Tổ đại biểu HĐND các cấp: Tập trung lắng nghe, tăng cường giám sát

– Thời gian qua, tổ đại biểu HĐND các cấp trên địa bàn tỉnh đã ngày càng đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động. Qua đó phát huy vai trò, trách nhiệm của tổ đại biểu trong việc tiếp xúc cử tri, lắng nghe, phản ánh ý kiến của cử tri tới các cấp có thẩm quyền.

Nhiệm kỳ 2021 – 2026, tổng số đại biểu HĐND tỉnh là 55 đại biểu, được chia thành 11 tổ (3 đến 8 người/tổ) theo địa bàn ứng cử tương ứng với 11 đơn vị hành chính cấp huyện. Tổng số đại biểu HĐND cấp huyện là 357 đại biểu, có 82 tổ đại biểu (2 đến 5 người/tổ), bố trí ở 200 đơn vị hành chính cấp xã (theo địa bàn ứng cử). Các tổ đại biểu hoạt động đảm bảo đúng quy định, phát huy vai trò đại biểu dân cử.

Tổ đại biểu số 6 HĐND tỉnh khảo sát thực tế mô hình phát triển kinh tế tại xã Thanh Long, huyện Văn Lãng

Đa dạng hình thức tiếp xúc cử tri

Trong nhiệm kỳ này, tổ đại biểu HĐND các cấp đã thực hiện tiếp xúc cử tri (TXCT) theo hướng đổi mới, đa dạng các loại hình tiếp xúc hướng về cơ sở, thôn, tổ dân phố, cơ quan, theo chuyên đề. Hoạt động TXCT luôn được quan tâm về nội dung và hình thức tổ chức, được chú trọng bảo đảm trên cơ sở quy định của pháp luật. Các tổ đại biểu đã chủ động phối hợp với thường trực HĐND, UBND, ban thường trực UBMTTQ cùng cấp xây dựng chương trình, kế hoạch TXCT.

Các cuộc TXCT đảm bảo đúng quy định của pháp luật, dân chủ, bình đẳng, công khai, thẳng thắn giữa cử tri, công dân và đại biểu. Thông qua tiếp xúc đã thu thập được nhiều ý kiến, nguyện vọng, kiến nghị của cử tri để kịp thời chuyển đến các cơ quan, tổ chức có thẩm quyền xem xét, giải quyết. Từ đầu nhiệm kỳ 2021 – 2026 đến nay, tổ đại biểu HĐND cấp tỉnh, huyện tổ chức được trên 100 cuộc TXCT với nhiều hình thức, tiếp nhận trên 2.600 kiến nghị, tỷ lệ giải quyết xong bình quân đạt trên 60%.

Ông Nông Văn Tứ, cử tri thôn Quảng Liên II, xã Quảng Lạc, thành phố Lạng Sơn cho biết: Trước đây, thôn chưa có điện thắp sáng đường thôn. Qua cuộc tiếp xúc cử tri với tổ đại biểu số 8 HĐND thành phố (giữa năm 2022), cử tri đã đề xuất về vấn đề này. Cuối năm 2022, thành phố đã lắp hệ thống đèn chiếu sáng bằng năng lượng mặt trời trên gần 2km đường thôn. Chúng tôi rất vui mừng phấn khởi, từ đó bà con đi lại dễ dàng hơn, có thể sinh hoạt cộng đồng vào buổi tối, đi chợ vào sáng sớm, góp phần đảm bảo an ninh trật tự.

Cùng với việc tổ chức các cuộc TXCT định kỳ trước và sau các kỳ họp HĐND, các tổ đại biểu tăng cường tiếp xúc cử tri theo chuyên đề. Từ năm 2022 11/11 tổ đại biểu HĐND cấp tỉnh đề xuất nội dung, tổ chức TXCT theo chuyên đề (tăng gấp 3 lần so với năm 2021), được đông đảo cử tri quan tâm, đánh giá cao. Các tổ đại biểu HĐND cấp huyện bước đầu đã thực hiện việc TXCT theo chuyên đề, trong đó huyện tổ chức TXCT theo chuyên đề nhiều nhất là HĐND huyện Văn Lãng đã tổ chức được 20 cuộc.

Ông Bế Thăng Long, Trưởng Ban Tuyên giáo Huyện ủy Văn Lãng, Tổ trưởng Tổ đại biểu số 5 HĐND huyện Văn Lãng cho biết: Tổ có 7 đại biểu, với 3 đơn vị cấp xã nơi ứng cử gồm: Hoàng Việt, Thành Hòa, Gia Miễn. Trong nhiệm kỳ này, tổ đại biểu chú trọng tổ chức các cuộc TXCT chuyên đề, chúng tôi đã tổ chức được 5 cuộc TXCT chuyên đề. Dựa trên nhu cầu, nguyện vọng của cử tri, chúng tôi lựa chọn các vấn đề TXCT chuyên đề phù hợp, tập trung vào các chế độ, chính sách phát triển kinh tế hoặc vấn đề dư luận xã hội quan tâm. Trước mỗi đợt TXCT, chúng tôi họp, thống nhất nội dung, tổng hợp các văn bản trả lời ý kiến, kiến nghị của cử tri tại lần TXCT trước. Đồng thời cập nhật những thông tin, tài liệu cần thiết về tình hình kinh tế – xã hội của huyện, xã để thông tin đến cử tri. Qua việc TXCT, tổ có căn cứ để xây dựng nội dung chất vấn, đề xuất giải trình, cơ chế, chính sách để đáp ứng nguyện vọng chính đáng của cử tri.

