Thủ tướng: Khắc phục hậu quả thiên tai, đảm bảo điều kiện học tập cho học sinh

Thủ tướng yêu cầu triển khai ngay việc xây dựng lại các căn nhà bị thiệt hại hoàn toàn do mưa lũ, bảo đảm tất cả học sinh được đến trường và cơ sở giáo dục phải khang trang khi vào năm học mới.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký văn bản số 931/TTg-NN ngày 5/8/2025 yêu cầu các bộ ngành, địa phương tập trung khắc phục hậu quả thiên tai, ổn định đời sống Nhân dân, bảo đảm điều kiện học tập cho học sinh trước năm học mới.

Từ đầu năm 2025 đến nay, thiên tai diễn biến phức tạp, bất thường; cuối tháng Bảy, đầu tháng Tám vừa qua, mưa lớn đã gây lũ lịch sử, lũ ống, lũ quét, sạt lở đất tại nhiều địa phương khu vực miền núi và trung du Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ, thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản, cơ sở hạ tầng, ảnh hưởng lớn đến sản xuất và đời sống của Nhân dân, nhất là các tỉnh: Điện Biên, Sơn La và Nghệ An.

Theo tổng hợp của Bộ Nông nghiệp và Môi trường đến ngày 5/8, riêng đợt mưa lũ lớn, lũ quét, sạt lở đất vừa qua làm 20 người chết và mất tích, 20 người bị thương, 1.003 căn nhà bị sập đổ, cuốn trôi, 6.863 căn nhà bị hư hại, 519 hộ phải di dời khẩn cấp, 60 điểm trường, 10 trung tâm y tế bị thiệt hại, hư hỏng, trên 7.400ha lúa và hoa màu bị thiệt hại, nhiều công trình năng lượng, viễn thông, giao thông, thủy lợi bị sạt lở, hư hỏng gây chia cắt giao thông, mất điện, gián đoạn thông tin liên lạc. Tổng thiệt hại về kinh tế ước tính trên 4.800 tỷ đồng.

Tổng Bí thư Tô Lâm và các lãnh đạo Đảng, Nhà nước đã gửi lời thăm hỏi ân cần, chia buồn sâu sắc tới các gia đình có người thân bị thiệt mạng, tới cấp ủy, chính quyền, quân và dân các địa phương bị thiệt hại nặng do thiên tai. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, kịp thời ban hành các văn bản chỉ đạo theo sát diễn biến tình hình thiên tai, Thủ tướng Chính phủ đã trực tiếp đi thị sát, kiểm tra và làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Điện Biên chỉ đạo triển khai công tác khắc phục hậu quả mưa lũ, đồng thời phân công các Phó Thủ tướng: Trần Hồng Hà, Lê Thành Long, Hồ Đức Phớc, Mai Văn Chính thay mặt Chính phủ trực tiếp kiểm tra, chỉ đạo công tác ứng phó, khắc phục hậu quả, thăm hỏi, động viên bà con vùng bị ảnh hưởng bởi mưa lũ tại các tỉnh: Điện Biên, Sơn La, Nghệ An.

Các cấp ủy đảng, chính quyền các tỉnh Điện Biên, Sơn La, Nghệ An đã rất trách nhiệm, "gần dân, sát dân," chủ động, tích cực, quyết liệt triển khai công tác ứng phó, khắc phục hậu quả do mưa lũ; cả hệ thống chính trị, các lực lượng và toàn dân vào cuộc, phương châm "bốn tại chỗ," tinh thần "tương thân tương ái," "tình dân tộc," "nghĩa đồng bào" được phát huy mạnh mẽ; xuất hiện những tấm gương sáng về tinh thần trách nhiệm như Trưởng bản Mùa A Thi.

Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, Bộ Nông nghiệp và Môi trường và các bộ, ngành có liên quan đã theo dõi sát tình hình, chủ động triển khai kịp thời công tác ứng phó, khắc phục hậu quả mưa lũ; các tập đoàn: Viễn thông Quân đội, Bưu chính Viễn thông Việt Nam, Điện lực Việt Nam, Công nghiệp-Năng lượng Quốc gia Việt Nam đã tích cực, chủ động tham gia cùng các địa phương khắc phục hậu quả thông qua việc huy động lực lượng tham gia và hỗ trợ về vật chất.

