Tìm những giải pháp phù hợp kích cầu xăng E5

Giảm thuế môi trường để tạo sức cạnh tranh cho xăng E5 từ giá.

Tiêu thụ giảm
Dạo qua một số điểm bán xăng dầu, có thể thấy, ở thời điểm hiện tại, ở các cây bán xăng E5, số lượng người mua khá thưa thớt. Một trong những nguyên nhân dẫn đến sản lượng tiêu thụ xăng sinh học E5 giảm là do người tiêu dùng còn băn khoăn về chất lượng xăng E5, so với xăng RON95. Anh Tạ Quang Hùng (lái xe Grab) cho biết, sử dụng xăng E5 khi chạy tốc độ cao thì không cảm nhận được sự êm mượt của tiếng máy và bốc nhanh như khi dùng xăng RON95.

Theo báo cáo của Bộ Công thương, sau hơn một năm triển khai bán xăng E5 (ngày 1-1-2018) thay thế cho xăng RON92, các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đã tiêu thụ được 3,118 triệu m3, tương đương khoảng 42% lượng xăng tiêu thụ trên toàn quốc. Đặc biệt, trong quý I/2019, lượng xăng E5 tiêu thụ chỉ đạt 740 nghìn m3, tương đương 38% tổng lượng xăng. Như vậy, lượng tiêu thụ xăng sinh học E5 đang có xu hướng giảm dần.

Nguyên nhân là người tiêu dùng đang có xu hướng chuyển sang sử dụng xăng khoáng do không mấy mặn mà với xăng E5. Bên cạnh đó, công tác tuyên truyền về tác dụng của xăng E5 còn ít, chưa thường xuyên. Đáng chú ý, chênh lệch giá giữa xăng RON95 và E5 còn thấp, dẫn đến việc người sử dụng xăng chưa quan tâm đến xăng E5 (hiện chênh lệch giá bán lẻ giữa hai mặt hàng này chỉ là 1.530 đồng/lít).

Chưa kể, hiện nay, ở hầu hết các cửa hàng xăng dầu, trụ bơm xăng E5 chiếm tỷ lệ rất nhỏ so với xăng RON95. Hầu như mỗi cửa hàng xăng dầu chỉ đặt một trụ bơm bán xăng E5 để bảo đảm làm theo đúng quy định Nhà nước. Chưa kể, ở nhiều cửa hàng, khu vực bán xăng E5 còn nằm ở vị trí khá khuất so với các cột xăng khoáng còn lại.

Thống kê lượng tiêu thụ của nhiều đầu mối có hệ thống phối trộn và mạng lưới kinh doanh xăng dầu lớn cho thấy, tỷ trọng xăng E5 trong cơ cấu xăng (bao gồm E5 và RON95) ngày càng giảm, nhất là thời gian từ đầu năm 2019 trở lại đây. Đơn cử, theo báo cáo của Saigon Petro, tỷ trọng xăng E5 bình quân năm 2018 là 30,06%; tháng 1-2019 giảm xuống còn 25,58%; tháng 3-2019 giảm xuống còn 19,76%.

Tạo chênh lệch giá xăng nhờ thuế môi trường
Để “cứu” xăng sinh học E5, trong văn bản gửi cơ quan chức năng mới đây, Saigon Petro đã kiến nghị Nhà nước cần xem xét giảm thuế bảo vệ môi trường đối với xăng E5 theo số tuyệt đối một cách phù hợp (thí dụ 500 – 1000 đồng/lít), không tính thuế bảo vệ môi trường xăng E5 theo tỷ lệ ethanol như hiện nay bởi chênh lệch thuế bảo vệ môi trường theo cách tính đó chỉ 200 đồng/lít. Mục tiêu của giải pháp trên là tạo ra chênh lệch giá bán lẻ giữa xăng E5 và RON95 khoảng 2.000 – 2.500 đồng/lít. Đây là biện pháp cơ bản và lâu dài nên áp dụng. Ngoài ra, Saigon Petro cũng kiến nghị thống nhất các chính sách trích, sử dụng Quỹ bình ổn giá giữa xăng khoáng và xăng E5.

Kiến nghị này là có cơ sở khi các kết quả nghiên cứu đã được thực hiện chỉ ra rằng, việc sử dụng xăng E5 giảm đáng kể các khí thải gây ô nhiễm môi trường như khí CO (giảm 27,76%), HC (giảm 16,23%)… so với các loại xăng khoáng thông thường. Vì vậy, cần cân nhắc đưa ra mức thuế bảo vệ môi trường đối với mặt hàng xăng E5 dựa theo mức độ phát thải (75-80%) mức thuế đối với xăng khoáng.

Đồng tình với kiến nghị của Saigon Petro, Thứ trưởng Công thương Đỗ Thắng Hải cũng cho rằng, hiện nay, mức thuế bảo vệ môi trường với xăng E5 được tính bằng 95,1% mức thuế so với xăng khoáng. Mức này chưa hợp lý và cần cân nhắc đưa ra mức thuế bảo vệ môi trường đối với mặt hàng xăng E5 dựa theo mức độ khí phát thải (75-80% mức thuế đối với xăng khoáng) thay vì cách tính cơ học bằng 95,1% như hiện nay. Vì với cách tính này không thể khiến người dân lựa chọn xăng E5 được, khi họ còn nhiều băn khoăn về chất lượng xăng E5 và giá cả.

Trong cuộc họp Ban Chỉ đạo Điều hành giá diễn ra mới đây, Bộ Công thương cũng đã đề xuất các cấp có thẩm quyền sửa mức thuế môi trường đối với xăng E5 và có những giải pháp, chính sách phù hợp khác để tạo sự cách biệt hợp lý về giá giữa hai loại xăng nhằm khuyến khích người tiêu dùng sử dụng.

Để khuyến khích tiêu dùng, Bộ Công thương kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Tài chính khẩn trương trình cấp có thẩm quyền điều chỉnh mức thuế bảo vệ môi trường đối với nhiên liệu sinh học nói chung, xăng E5 nói riêng phù hợp với mức phát thải ra môi trường, tạo sự chênh lệch giá đủ lớn và căn bản giữa xăng sinh học và xăng khoáng, đủ sức thuyết phục người dân lựa chọn sử dụng xăng sinh học thay vì sử dụng xăng khoáng; Bộ Giao thông vận tải phối hợp các nhà sản xuất, kinh doanh xe sớm đưa khuyến cáo, thông báo rộng rãi các loại xe, phương tiện nào sử dụng được xăng E5 để chủ xe, chủ phương tiện và người dân an tâm sử dụng; Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức thực hiện quy hoạch nguồn nguyên liệu sắn để sản xuất etanol E00 phục vụ phối trộn xăng E5 nói riêng, nhiên liệu sinh học nói chung…