Thu nội địa: Ấn tượng vượt khó

- Những năm gần đây, mặc dù đối diện với nhiều khó khăn, thách thức song với sự quan tâm chỉ đạo sát sao của các cấp, ngành, sự chủ động của cơ quan thuế và sự phối hợp chặt chẽ giữa các đơn vị liên quan, công tác thu nội địa trên địa bàn tỉnh đã đạt được những kết quả ấn tượng.

Từ năm 2020 đến nay, công tác thu nội địa trên địa bàn tỉnh đối diện với nhiều khó khăn, thách thức, đặc biệt là ảnh hưởng của dịch COVID-19 cũng như biến động kinh tế khiến cho hoạt động sản xuất, kinh doanh của người nộp thuế (NNT) gặp nhiều khó khăn. Qua đó tác động không nhỏ đến việc thực hiện nhiệm vụ thu ngân sách trên địa bàn.

Nhiều thách thức

Trong những năm qua, công tác thu ngân sách nói chung, trong đó có thu nội địa được các cấp, ngành trên địa bàn tỉnh quan tâm chỉ đạo sát sao và đạt được những kết quả tích cực. Qua đó góp phần vào việc thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội chung trên địa bàn tỉnh.

Tiếp nối những kết quả đạt được ở giai đoạn trước, những năm gần đây, công tác thu ngân sách tiếp tục được các cấp, ngành quan tâm chỉ đạo sát sao và đặt mục tiêu thu cao hơn giai đoạn trước. Cụ thể, từ năm 2020 đến nay, dự toán thu nội địa được Bộ Tài chính giao đều trên 2.000 tỷ đồng và HĐND tỉnh giao cao hơn dự toán Bộ Tài chính giao (năm cao nhất HĐND tỉnh giao 3.487,8 tỷ đồng).

Dự toán giao thu không quá cao, song việc triển khai thực hiện lại không hề dễ dàng. Một trong những khó khăn lớn nhất trong công tác thu nội địa từ năm 2020 đến nay chính là ảnh hưởng của dịch COVID-19 khiến cho hoạt động sản xuất, kinh doanh của NNT gặp nhiều khó khăn. Nhiều doanh nghiệp, hộ, cá nhân trên địa bàn tạm ngừng hoạt động khiến NNT không có doanh thu, từ đó không phát sinh số nộp ngân sách.

Bà Hoàng Thị Thảo, hộ kinh doanh trên địa bàn phường Đông Kinh cho biết: Thời điểm năm 2021, 2022, do ảnh hưởng của dịch COVID-19 khiến hoạt động kinh doanh của gia đình gặp nhiều khó khăn. Không có khách mua hàng, quầy hàng đồ gia dụng của gia đình “đắp chiếu” cả năm và gia đình tạm ngừng kinh doanh.

Tương tự hộ kinh doanh kể trên, nhiều doanh nghiệp, hộ, cá nhân kinh doanh gặp phải khó khăn tương tự. Cũng xuất phát từ khó khăn do ảnh hưởng của dịch bệnh, các cấp, ngành đã có những chính sách miễn, giảm, gia hạn thời gian cho NNT. Cao điểm giai đoạn 2021-2024, các cơ quan liên quan trên địa bàn tỉnh đã thực hiện miễn, giảm 420 tỷ đồng tiền thuế cho trên 6.000 lượt NNT, gia hạn gần 900 lượt NNT với số tiền thuế gia hạn 241 tỷ đồng.

Bên cạnh đó, cũng do ảnh hưởng của dịch bệnh, suy thoái kinh tế nên giai đoạn từ năm 2020 đến nay, công tác thu nội địa gặp nhiều khó khăn khác như số thu tiền sử dụng đất, thu phí đạt thấp so với kế hoạch (đây là 2/3 khoản thu chiếm tỷ trọng cao nhất trong thu nội địa trên địa bàn tỉnh), số tiền nợ thuế còn cao; một số khoản thu, sắc thuế vẫn còn thất thu; tình trạng gian lận hoàn thuế giá trị gia tăng, gian lận hóa đơn vẫn diễn biến phức tạp; công tác quản lý thuế đối với hoạt động thương mại điện tử còn chưa kịp thời...

Trước tình hình thực tiễn như vậy, để phấn đấu hoàn thành dự toán thu nội địa được giao, các cấp, ngành và đặc biệt là ngành thuế đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp để khắc phục khó khăn, tăng thu ngân sách.

Gỡ vướng mắc

Trong bối cảnh công tác thu nội địa gặp nhiều khó khăn cộng với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin, chuyển đổi số, bên cạnh các giải pháp quản lý thuế theo chức năng, một trong những giải pháp quan trọng được ngành thuế tập trung triển khai thực hiện đó là việc đẩy mạnh điện tử hóa trong công tác quản lý thuế.