Hiện nay, đang là giai đoạn cao điểm mùa mưa bão ở Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ, trong bối cảnh chuẩn bị bước vào năm học mới 2025-2026, để tập trung khắc phục hậu quả thiên tai, nhanh chóng ổn định tình hình Nhân dân và chủ động ứng phó thiên tai trong thời gian tới, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu

Về các nhiệm vụ, giải pháp cấp bách

Bí thư và Chủ tịch Ủy ban Nhân dân các tỉnh: Điện Biên, Sơn La, Nghệ An và các địa phương bị ảnh hưởng, thiệt hại do thiên tai, bão lũ vừa qua tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai công tác khắc phục hậu quả thiên tai với tinh thần khẩn trương nhất, quyết liệt nhất để nhanh chóng ổn định cuộc sống cho người dân; bảo đảm không để người dân thiếu ăn, thiếu mặc, đói, rét, không có chỗ ở; bảo đảm tất cả học sinh phải được đến trường đúng dịp khai giảng; bệnh nhân được cứu chữa, điều trị kịp thời, trong đó tập trung một số nhiệm vụ: tổ chức cứu chữa miễn phí cho những người bị thương; lo hậu sự cho người đã mất, kịp thời hỗ trợ người bị nạn theo quy định. rà soát, kịp thời tổ cứu trợ lương thực, thực phẩm, nhu yếu phẩm cho các hộ có nguy cơ thiếu đói, nhất là các hộ đã mất hết nhà cửa, các gia đình chính sách.

Tập trung khắc phục nhanh nhất các công trình hạ tầng thiết yếu bị hư hỏng, nhất là công trình giao thông (phục vụ vận chuyển hàng cứu trợ và đi lại của nhân dân), điện, viễn thông, nước sinh hoạt, y tế để bảo đảm đời sống, sinh hoạt của người dân.

Bảo đảm tất cả học sinh được đến trường

Thủ tướng yêu cầu tập trung huy động lực lượng, nguồn lực để thực hiện vệ sinh trường lớp, khắc phục các cơ sở giáo dục bị hư hại; bổ sung trang thiết bị giảng dạy, đồ dùng học tập, sách giáo khoa. Hoàn thành trong tháng 8/2025, bảo đảm tất cả học sinh được đến trường và cơ sở giáo dục đào tạo phải khang trang, sạch đẹp khi vào năm học mới.

Giải quyết ngay chỗ ở tạm cho các hộ dân có nhà bị thiệt hại hoàn toàn và phải di dời khẩn cấp; bố trí đất, xây dựng lại nhà ở cho các hộ bị mất nhà hoặc buộc phải di dời khẩn cấp (hoàn thành chậm nhất trong tháng 9 năm 2025), việc xây dựng lại nhà phải đảm bảo an toàn, phù hợp với phong tục, tập quán của người dân. Huy động lực lượng quân đội, công an, thanh niên,… hỗ trợ nhân dân sửa chữa nhà cửa bị hư hại, vệ sinh môi trường…

Tiếp tục rà soát các khu dân cư để kịp thời tổ chức sơ tán người dân ra khỏi các ngôi nhà yếu, không đảm bảo an toàn, khu vực có nguy cơ bị sạt lở đất, lũ ống, lũ quét.

Khẩn trương khắc phục hồ đập, công trình thủy lợi bị hư hỏng để bảo đảm chủ động ứng phó với các đợt thiên tai tới, đồng thời khôi phục sản xuất nông nghiệp sau mưa lũ để ổn định đời sống, thu nhập cho người dân.

