Phòng, chống tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu trong kỷ nguyên mới

Lực lượng Cảnh sát kinh tế đã tổ chức thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ được giao trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu; góp phần quan trọng bảo đảm tình hình an ninh trật tự, tạo môi trường thuận lợi cho phát triển kinh tế-xã hội, làm tiền đề để đất nước bước vào kỷ nguyên mới.

Qua thực tiễn phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu, lực lượng Cảnh sát kinh tế đã chủ động nắm tình hình, hoạt động của các ngành, lĩnh vực kinh tế trọng điểm, các tập đoàn, tổng công ty nhà nước, các tổ chức kinh tế; tình hình, kết quả tái cơ cấu nền kinh tế, nhất là tái cấu trúc hệ thống ngân hàng, cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước…

Mặt khác, lực lượng Cảnh sát kinh tế chú trọng tham mưu, đề xuất, phối hợp xây dựng, hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật liên quan lĩnh vực phòng, chống tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu; tạo hành lang pháp lý cần thiết cho công tác phòng ngừa, điều tra, xử lý tội phạm. Đồng thời, phát hiện những sơ hở, thiếu sót trong công tác quản lý nhà nước để tham mưu Bộ Công an kiến nghị Chính phủ và các bộ, ngành chấn chỉnh, khắc phục, không để các đối tượng lợi dụng thực hiện những hành vi cạnh tranh không lành mạnh, gian lận thương mại, hoạt động phạm tội, tạo môi trường thuận lợi cho hoạt động sản xuất, kinh doanh, góp phần thực hiện chủ trương, chính sách quản lý, điều hành của Đảng và Nhà nước; bảo đảm tiêu chí “không vì đẩy mạnh phòng, chống tội phạm mà cản trở phát triển kinh tế-xã hội”.

Đáng chú ý, Cục Cảnh sát kinh tế đã tham mưu xây dựng “Đề án xây dựng cơ chế xử lý vật chứng, tài sản bị tạm giữ, kê biên, phong tỏa trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử các vụ án, vụ việc”.

Đề án đã được Bộ Chính trị thông qua và ban hành Kết luận số 87-KL/TW ngày 13/7/2024 để triển khai, thực hiện. Trên cơ sở đó, Quốc hội cũng đã thông qua “Nghị quyết thí điểm xử lý vật chứng, tài sản trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử một số vụ việc, vụ án hình sự” (có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2025). Từ đó, tạo cơ sở chính trị, pháp lý vững chắc để nâng cao hiệu quả xử lý, sớm đưa vật chứng, tài sản trong các vụ án tham nhũng, kinh tế vào lưu thông, phục vụ sản xuất, kinh doanh, phát triển kinh tế-xã hội, tránh bị hư hỏng, thiệt hại, thất thoát, lãng phí, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của các tổ chức, cá nhân.

Quán triệt tinh thần chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, Cục Cảnh sát kinh tế đã tổ chức nắm tình hình, nhận diện các vi phạm, biểu hiện về lãng phí; xây dựng Kế hoạch phòng, chống lãng phí gắn với công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực để tham mưu lãnh đạo Bộ Công an báo cáo Đảng, Nhà nước và Chính phủ các giải pháp hóa giải, “biến nguy thành cơ”, góp phần khơi thông nguồn lực kinh tế-xã hội xây dựng đất nước.

Dưới sự chỉ đạo quyết liệt, sát sao của Đảng ủy Công an Trung ương, lãnh đạo Bộ Công an, lực lượng Cảnh sát kinh tế đã triển khai đồng bộ, quyết liệt nhiều giải pháp công tác mới, bài bản, thiết thực và thu được những kết quả quan trọng.

Chỉ tính trong giai đoạn từ năm 2019 đến nay, lực lượng Cảnh sát kinh tế đã phát hiện, khởi tố, điều tra 20.898 vụ án/27.133 bị can phạm tội về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu; kết luận điều tra 14.153 vụ/17.809 bị can; tiến hành thu hồi tiền mặt, kê biên tài sản, phong tỏa tài khoản với tổng trị giá hơn 493.636 tỷ đồng.

