Tràn lan mua bán “thuốc đông y”

LSO-Tại một số điểm du lịch, chợ, đền, chùa trên địa bàn Lạng Sơn đã và đang tồn tại những điểm bán các sản phẩm đóng gói giống thuốc y học cổ truyền, dược liệu được quảng cáo là thuốc đông y, thảo dược… Không rõ thành phần, xuất xứ, không có hạn sử dụng, những sản phẩm này vẫn rất đắt hàng khi người mua đặt trọn niềm tin vào lời quảng cáo của người bán.

Các quầy bán thuốc, dược liệu mọc san sát cạnh đền Bắc Lệ

Đến đền Bắc Lệ, xã Tân Thành, huyện Hữu Lũng những ngày đầu xuân, hẳn nhiều du khách hoa mắt trước những quầy hàng bày bán la liệt “thuốc đông y”, dược liệu. Tại đây, hiện có khoảng 10 điểm bán các sản phẩm giống thuốc y học cổ truyền được đóng gói, đóng chai hoặc bán theo cân. Kèm theo mỗi loại sản phẩm là biển quảng cáo viết tay với nội dung: thuốc chữa đau lưng, đau dây thần kinh, thuốc chữa đau đại tràng, thuốc chữa sâu răng, thuốc chữa đau dạ dày, mỡ máu, mát gan, chữa bệnh yếu sinh lý…. Điều đáng nói, trên các sản phẩm này đều không có thành phần, xuất xứ, hạn sử dụng mà chỉ ghi tác dụng chữa bệnh, cách dùng, số điện thoại của người bán hàng. Bà N.H – một người bán “thuốc” khẳng định: Đây đều là thuốc đông y, có tác dụng chữa bệnh rất tốt! Thế nhưng khi khách hỏi về thành phần của từng loại thuốc thì nhận được câu trả lời chung chung: thuốc làm từ thân, lá, rễ cây quý trên rừng!

Tình trạng bán “thuốc đông y”, dược liệu tràn lan không chỉ diễn ra ở đền Bắc Lệ mà còn tại nhiều điểm di tích khác. Tại khu vực chùa Tam Thanh, thành phố Lạng Sơn, một số quầy hàng, điểm bán lẻ cũng bày bán các loại thuốc gia truyền đóng chai với quảng cáo có tác dụng chữa đau răng, viêm lợi, thuốc xoa bóp chữa đau xương khớp…. Đáng chú ý, có quầy còn phát loa quảng cáo về công dụng của loại trà thảo dược mà theo người bán thì thành phần chính của nó là một số dược liệu đông y, chuyên trị bệnh về gan. Quầy hàng này cũng bán một số loại dược liệu được quảng cáo có tác dụng chữa bệnh sỏi thận, huyết áp cao… Nhanh tay pha trộn các loại dược liệu để đóng gói cho khách, anh Đ.V.Đ – chủ quầy hàng khẳng định: Các sản phẩm này được lấy từ cây thuốc quý trên rừng, ở Lào Cai, Hà Giang nên khách hàng có thể hoàn toàn yên tâm sử dụng (?!). Cũng theo anh Đ, cơ sở của anh hoạt động khá lâu năm nhưng chưa có giấy phép kinh doanh dược liệu.

Mặc dù không biết rõ về thành phần, xuất xứ, thậm chí vẫn còn lơ mơ về công dụng của các sản phẩm được gọi là “thuốc đông y” “thuốc gia truyền”… được bày bán ở các điểm di tích, cổng đền, chùa, song không ít người vẫn tin và mua theo lời quảng cáo của người bán. Bà Đỗ Thị Quy, ở quận Hà Đông, Hà Nội – khách tham quan chùa Tam Thanh bộc bạch: Nghe quảng cáo sản phẩm có tác dụng chữa bệnh, lại thấy nhiều người mua nên tôi mua về dùng thử xem sao. Người bán nói toàn tên cây thuốc, tôi cũng chịu, không biết cây gì!

Theo khảo sát của chúng tôi, ngoài các điểm bán cố định kể trên, tại một số điểm di tích khác và các chợ: Kỳ Lừa, Đồng Đăng… cũng có một số người dân bày bán dược liệu, “thuốc đông y” đóng chai kèm theo lời quảng cáo về tác dụng chữa bệnh của thuốc. Không thể phủ nhận công dụng chữa bệnh của các loại dược liệu đông y, tuy nhiên, ngành chức năng khuyến cáo: việc sử dụng các loại thuốc đông y, dược liệu trôi nổi, không rõ nguồn gốc, không rõ thành phần… có thể ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng.

Bà Hoàng Thị Kim Đào, Trưởng Phòng Quản lý hành nghề y, dược tư nhân – Sở Y tế cho biết: Theo Thông tư 03/2016 của Bộ Y tế về kinh doanh dược liệu thì người kinh doanh phải có chứng chỉ hành nghề và cơ sở phải được Sở Y tế thẩm định, cấp phép. Đến thời điểm hiện tại, trên địa bàn Lạng Sơn chỉ có 5 cơ sở được cấp phép đủ điều kiện kinh doanh dược liệu gồm 3 cơ sở ở thành phố Lạng Sơn và 2 cơ sở ở huyện Cao Lộc. Còn lại các điểm bán tại các chợ, đền, chùa… đều chưa được cấp phép.

Trước tình trạng bày bán tràn lan “thuốc đông y”, dược liệu hiện nay, ngoài nỗ lực của ngành y tế, rất cần sự phối hợp của chính quyền nơi có các điểm kinh doanh, bán lẻ dược liệu để quản lý tốt hoạt động này, đảm bảo sức khỏe cho người tiêu dùng cũng như khách du lịch. Bản thân người tiêu dùng cần cẩn trọng khi mua sản phẩm “thuốc đông y”, dược liệu để tránh “tiền mất tật mang”.

BẢO VY