạng vì bị nước cuốn trôi. Đó là cơn mưa lớn vào ngày 10/5/2025, tại TP Tân Uyên nước chảy siết đã cuốn trôi ông Võ Văn Phơi (SN 1989, quê Long An), một công nhân điều khiển máy móc đất tại công trình ở số 2A dự án xây dựng bờ kè ở khu phố Phú Bưng, phường Phú Chánh. Thi thể của ông được lực lượng cứu hộ tìm thấy vào chiều ngày 11/5, cách hiện trường khoảng 200m.

Mùa mưa trước đó, tối ngày 13/9/2024, chị T. (SN 1980, ngụ TP Biên Hoà) điều khiển xe bán tải đi qua cống cắt ngang Suối Sệp thuộc khu vực giáp ranh giữa TP Dĩ An (Bình Dương) và TP Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai. Do trời mưa, nước ngập sâu, chảy siết nên chiếc xe ôtô bị nước cuốn trôi. Chị T. mở cửa xe thoát ra ngoài nhưng bị dòng nước hung hãn cuốn mất. Lực lượng cứu hộ cứu nạn thuộc Cảnh sát PCCC công an TP Dĩ An huy động lực lượng tới tìm kiếm và phát hiện thi thể chị T. cách vị trí ban đầu hơn 200m. Còn chiếc bán tải bị nước cuốn trôi nằm chỏng chơ vắt ngang con suối…

Theo thống kê hiện tỉnh Bình Dương có khoảng 20 khu vực bị ngập nặng, điển hình là các khu vực giao lộ ngã 3 Cống - Thích Quảng Đức, trục thoát nước Suối Giữa, suối Cát (TP Thủ Dầu Một); khu vực đường CMT8 từ Ngã tư Phú Văn đến Cầu Trắng, Ngã 4 miếu Ông Cù (TP Thuận An); khu vực trũng thấp ven sông Thị Tính thuộc TP Bến Cát; các khu vực ven kênh, rạch thoát nước nội đô, hạ lưu rạch Cái Cầu - suối Siệp, Suối Nhum (TP Dĩ An), khu vực ven suối Cái (TP Tân Uyên)…

Đài Khí tượng Thủy văn tỉnh Bình Dương dự báo, xu thế thời tiết, thủy văn mùa mưa, bão, lũ năm 2025 diễn biến phức tạp. Mùa mưa năm 2025 sẽ đến sớm hơn so với trung bình nhiều năm, mùa mưa bắt đầu vào khoảng tuần cuối tháng 4 và kết thúc muộn vào khoảng tuần cuối tháng 11; tổng lượng mưa toàn mùa ở mức xấp xỉ và cao hơn so với trung bình nhiều năm khoảng 5 - 10%.