Thông qua các cuộc TXCT, đại biểu nắm bắt được tâm tư, nguyện vọng của cử tri và các vấn đề khó khăn, vướng mắc tại cơ sở, đồng thời cử tri cũng tham gia, đóng góp nhiều ý kiến quan trọng về cơ chế, chính sách đảm bảo cho việc phát triển kinh tế – xã hội. Tại các cuộc TXCT, lãnh đạo một số cơ quan chuyên môn của UBND tỉnh, UBND cấp huyện tham dự và giải trình trực tiếp những vấn đề thuộc thẩm quyền. Hoạt động TXCT đã góp phần tuyên truyền đưa pháp luật vào cuộc sống, giảm bớt khâu trung gian trong việc chuyển ý kiến, kiến nghị của cử tri đến các cơ quan chức năng…

Chú trọng giám sát chuyên đề

Nếu như năm 2021, 2022, các tổ đại biểu HĐND tỉnh và đại biểu HĐND tỉnh chưa thực hiện giám sát chuyên đề, hoạt động của các tổ đại biểu chủ yếu là TXCT, giám sát thường xuyên, thì đến nay, 11/11 tổ đại biểu HĐND tỉnh đã xây dựng kế hoạch giám sát chuyên đề; có 4/11 tổ đã thực hiện giám sát, còn lại sẽ thực hiện trong các tháng cuối năm 2023.

Đơn cử vừa qua ngày 16/10/2023, Đoàn Giám sát của Tổ đại biểu số 1 HĐND tỉnh đã tổ chức giám sát chuyên đề tình hình, kết quả xây dựng nông thôn mới trên địa bàn thành phố giai đoạn 2020 – 2023. Qua giám sát đoàn đã chỉ ra những hạn chế, đề xuất kiến nghị để nâng cao chất lượng công tác xây dựng nông thôn mới trên địa bàn thành phố.

Ông Lộc Minh Hiệp, Phó Trưởng Ban Dân tộc HĐND tỉnh, Tổ phó Tổ đại biểu số 1 HĐND tỉnh cho biết: Qua theo dõi địa bàn ứng cử, chúng tôi nhận thấy vấn đề xây dựng nông thôn mới ở thành phố còn những hạn chế cần tháo gỡ và khắc phục. Trước khi giám sát, đoàn đã khảo sát thực tế tại 3 xã để có thông tin thiết thực, khách quan phục vụ cuộc giám sát. Qua cuộc giám sát, chúng tôi đã đề nghị Thường trực HĐND tỉnh kiến nghị UBND tỉnh tổng kết việc tổ chức triển khai thực hiện Nghị quyết số 18 ngày 14/12/2020 của HĐND tỉnh quy định chính sách hỗ trợ xây dựng nhà văn hóa thôn đạt chuẩn, sân tập thể dục thể thao xã trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn giai đoạn 2021 -2025, tổng hợp những khó khăn, vướng mắc, đề xuất sửa đổi Nghị quyết số 18 phù hợp với điều kiện thực tế và khả năng cân đối ngân sách của tỉnh. Đồng thời, đề xuất kiến nghị UBND thành phố thực hiện các giải pháp nhằm góp phần duy trì và nâng cao chất lượng, hiệu quả các tiêu chí trong chương trình xây dựng nông thôn mới.

Cùng đó, tổ trưởng tổ đại biểu HĐND các cấp tham gia hoạt động giám sát của thường trực HĐND tỉnh, cấp huyện; các đại biểu là ủy viên của các ban HĐND tỉnh, huyện đã tích cực tham gia các hoạt động giám sát, khảo sát của ban.

Nổi bật thực hiện Nghị quyết số 594 ngày 12/9/2022 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội hướng dẫn hoạt động giám sát của HĐND, thường trực HĐND, ban của HĐND, tổ đại biểu HĐND và đại biểu HĐND, hoạt động giám sát chuyên đề của tổ đại biểu, đến nay có 5/11 huyện, thành phố có tổ đại biểu đã thực hiện giám sát chuyên đề (Văn Lãng, Bắc Sơn, Cao Lộc, Lộc Bình và thành phố), với 42 đoàn được tổ chức; có 171 kiến nghị được gửi đến các cơ quan, đơn vị có liên quan, đến nay tỷ lệ giải quyết xong bình quân đạt 72%. Nội dung giám sát được các tổ đại biểu căn cứ vào tình hình thực tiễn tại địa bàn phụ trách để lựa chọn cho phù hợp, các kiến nghị được theo dõi, báo cáo kết quả giải quyết xong đạt tỷ lệ cao.

Ngoài ra, hoạt động thảo luận tại tổ, hội trường và báo cáo, giải trình chất vấn cũng được các tổ đại biểu quan tâm thực hiện tốt. Các tổ đại biểu đã tổ chức phân công đại biểu chủ động nghiên cứu các tài liệu kỳ họp, thông qua kết quả tiếp xúc cử tri, hoạt động giám sát để đề xuất các nội dung chất vấn, giải trình tại kỳ họp, đề xuất nội dung giám sát cho thường trực HĐND, các ban của HĐND đảm bảo tính hiệu quả và phù hợp với điều kiện thực tiễn và có tính cấp thiết.

Việc tích cực tổ chức hoạt động hiệu quả của đại biểu HĐND và tổ đại biểu HĐND các cấp đã góp phần vào việc giám sát, đẩy nhanh việc thực hiện các chỉ tiêu phát triển kinh tế – xã hội trên địa bàn tỉnh.