Rà soát, tổng hợp đầy đủ, chính xác thiệt hại do thiên tai; chủ động sử dụng dự phòng ngân sách địa phương và huy động các nguồn lực hợp pháp khác để triển khai thực hiện ngay các chính sách hỗ trợ đối với các hộ dân bị thiệt hại do thiên tai theo quy định, trường hợp vượt quá khả năng bảo đảm của địa phương, tính toán cụ thể nhu cầu hỗ trợ từ ngân sách trung ương gửi Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường và các cơ quan liên quan tổng hợp báo cáo cấp có thẩm quyền theo quy định. Hoàn thành trước ngày 10/8/2025.

Triển khai ngay việc xây dựng lại các căn nhà bị thiệt hại hoàn toàn

Bộ trưởng các Bộ: Quốc phòng, Công an tiếp tục chỉ đạo lực lượng quân đội, công an hỗ trợ nhân dân khắc phục hậu quả do mưa lũ theo đề nghị của địa phương; Bộ Quốc phòng chủ trì triển khai ngay việc xây dựng lại các căn nhà bị thiệt hại hoàn toàn và phải di dời khẩn cấp từ nguồn kinh phí do Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam huy động, ủng hộ. Hoàn thành trong tháng 9/2025.

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường chỉ đạo các đơn vị chuyên môn hỗ trợ, hướng dẫn địa phương khắc phục hậu quả thiên tai, sửa chữa công trình thủy lợi, khôi phục sản xuất nông nghiệp sau mưa lũ; kịp thời hỗ trợ địa phương vật tư nông nghiệp, giống cây trồng, vật nuôi, hóa chất khử khuẩn nước sinh hoạt, xử lý môi trường, phòng chống dịch bệnh để khôi phục sản xuất nông nghiệp. Hoàn thành trong tháng 8/2025.

Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo chỉ đạo, hướng dẫn các địa phương và đơn vị chức năng nắm chắc tình hình về cơ sở vật chất, thiết bị dạy học, sách giáo khoa và đồ dùng học tập, nhất là tại các cơ sở giáo dục ở các địa phương bị ảnh hưởng do thiên tai, lũ ống, lũ quét, sạt lở đất vừa qua; chủ động xử lý đề xuất hỗ trợ của các địa phương theo thẩm quyền, tổng hợp báo cáo Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo xử lý đối với những vấn đề vượt thẩm quyền. Hoàn thành trong tháng 8/2025 để bảo đảm học sinh trở lại học bình thường ngay khi vào năm học mới.

Bộ trưởng Bộ Xây dựng khẩn trương chỉ đạo hướng dẫn, hỗ trợ địa phương khắc phục các điểm giao thông bị sạt lở, chia cắt, bảo đảm giao thông thông suốt, nhất là trên các trục giao thông huyết mạch, các tuyến đường liên xã.

Không để bùng phát dịch bệnh sau mưa lũ

Bộ trưởng Bộ Y tế chỉ đạo cơ quan chức năng và hướng dẫn, hỗ trợ địa phương về hóa chất, thuốc men, thiết bị, dụng cụ y tế cần thiết bảo đảm công tác khám, chữa bệnh, không để bùng phát dịch bệnh sau mưa lũ. Hoàn thành trước ngày 10/8/2025.

Bộ trưởng Bộ Tài chính chỉ đạo các cơ quan chuyên môn chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan khẩn trương tổng hợp kiến nghị hỗ trợ của các địa phương bị thiệt hại nặng do thiên tai, đề xuất, báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định hỗ trợ để các địa phương có nguồn lực xử lý ngay những công việc cấp bách, khắc phục hậu quả thiên tai. Hoàn thành trước ngày 15/8/2025.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ và Chủ tịch Ủy ban Nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương phối hợp với cơ quan chức năng kịp thời tổng hợp, đề xuất biểu dương, khen thưởng những tấm gương sáng, các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai; kiểm điểm, phê bình các tập thể, cá nhân lơ là, thiếu trách nhiệm theo quy định.

Tổng Giám đốc các Tập đoàn: Điện lực Việt Nam, Viễn thông Quân đội, Bưu chính Viễn thông Việt Nam khẩn trương hướng dẫn, hỗ trợ các địa phương khắc phục ngay sự cố mất điện, sóng viễn thông, đảm bảo cung cấp điện, thông tin liên lạc liên tục, kịp thời đến các xã, bản. Hoàn thành trước ngày 10/8/2025.

