Thanh toán biên mậu: Thúc đẩy phát triển thương mại biên giới

- Thanh toán biên mậu đang trở thành một yếu tố quan trọng thúc đẩy giao thương quốc tế, đặc biệt giữa các quốc gia có chung đường biên giới. Hình thức này không chỉ giúp tối ưu hóa chi phí giao dịch mà còn tăng cường sự liên kết kinh tế, thúc đẩy phát triển thương mại biên giới, góp phần vào sự thịnh vượng chung của các quốc gia liên quan.

Lạng Sơn là tỉnh có nhiều tiềm năng, thế mạnh về phát triển kinh tế cửa khẩu. Toàn tỉnh có 12 cửa khẩu, trong đó có 2 cửa khẩu quốc tế, 1 cửa khẩu chính và 9 cửa khẩu phụ  nên hoạt động xuất nhập khẩu (XNK) diễn ra sôi động. Thời gian qua, hoạt động thông quan XNK hàng hoá duy trì ổn định tại 5 cửa khẩu và 2 đường chuyên dụng, lối thông quan với hiệu suất cao. Bình quân mỗi năm có từ 2.800 - 3.000 doanh nghiệp và tổ chức kinh tế tham gia XNK qua địa bàn tỉnh. Do đó, việc thanh toán biên mậu giữa các đối tác kinh doanh, cá nhân của Việt Nam và Trung Quốc tại địa bàn biên giới là không thể thiếu.

Ông Nguyễn Hồng Đức, Giám đốc Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam (Agribank) Chi nhánh Lạng Sơn cho biết: Agribank Chi nhánh Lạng Sơn là ngân hàng đầu tiên trên địa bàn tỉnh thực hiện ký kết thoả thuận thanh toán biên giới với Ngân hàng phía Trung Quốc (Ngân hàng Nông nghiệp Trung Quốc chi nhánh Quảng Tây vào năm 1997). Hiện Agribank Chi nhánh Lạng Sơn đã ký kết thỏa thuận thanh toán biên giới với 6 ngân hàng của Trung Quốc. Việc ký kết thanh toán biên mậu đã góp phần tạo thuận lợi cho khách hàng trong thực hiện giao dịch, bảo đảm tính minh bạch, sự bảo mật thông tin và nâng cao sức cạnh tranh. Cùng đó, doanh nghiệp chủ động về dòng tiền, tăng lợi thế khi đàm phán hợp đồng, mở rộng hợp tác kinh doanh... Những năm qua, doanh số thanh toán biên giới tại ngân hàng luôn giữ đà tăng trưởng ổn định. Năm 2024, doanh số thanh toán biên giới tại ngân hàng đạt 8.080 tỷ đồng; 7 tháng đầu năm 2025, doanh số thanh toán biên giới đạt khoảng 4.160 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 70% doanh số thanh toán XNK tại chi nhánh.

Tương tự Ngân hàng Agribank Chi nhánh Lạng Sơn, Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam Chi nhánh Lạng Sơn (BIDV Lạng Sơn) cũng ký thỏa thuận thanh toán biên mậu với Ngân hàng Nông nghiệp Bằng Tường, Trung Quốc từ năm 1999. Đến nay, BIDV Lạng Sơn đã ký thỏa thuận thanh toán biên giới với 9 ngân hàng phía Trung Quốc. Doanh số thanh toán XNK của BIDV Lạng Sơn  năm 2024 đạt 224 triệu USD; 7 tháng năm 2025 doanh số thanh toán XNK đạt 76 triệu USD.

Theo thống kê của Ngân hàng Nhà nước Khu vực 5, trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn hiện có 13/15 ngân hàng thương mại đã ký kết thoả thuận thanh toán biên giới với các Chi nhánh Ngân hàng Trung Quốc để thực hiện hoạt động thanh toán biên mậu.

Hoạt động thanh toán XNK biên giới qua ngân hàng thương mại là hình thức thanh toán phù hợp với thực tiễn thương mại vùng biên giới, đã được nhiều cá nhân và doanh nghiệp có hoạt động XNK với Trung Quốc (không chỉ riêng trên địa bàn tỉnh mà các doanh nghiệp trên phạm vi cả nước) chọn làm hình thức thanh toán chính, nhất là các cá nhân, doanh nghiệp hoạt động XNK có khối lượng, giá trị lớn. Hình thức thanh toán qua ngân hàng tạo ra sự an toàn trong thanh toán. Đặc biệt, từ khi các ngân hàng ký thoả thuận thực hiện thanh toán qua Internet Banking (dịch vụ ngân hàng trực tuyến) đã tiết kiệm về mặt chi phí cho cả khách hàng và ngân hàng, nâng cao hiệu quả kinh doanh, chất lượng phục vụ khách hàng, góp phần thúc đẩy hoạt động XNK qua địa bàn tỉnh.

Anh Nguyễn Đức Dương, đại diện Công ty TNHH Horizon Constructinon Development Overseas Việt Nam (thành phố Hồ Chí Minh) cho biết: Doanh nghiệp chuyên về hoạt động XNK máy móc công nghiệp nên thường xuyên có hoạt động thanh toán biên giới với đơn vị đối tác phía Trung Quốc. Hiện nay doanh nghiệp thực hiện thanh toán trên dịch vụ ngân hàng trực tuyến nên rất tiện lợi, an toàn, chính xác, tiết kiệm nhiều thời gian, chi phí.

Kết quả, năm 2024, tổng doanh số thanh toán XNK qua các ngân hàng trên địa bàn tỉnh đạt 167 triệu USD, trong đó, doanh số thanh toán xuất khẩu đạt 102 triệu USD, doanh số thanh toán nhập khẩu đạt 65 triệu USD. 7 tháng đầu năm 2025, tổng doanh số thanh toán XNK qua ngân hàng trên địa bàn tỉnh đạt trên 354 triệu USD.

Theo đánh giá của Ngân hàng Nhà nước Khu vực 5, thanh toán XNK biên giới qua ngân hàng đã thu hút được khách hàng mở tài khoản tiền gửi thanh toán, hạn chế việc thanh toán bằng tiền mặt, tiết kiệm được ngoại tệ (USD) trong thanh toán XNK. Bên cạnh đó, các ngân hàng trên địa bàn tỉnh còn làm đại lý thanh toán cho các chi nhánh trong hệ thống và các chi nhánh ngoài hệ thống trên phạm vi toàn quốc, góp phần tăng nguồn vốn huy động, tăng nguồn thu dịch vụ cho ngân hàng.

Thời gian tới, Ngân hàng Nhà nước Khu vực 5 tiếp tục chỉ đạo các ngân hàng thương mại trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn chủ động triển khai ký kết thỏa thuận hợp tác thanh toán biên giới với các Ngân hàng Trung Quốc; kịp thời báo cáo Ngân hàng Nhà nước Việt Nam giải quyết những khó khăn, vướng mắc trong hoạt động thanh toán biên mậu giữa hai bên... Qua đó, tạo thuận lợi tối đa cho thương nhân, cư dân trong hoạt động thương mại biên giới, thúc đẩy XNK hàng hoá qua địa bàn tỉnh.