Để triển khai điện tử hóa trong quản lý thuế, ngành thuế đã tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền đến 100% doanh nghiệp, hộ, cá nhân kinh doanh trên địa bàn bằng nhiều hình thức như: gửi thư điện tử; phát tờ rơi; tuyên truyền lồng ghép tại hội nghị đối thoại, phổ biến chính sách thuế định kỳ hằng quý; tuyên truyền trực tiếp tại trụ sở NNT...

Thông qua công tác tuyên truyền, hướng dẫn, NNT nắm rõ các quy định liên quan đến việc điện tử hóa trong quản lý thuế, từ đó nhanh chóng thực hiện các bước. Tính đến hết năm 2022, ngành thuế đã triển khai đăng ký áp dụng hóa đơn điện tử thành công cho 3.712 doanh nghiệp, tổ chức, hộ, cá nhân kinh doanh, đạt 100% chỉ tiêu được cấp trên giao. Đến hết tháng 3/2024, 100% doanh nghiệp kinh doanh bán lẻ xăng dầu trên địa bàn tỉnh đã hoàn thành việc áp dụng hóa đơn điện tử theo từng lần bán hàng (số nộp ngân sách của đơn vị trong lĩnh vực này tăng 30% sau khi áp dụng hóa đơn điện tử theo từng lần bán hàng). Bên cạnh đó, đến tháng 6/2025, cơ quan thuế trên địa bàn tỉnh triển khai áp dụng hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế khởi tạo từ máy tính tiền đạt trên 90% số trường hợp NNT trong diện áp dụng; trên 8.000 cá nhân đăng ký tài khoản eTax Mobile (thuế điện tử dành cho thiết bị di động); triển khai chức năng bản đồ số hộ kinh doanh....

Cùng với đẩy mạnh điện tử hóa trong quản lý thuế, ngành thuế tiếp tục triển khai đồng bộ các giải pháp quản lý thuế theo quy định. Cụ thể, từ năm 2020 đến nay, ngành thuế tổ chức được 116 hội nghị phổ biến chính sách thuế mới và đối thoại với gần 9.000 lượt NNT; phát hành gần 90.000 tờ rơi tuyên truyền liên quan đến chính sách thuế; phối hợp tuyên truyền trên 1.000 tin, bài trên các phương tiện thông tin, đại chúng; trả lời gần 400 văn bản của NNT. Bên cạnh đó, cơ quan thuế tăng cường cải cách thủ tục hành chính, đẩy mạnh hỗ trợ kê khai, nộp thuế điện tử (100% doanh nghiệp đăng ký khai thuế qua mạng, số tiền thuế nộp bằng hình thức điện tử đạt 98%); hoàn thành 212 cuộc thanh tra theo kế hoạch với tổng số tiền truy thu và phạt sau thanh tra là 231 tỷ đồng; hoàn thành 1.552 cuộc kiểm tra với tổng số tiền truy thu và phạt sau kiểm tra trên 111 tỷ đồng; tiếp tục triển khai đồng bộ các biện pháp quản lý, thu hồi nợ thuế; tăng cường chống thất thu ngân sách...

Ông Nguyễn Văn Điều, Trưởng Thuế tỉnh Lạng Sơn cho biết: Bằng những giải pháp đồng bộ được triển khai thực hiện, ngành thuế đã từng bước khắc phục khó khăn, vướng mắc để rà soát, nuôi dưỡng, khai thác hiệu quả các nguồn thu để bù vào một số khoản thu, sắc thuế bị hụt. Từ đó góp phần quan trọng vào kết quả thu nội địa trên địa bàn tỉnh.

Cụ thể, giai đoạn 2020-2024, kết quả thu nội địa hằng năm đều vượt từ 20-50% dự toán Bộ Tài chính giao; vượt từ 7,5-38% dự toán HĐND tỉnh giao. Qua 7 tháng đầu năm 2025, tổng thu nội địa trên địa bàn tỉnh được 2.228,5 tỷ đồng, đạt trên 84% dự toán Bộ Tài chính giao, đạt 64% dự toán HĐND tỉnh giao, tăng 28% so với cùng kỳ năm 2024.

Giai đoạn từ năm 2020 đến nay có thể coi là chặng đường khó trong công tác thu nội địa trên địa bàn tỉnh. Tuy nhiên, với sự quan tâm chỉ đạo sát sao của các cấp, ngành liên quan, sự chủ động của cơ quan thuế và công tác phối hợp chặt chẽ của các cơ quan, đơn vị liên quan, thu nội địa trên địa bàn tỉnh vẫn đạt được những kết quả ấn tượng. Từ đó, góp phần vào sự phát triển kinh tế-xã hội chung trên địa bàn tỉnh.