Rút bảo hiểm 1 lần thiệt 2 lần

- Việc rút bảo hiểm xã hội (BHXH) một lần thường được ví như “bán lúa non”, được chút tiền ngay nhưng mất cả mùa gặt. Để hạn chế tình trạng này, BHXH tỉnh đã và đang triển khai nhiều giải pháp truyền thông, vận động, giúp người dân hiểu rõ lợi ích khi bảo lưu thời gian tham gia BHXH để hưởng quyền lợi khi về già.

Chị Nguyễn Thị H., 42 tuổi, ở thôn Co Khuất, xã Ba Sơn từng có 12 năm làm công nhân tại Bắc Giang (nay là tỉnh Bắc Ninh). Năm 2021, do dịch COVID-19, chị mất việc và quyết định rút BHXH một lần được hơn 100 triệu đồng trang trải sinh hoạt, trả nợ. Ban đầu, chị thấy đây là lựa chọn hợp lý. Nhưng chỉ sau vài năm, số tiền ấy đã hết, chị tiếp tục làm nhiều việc tự do nhưng không còn cơ hội được hưởng lương hưu. Chị H. thổ lộ: Giờ nghĩ lại, tôi mới thấy mình mất nhiều hơn được. Nếu giữ lại thời gian đóng, giờ tôi chỉ cần tham gia thêm vài năm là đủ điều kiện hưởng lương hưu, không phải lo tuổi già không có thu nhập.

Thực tế, bình quân mỗi năm toàn tỉnh có trên 9.000 người rút BHXH 1 lần, phần lớn thuộc nhóm tuổi từ 25 đến 39. Việc rời khỏi hệ thống BHXH đồng nghĩa mất đi cơ hội có thu nhập ổn định và nhiều quyền lợi khác khi nghỉ hưu. Để hạn chế tình trạng này, từ năm 2024 đến nay, ngành BHXH tỉnh đã triển khai nhiều biện pháp: tư vấn trực tiếp tại bộ phận một cửa khi người lao động làm thủ tục rút; tổ chức hội nghị, tọa đàm; truyền thông qua báo, đài, mạng xã hội... tập trung vào những điểm mới của Luật BHXH năm 2024 để người dân nhận thức được lợi ích của việc duy trì tham gia BHXH. Đồng thời phối hợp với cơ quan chức năng quản lý biến động lao động, kịp thời vận động người nghỉ việc tiếp tục tham gia hoặc chuyển sang BHXH tự nguyện.

Ông Nguyễn Đức Tú, Phó Giám đốc phụ trách BHXH cơ sở Hữu Lũng thông tin: BHXH cơ sở Hữu Lũng quản lý địa bàn đông dân cư và có số lượng lớn người lao động ngoại tỉnh. Do đó, chúng tôi tăng cường tuyên truyền tại các doanh nghiệp và tuyên truyền trực tiếp khi người lao động đến nộp hồ sơ. Nhờ đó, số lượng người rút BHXH 1 lần đã có xu hướng giảm. Trong 7 tháng đầu năm 2025 có 760 người rút BHXH, giảm hơn 40% so với cùng kỳ năm 2024.

Cùng với BHXH cơ sở Hữu Lũng, các đơn vị khác cũng tăng cường các biện pháp tuyên truyền, vận động người lao động không rút BHXH 1 lần và hướng dẫn tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện. Từ năm 2024 đến nay, toàn tỉnh đã tổ chức trên 200 hội nghị tuyên truyền, đối thoại chính sách BHXH với trên 11.000 người tham dự; cấp phát hơn 1.000 tờ gấp, đăng tải hơn 2.000 tin, bài về tuyên truyền về Những điểm mới của Luật BHXH năm 2024, trong đó có nội dung về BHXH 1 lần qua các phương tiện thông tin đại chúng, trang zalo, facebook của BHXH tỉnh và BHXH cơ sở.

Bà La Thị Thu Phương, Trưởng phòng Tuyên truyền và Hỗ trợ người tham gia, BHXH tỉnh, cho biết: Từ ngày 1/7/2025, Luật BHXH (sửa đổi) năm 2024 có hiệu lực, không chỉ siết điều kiện rút mà còn tạo ra cơ hội để người lao động duy trì quyền lợi lâu dài. Theo đó, người lao động sau 12 tháng nghỉ việc và chưa đủ 20 năm đóng BHXH chỉ được rút trong một số trường hợp đặc biệt như: ra nước ngoài định cư, mắc bệnh nguy hiểm đến tính mạng… Đồng thời, luật mở rộng chính sách hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện từ ngân sách Nhà nước cho nhóm thu nhập thấp, tạo điều kiện để người lao động duy trì tham gia và đủ điều kiện hưởng lương hưu. Vì thế, chúng tôi đã, đang tập trung tư vấn, truyền thông để người dân hiểu rõ hơn về giá trị của việc bảo lưu thời gian tham gia BHXH, từ đó đưa ra quyết định đúng đắn.

 Nhờ đó, nhận thức của người lao động từng bước được nâng cao, số người rút BHXH 1 lần thời gian gần đây đã có xu hướng giảm. Cụ thể, số người rút BHXH 1 lần trên địa bàn tỉnh năm 2023 là 9.733, năm 2024 giảm còn 9.350 người và trong 7 tháng đầu năm 2025 còn 3.804 người, giảm 411 người so với cùng kỳ 2024.

Thời gian tới ngành BHXH tỉnh tiếp tục vào cuộc tuyên truyền những chính sách mới của Nhà nước để mọi người dân khi đến tuổi nghỉ hưu đều có lương hưu và thẻ BHYT chăm sóc sức khỏe, tạo điểm tựa an sinh vững chắc cho tuổi già.