Quyết liệt đẩy nhanh giải ngân đầu tư công

Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc vừa ký, ban hành công điện thúc đẩy tiến độ giải ngân vốn đầu tư công, bởi lẽ trong 7 tháng đầu năm 2019 cả nước mới giải ngân vốn đầu tư công đạt gần 32,3% kế hoạch Quốc hội giao; trong đó, 35 bộ, cơ quan trung ương và 26 địa phương có tỷ lệ giải ngân dưới 40%; 18 bộ, cơ quan ngang bộ đạt tỷ lệ giải ngân dưới 20% kế hoạch (TP Hồ Chí Minh giải ngân được 26% và Hà Nội cũng chỉ đạt gần 25% kế hoạch).

Hiện vẫn còn hơn 35.140 tỷ đồng kế hoạch đầu tư vốn ngân sách Nhà nước năm 2019 chưa được phân bổ.

Trong số vốn chưa giao này có 9.900 tỷ đồng của Tập đoàn Dầu khí (PVN) và Tập đoàn Công nghiệp – Viễn thông Quân đội (Viettel), do chưa hoàn thiện thủ tục theo quy định Luật Đầu tư công.

Khoảng 2.400 tỷ đồng chưa giao cho các dự án thuộc chương trình mục tiêu phát triển kinh tế, xã hội của các vùng do tháng 9-2018 Kiểm toán nhà nước kiến nghị không giao vốn vì không đúng với Quyết định số 1256 về phê duyệt chương trình này…

Đẩy nhanh giải ngân đầu tư công những dự án đủ điều kiện và có chất lượng cao là trực tiếp góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đầu tư công, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, hỗ trợ triển khai hiệu quả các chính sách tài khóa, tiền tệ, cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh và các hiệp định đã ký kết.

Nghịch lý lớn đang xảy ra trên bình diện quốc gia, trong khi khu vực kinh tế tư nhân luôn khát vốn đầu tư. Nhiều doanh nghiệp chạy đôn chạy đáo tìm cách có được vốn (kể cả với lãi suất cao) để triển khai dự án đầu tư mới hoặc mở rộng, thì ở khu vực công, các dòng vốn ngân sách, thực chất cũng là dòng vốn quý giá của xã hội, cứ đủng đỉnh và vô tư chậm tiến độ và được biện minh với mọi lý do đa dạng và bất khả kháng…?!

Dù thế nào thì nguyên nhân chủ quan vẫn là quan trọng nhất làm chậm tiến độ giải ngân. Những nguyên nhân chủ quan cần được nhận diện và xử lý nghiêm khắc, đặc biệt là sự chậm trễ trong chi trả bồi thường giải phóng mặt bằng và trong hoàn tất thủ tục để rút vốn từ Kho bạc.

Các đơn vị và cá nhân có biểu hiện vô cảm, nhũng nhiễu, cản trở và tắc trách, tính toán kế hoạch đầu tư công chưa sát thực tế từng bộ, ngành địa phương; đồng thời, chậm trễ trong đốc thúc, thẩm định và tổng hợp các dự án.

Trong khi, các đơn vị và cá nhân có trách nhiệm lập ra các dự án với chất lượng thấp, cốt chỉ để xếp hàng xin vốn, chạy theo chủ nghĩa thành tích hoặc tiếng gọi của lợi ích nhóm, hay tư duy nhiệm kỳ.

Trong phiên chất vấn và giám sát chuyên đề từ đầu nhiệm kỳ đến hết năm 2018 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức ngày 15-8 đối với 15 Bộ trưởng, trưởng ngành về tình hình thực hiện các nghị quyết, kết luận của Ủy ban thường vụ Quốc hội khóa XIV, có đại biểu Quốc hội đã đưa ra con số cả nước có gần 1.800 dự án đầu tư công vi phạm thủ tục đầu tư, gây thất thoát lãng phí nguồn lực Nhà nước.

Đồng thời, đâu đó còn có hiện tượng đùn đẩy, né tránh và trì hoãn đưa ra các quyết định cần thiết liên quan trong thẩm quyền, vì sợ trách nhiệm hoặc chưa nhận đủ lợi ích cá nhân…

Tại hội nghị ngày 19-8 để đốc thúc tình hình, tiến độ giải ngân vốn đầu tư công với một số bộ, ngành và lãnh đạo TP Hà Nội và TP Chí Minh, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ có nói, sự vô cảm và các yếu kém trong quản lý đầu tư của các bộ, ngành địa phương trong thực hiện các chỉ đạo của Chính phủ liên quan đến giải ngân đầu tư công là “vấn đề nghiêm trọng phải được xoá bỏ”…

Dự kiến ngày 15-9 tới, Chính phủ họp trực tuyến toàn quốc về vấn đề này. Kỳ vọng đây là cuộc họp cuối cùng trong năm 2019 nhằm quyết liệt đẩy nhanh tiến độ giải ngân đầu tư công…!