Công tác điều tra, xử lý các vụ án, vụ việc thuộc diện Ban Chỉ đạo về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực các cấp theo dõi, chỉ đạo luôn bảo đảm tiến độ, xử lý nghiêm minh, đáp ứng yêu cầu về chính trị, pháp luật, nghiệp vụ; được Đảng, Nhà nước, các ban ngành đánh giá cao và quần chúng nhân dân đồng tình, ủng hộ.

Các vụ án điển hình, đặc biệt nghiêm trọng được lực lượng Cảnh sát kinh tế điều tra, xử lý thời gian qua như: các vụ án liên quan tới Công ty Việt Á, Công ty AIC; các vụ án xảy ra tại CDC Hà Nội, Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Tim Hà Nội; các vụ án liên quan những tập đoàn kinh tế lớn như: Tân Hoàng Minh, Vạn Thịnh Phát, Thuận An, Phúc Sơn... đã phát huy tác dụng răn đe, tạo sự lan tỏa mạnh mẽ với phương châm “xử lý một vụ, cảnh tỉnh cả vùng, cả lĩnh vực”.

Trước những diễn biến nhanh, khó lường của tình hình thế giới và trong nước, lực lượng Cảnh sát kinh tế phải không ngừng tăng cường năng lực về pháp luật, đổi mới hoạt động nghiệp vụ, giữ gìn đạo đức công vụ để nâng cao hiệu quả phòng, chống tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu, góp phần bảo đảm thực hiện thắng lợi những mục tiêu chiến lược của đất nước trong kỷ nguyên vươn mình.

Những giải pháp trọng tâm là: tiếp tục bám sát và thực hiện có hiệu quả các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, chỉ đạo của Bộ Công an về công tác phòng, chống tội phạm. Gắn với việc thực hiện các chiến lược, chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội, nhất là các nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương Đảng giai đoạn sắp tới; gắn phòng, chống tội phạm với phòng, chống lãng phí, tiêu cực.

Thứ hai, đa dạng các hình thức tuyên truyền, hướng dẫn sâu rộng giúp quần chúng nhân dân nắm vững những chủ trương, chính sách, pháp luật, chỉ thị, nghị quyết của Đảng, Nhà nước, Bộ Công an về phòng, chống tội phạm. Đồng thời, giúp quần chúng nhận diện, phát hiện các biểu hiện sai phạm, vi phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu của các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp, phát huy hơn nữa vai trò của nhân dân trong công tác phòng ngừa xã hội, đóng góp công sức, trí tuệ cho sự nghiệp phát triển, đổi mới của đất nước.

Thứ ba, thường xuyên đổi mới, phát huy các mặt công tác công an, chuyển phương thức phòng ngừa, đấu tranh tội phạm từ truyền thống sang hiện đại; thực hiện chuyển đổi số, tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ trong công tác công an.

Nội dung trọng tâm nữa là phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chức năng, các ban, ngành, tổ chức, cơ quan, đoàn thể, cùng các tầng lớp nhân dân; phát huy sức mạnh tổng hợp, thống nhất nhận thức và hành động của cả hệ thống chính trị trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm. Đặc biệt, cần tranh thủ sự chỉ đạo của Ban Chỉ đạo các cấp trong công tác phòng ngừa, phát hiện, điều tra xử lý các vụ án nghiêm trọng, phức tạp, dư luận xã hội quan tâm. Tăng cường hợp tác quốc tế trong phòng, chống tội phạm có yếu tố nước ngoài, có tổ chức, xuyên quốc gia để nâng cao năng lực, hiệu quả bảo vệ Tổ quốc ngay từ bên ngoài, từ sớm, từ xa.

Vấn đề quan trọng nữa là tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác cán bộ đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Cần bám sát tinh thần Nghị quyết số 12-NQ/TW của Bộ Chính trị về “Đẩy mạnh xây dựng lực lượng CAND thật sự trong sạch, vững mạnh, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới”. Đồng thời, nhất quán quan điểm xây dựng, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ khối nội chính đã được đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm chỉ ra: “Chắc-Sắc-Đắc”; hướng tới xây dựng mỗi một cán bộ lực lượng Cảnh sát kinh tế đều là “chuyên gia”, đảm nhận được nhiều vị trí khác nhau trong các lĩnh vực công tác.