Vì sao giá sầu riêng sau Tết rẻ giật mình?

Sau Tết Nguyên đán, sầu riêng, mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam gặp khó khăn, giá bán trong nước rẻ giật mình, bằng 1/3 so với trước Tết.

Nhiều tài khoản online bán sầu riêng với giá rẻ giật mình, chỉ khoảng 50.000 đồng/kg. Trên chợ mạng, 1 thùng sầu riêng Ri6 trọng lượng 8 - 9kg được bán với giá khoảng 290.000 đồng; sầu riêng Thái khoảng 400.000 đồng, bằng 1/3 so với trước Tết.

Tại các vựa thu mua sầu riêng ở Đồng bằng Sông Cửu Long, giá sầu riêng đang ở mức thấp bất thường, chỉ bằng 1/2 so với đầu tháng 1. Cụ thể, sầu riêng Ri6 loại A có giá 60.000 đồng/kg, loại B giá 40.000 đồng/kg; các loại phẩm cấp thấp hơn chỉ từ 25.000 - 31.000 đồng/kg. Sầu riêng Dona (Thái) loại A có giá 90.000 đồng/kg, loại B giá 70.000 đồng/kg.

Dù giá rất rẻ nhưng cũng chỉ một số vựa thu mua loại thấp cấp, thậm chí tạm dừng mua vì chưa tìm được đầu ra.

Trả lời Báo điện tử VTC News sáng 9/2 về thực trạng này, ông Nguyễn Đình Tùng, Tổng Giám đốc Vina T&T Group cho rằng, sầu riêng Việt Nam chuẩn bị vào mùa vụ, Trung Quốc tăng cường kiểm định chất lượng với chất vàng O (hóa chất bảo vệ thực vật làm tăng nguy cơ ung thư), nhu cầu thị trường giảm trong khi diện tích và sản lượng tăng… là những nguyên nhân khiến giá sầu riêng Việt Nam giảm trong thời gian qua.

“Nếu sản lượng sầu riêng của Việt Nam tiếp tục tăng trong khi Trung Quốc, nước nhập khẩu sầu riêng lớn tiếp tục áp dụng các hàng rào kỹ thuật thì chắc chắn giá sầu riêng sẽ tiếp tục bị ảnh hưởng, bao gồm cả sầu riêng của Thái Lan, Malaisia chứ không chỉ riêng Việt nam”, ông Tùng nói.

Theo ông, Trung Quốc dựng hàng rào kỹ thuật khẩn cấp buộc các doanh nghiệp xuất khẩu phải tuân thủ để tiếp tục xuất khẩu bình thường trở lại.

“Doanh nghiệp của chúng tôi vẫn xuất bán sầu riêng sang Trung Quốc, Canada, Úc bình thường do làm tốt khâu kiểm dịch khi thu mua, đóng gói trước khi xuất khẩu. Giá cả thị trường các nước xuất khẩu sầu riêng như Thái Lan, Malaisia đều giảm chứ không chỉ riêng sầu riêng của Việt Nam”, ông Tùng cho biết thêm.

Làm gì để đảm bảo chất lượng sầu riêng của Việt Nam? Tổng Giám đốc Vina T&T Group cho rằng, bản thân các doanh nghiệp trong nước khi thu mua cần phải kiểm định chất lượng cũng như thuốc bảo vệ thực vật nhằm bảo vệ thương hiệu nông sản, trái cây trong nước.

“Khi đã tham gia thị trường quốc tế, mình cần tuân thủ luật để bảo vệ hàng hoá, nông sản và thương hiệu. Khi đã có quy định thì mình phải tuân theo chứ không thể lách luật. Các nước nhập khẩu, trong đó có cả Việt Nam khi phát hiện bất thường hay tồn dư chất cấm trong sản phẩm thì đều có những biện pháp mạnh để bảo vệ người tiêu dùng trong nước.

Vì thế, người trồng cần cập nhật thường xuyên những hoạt chất thị trường cấm để tránh sử dụng vì khi bị phát hiện ra, thương lái không thu mua, người trồng sẽ ảnh hưởng trực tiếp”, ông Tùng khuyến cáo.

Báo cáo của Hiệp hội Rau quả Việt Nam cho biết, tháng 1 vừa qua, xuất khẩu rau quả ước tính đạt 417 triệu USD, giảm 11,3% so với tháng 12/2024 và 5,2% so với cùng kỳ 2024.

Cuối năm 2024, Tổng cục Hải quan Trung Quốc phát hiện một số lô sầu riêng của Thái Lan có dư lượng vàng O (còn gọi là Auramine O, Basic Yellow 2 hoặc BY 2). Đây là chất dùng để tạo màu trong công nghiệp, đã có nhiều bằng chứng cho thấy chất này gây ung thư trên động vật và người.

Vì vậy, Hải quan Trung Quốc kiểm tra 100% lô hàng nhập khẩu và có thể mất đến một tuần để thông quan. Việc này khiến hoạt động xuất khẩu sầu riêng của Việt Nam bị gián đoạn, nhiều lô hàng không có giấy kiểm định phải quay về. Ngoài ra, nhu cầu về sầu riêng tại Trung Quốc đang ở mức thấp, ảnh hưởng đến mặt bằng giá sầu riêng.

Ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng Thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam cho biết, việc xuất khẩu sầu riêng sang Trung Quốc trước Tết gặp trục trặc khi nước này tăng cường kiểm soát chất vàng O và cadimi, khiến doanh nghiệp trở tay không kịp.

“Nếu những rào cản về kiểm định không sớm được tháo gỡ, mục tiêu xuất khẩu 8 tỷ USD năm nay sẽ khó đạt được. Không chỉ Trung Quốc, nhiều thị trường khác cũng nâng tiêu chuẩn nhập khẩu. Mỹ cấm 7 hoạt chất dư lượng thuốc bảo vệ thực vật và yêu cầu mã số vùng trồng, mã số đóng gói do Bộ Nông nghiệp Mỹ cấp.

Châu Âu tăng tỷ lệ kiểm tra thuốc bảo vệ thực vật trên nhiều loại trái cây từ 10% lên 20%. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã công bố danh sách 9 phòng kiểm nghiệm được Việt Nam và Trung Quốc công nhận đủ tiêu chuẩn cấp chứng nhận. Đây là cơ sở để sầu riêng Việt Nam tiếp tục thâm nhập thị trường trị giá gần 10 tỷ USD”, ông Nguyên nhận định.