Thủ tướng đề nghị Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cân đối nguồn lực hỗ trợ cho các tỉnh: Điện Biên, Sơn La, Nghệ An và các địa phương bị thiệt hại nặng nề do thiên tai khoản kinh phí để xây dựng mới những căn nhà bị thiệt hại hoàn toàn và buộc phải di dời khẩn cấp (tạm tính khoảng 100 triệu đồng/căn đối với xây mới và khoảng 30 triệu đồng/căn để sửa chữa các căn nhà bị thiệt hại nặng).

Thủ tướng đề nghị các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân, cán bộ và nhân dân cả nước tiếp tục phát huy truyền thống đoàn kết, tương thân tương ái, "tình dân tộc, nghĩa đồng bào" chung tay hỗ trợ bà con bị thiệt hại do thiên tai, lũ ống, lũ quét, sạt lở đất, trên tinh thần "ai có gì góp nấy, có công góp công, có của góp của, có ít góp ít, có nhiều góp nhiều," "lá lành đùm lá rách, lá rách ít đùm lá rách nhiều."

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Thông tấn xã Việt Nam, Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam tăng cường chỉ đạo, đưa tin kịp thời để các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân, cán bộ và nhân dân cả nước nắm rõ, đầy đủ thông tin, chung tay hỗ trợ, chia sẻ khó khăn với đồng bào bị thiên tai; đồng thời tiếp tục làm tốt công tác truyền thông, hướng dẫn người dân kỹ năng phòng, ngừa, ứng phó, giảm thiểu thiệt hại do thiên tai.

Về một số nhiệm vụ, giải pháp lâu dài:

Bộ Quốc phòng, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, các bộ, ngành có liên quan và các địa phương cần tổng kết, đánh giá về công tác phòng ngừa, ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai, nhất là sau mỗi đợt mưa lũ lớn, lũ ống, lũ quét, sạt lở đất để rút ra những bài học kinh nghiệm, có các giải pháp hiệu quả giảm thiệt hại do thiên tai.

Cấp ủy, chính quyền các địa phương lãnh đạo, chỉ đạo cơ quan chức năng rà soát, quy hoạch, sắp xếp bố trí lại các khu dân cư, chủ động di dời Nhân dân ra khỏi khu vực có nguy cơ cao về thiên tai, lũ ống, lũ quét, sạt lở đất để bảo đảm an toàn cho người dân, ưu tiên bố trí di dời dân về các khu dân cư tập trung để thuận tiện trong công tác phòng ngừa rủi ro thiên tai, thuận lợi trong đầu tư cơ sở hạ tầng xã hội phục vụ nhân dân.

Kiểm tra, đánh giá các công trình hạ tầng thiết yếu giao thông, thủy lợi, y tế, giáo dục để có kế hoạch xây dựng, sửa chữa, nâng cấp bảo đảm an toàn, ổn định lâu dài; đề xuất cấp có thẩm quyền xem xét, bố trí kinh phí trong kế hoạch đầu tư công trung hạn 2026-2030 để thực hiện.

Đẩy mạnh cơ cấu lại ngành nông nghiệp, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, góp phần hạn chế ảnh hưởng, ứng phó hiệu quả với thiên tai, tạo việc làm, nâng cao thu nhập bền vững cho người dân; quan tâm hơn nữa đến công tác trồng, phục hồi và bảo vệ rừng để tăng độ che phủ của rừng, nâng cao chất lượng và phát huy giá trị đa dụng của rừng về kinh tế, phòng hộ (khả năng giữ nước, bảo vệ đất, phòng chống sạt lở, lũ ống, lũ quét của rừng,…) và bảo vệ môi trường.

Văn phòng Chính phủ theo dõi, đôn đốc các Bộ, ngành, địa phương thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại văn bản này theo chức năng, nhiệm vụ được giao; kịp thời báo cáo Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ phụ trách những vấn đề đột xuất, phát sinh./.