Thách thức trên hành trình dẫn dắt “câu lạc bộ giàu có”

Nước Đức bước sang năm mới với những thay đổi quan trọng khi vừa trải qua một cuộc chuyển giao quyền lực mang tính lịch sử, đồng thời bắt đầu đảm nhiệm vai trò Chủ tịch luân phiên của Nhóm Các nước công nghiệp phát triển hàng đầu thế giới (G7), còn được gọi là “câu lạc bộ” của các quốc gia giàu có hàng đầu thế giới.

Tân Thủ tướng Olaf Scholz lên nắm quyền trong bối cảnh nước Đức phải đối mặt với nhiều vấn đề nóng, điển hình là nền kinh tế đang có dấu hiệu suy giảm do tác động của dịch Covid-19.

Đó là chưa kể những di sản mà cựu Thủ tướng Angela Merkel để lại trên nhiều lĩnh vực sau 16 năm nắm quyền cũng khiến ông Scholz phải đối mặt với áp lực và đòi hỏi từ phía các cử tri và người dân Đức.

Nói về điều này, bà Jana Puglierin thuộc Hội đồng châu Âu về quan hệ đối ngoại từng nhận định: “Áp lực hiện rất lớn. Chính phủ mới của Đức nhậm chức trong bối cảnh sức nóng đang gia tăng trên nhiều mặt trận”.

Trọng trách càng lớn hơn với Chính phủ của Thủ tướng Scholz khi ngày 1-1 vừa qua, Đức bắt đầu đảm nhiệm vai trò Chủ tịch luân phiên của G7. Trước đó, năm 2021, G7 dưới sự dẫn dắt của Anh đã phần nào cho thấy sự đoàn kết, hợp tác chặt chẽ trong giải quyết các vấn đề quốc tế, như: Thương mại, biến đổi khí hậu và đặc biệt là đóng góp một lượng lớn vaccine cho cuộc chiến chống đại dịch Covid-19 trên toàn thế giới.

Ngoại trưởng Đức Annalena Baerbock (bên phải) dự một cuộc họp của G7 tại Liverpool (Anh) vào tháng 12-2021. Ảnh: Reuters

Đặc biệt, cũng trong năm Anh làm Chủ tịch luân phiên của G7, dư luận chứng kiến sự đồng thuận giữa Mỹ và các đồng minh phương Tây bước đầu được khôi phục. Những kết quả tích cực ấy khiến dư luận băn khoăn liệu Chính phủ Đức sẽ hướng tới mục tiêu gì khi nắm giữ vai trò “thủ lĩnh” của G7?

Đáp lại, trong bài phát biểu chào mừng năm mới, Thủ tướng Đức Scholz khẳng định sẽ phát huy vai trò chủ tịch để đưa nhóm G7 trở thành những “nước tiên phong” trong các mô hình kinh tế thân thiện với môi trường và cho một thế giới công bằng.

Tân Thủ tướng Đức cũng nhấn mạnh đến tầm quan trọng của hợp tác quốc tế và khẳng định, chính phủ mới của Đức quyết tâm củng cố sự gắn kết giữa các quốc gia trong Liên minh châu Âu (EU).

Ông nói: “Mục tiêu của chúng ta là một châu Âu có chủ quyền, mạnh mẽ; một châu Âu sống theo các giá trị chung của hòa bình, pháp quyền và dân chủ”.

Theo các chuyên gia phân tích chính trị, dự kiến ngay trong tháng này, Chính phủ Đức sẽ đưa ra những ưu tiên chính thức của G7. Tuy nhiên, Ngoại trưởng Đức Annalena Baerbock mới đây tiết lộ, trọng tâm mà nước này hướng tới sẽ là cuộc chiến chống biến đổi khí hậu và vấn đề khí thải toàn cầu.

Trên thực tế, liên minh của Thủ tướng Scholz từng tuyên bố coi trung hòa khí thải toàn cầu là thách thức cần được giải quyết cùng với các đối tác châu Âu và quốc tế.

“Với tư cách là những quốc gia giàu nhất thế giới, G7 có trách nhiệm đặc biệt trong việc giải quyết các vấn đề toàn cầu như đại dịch Covid-19 và biến đổi khí hậu. Để làm được như vậy, G7 không chỉ kêu gọi sự đoàn kết toàn cầu, mà phải chia sẻ với các nước nghèo nhất”, Bộ trưởng Hợp tác kinh tế và Phát triển Đức Svenja Schulze nhấn mạnh.

Trước đây, khi còn làm Phó thủ tướng kiêm Bộ trưởng Tài chính, ông Scholz đã gợi ý EU nên hợp tác với các quốc gia như Mỹ, Nhật Bản hay Canada để thành lập một “câu lạc bộ khí hậu”, từ đó thống nhất các tiêu chuẩn và quy tắc chung về giảm thải khí carbon.

Ngoài ra, Đức cũng phải thể hiện vai trò “đầu tàu” của G7 khi tham gia vào nhiều vấn đề cấp bách khác, chẳng hạn như tiếp tục đóng góp cho chương trình tiêm chủng vaccine ngừa Covid-19 của thế giới hay giải quyết hồ sơ hạt nhân Iran… Những vấn đề này sẽ được làm rõ hơn khi Đức tổ chức Hội nghị thượng đỉnh G7, dự kiến vào cuối tháng 6 năm nay.

Thách thức rõ ràng rất lớn, song đằng sau đó là cơ hội để chính phủ mới của Đức chứng minh năng lực, tầm ảnh hưởng của mình cũng như của G7.