Nữ sinh 14 tuổi trầm cảm vì áp lực thi vào 10

Áp lực thi vào lớp 10, nữ sinh 14 tuổi căng thẳng, mệt lả, đầu óc mờ mịt, đi khám được chẩn đoán mắc trầm cảm.

Sau Tết Nguyên đán, lịch học của Vân Anh (Hà Nội) dày đặc, sáng đến trường, chiều học thêm, tối tự học đến tận khuya. Nhiều đêm, khi đồng hồ điểm một giờ sáng, em vẫn thức, tay cầm bút nguệch ngoạc các công thức.

Càng học, kết quả học tập của nữ sinh càng giảm sút. Những bài kiểm tra với lời phê "cần cải thiện", "chưa đạt yêu cầu" khiến Vân Anh hoang mang.

Áp lực đè nặng mỗi ngày, Vân Anh dần mất đi những thói quen từng yêu thích như vẽ tranh, nghe nhạc hay trò chuyện cùng bạn bè. Em không còn muốn ăn, hoặc chỉ ăn vì biết phải ăn. Giấc ngủ chập chờn, ban ngày người mệt lả, đầu óc mờ mịt. Có lúc cầm bút nhưng không viết nổi một chữ, hoặc đọc mãi đoạn văn mà không thể hiểu. Mẹ Vân Anh nhận thấy con có dấu hiệu bất thường nên đưa đi khám.

Tại Bệnh viện Tâm thần Ban ngày Mai Hương, bác sĩ Nguyễn Khắc Dũng thăm khám và cho biết nữ bệnh nhân có dấu hiệu của giai đoạn trầm cảm, khởi phát từ áp lực học tập kéo dài, thiếu ngủ, ăn uống thất thường và gánh nặng tâm lý tự tạo.

"Đây là bệnh lý thực sự, không phải là ‘yếu đuối’ hay ‘quá lo lắng", bác sĩ Dũng nói.

Khi não bộ căng thẳng kéo dài, các chất dẫn truyền thần kinh như serotonin, noradrenaline sẽ bị rối loạn. Điều đó làm người bệnh mất ngủ, chán ăn, giảm khả năng tập trung, cảm xúc tiêu cực tăng cao. Nếu không can thiệp kịp thời, thì tình trạng có thể tiến triển nặng hơn.

Với trường hợp của Vân Anh, bác sĩ không khuyên nghỉ học hoàn toàn, mà xây dựng kế hoạch hỗ trợ toàn diện, gồm dùng thuốc, trị liệu tâm lý và điều chỉnh nhịp sinh hoạt.

Nữ sinh được kê thuốc chống trầm cảm nhẹ, phù hợp với lứa tuổi. Cùng với đó, bác sĩ đề nghị Vân Anh không học quá 22h30, không sử dụng điện thoại trước khi ngủ, duy trì giờ giấc sinh hoạt đều đặn kể cả cuối tuần.

“Không phải học nhiều là học tốt. Học trong tình trạng kiệt sức chỉ khiến hiệu quả giảm sút, thậm chí gây hại cho sức khỏe”, bác sĩ Dũng nhấn mạnh.

Giai đoạn vị thành niên là bước ngoặt quan trọng khi cơ thể trẻ thay đổi do tác động của nội tiết và tâm sinh lý. Trong nhiều hoàn cảnh, việc đè nén cảm xúc và không được chia sẻ dẫn đến căng thẳng và trầm cảm kéo dài.

Điều này không chỉ tác động tức thời mà còn để lại hậu quả lâu dài, ảnh hưởng đến sự phát triển nhân cách và cả cuộc đời của trẻ, gây những tổn thương không thể chữa trị hoàn toàn.

Bác sĩ khuyến cáo gia đình cần chú trọng hơn đến cảm xúc và tâm tư của con cái. Gia đình cần quan tâm, thấu hiểu, kiên nhẫn lắng nghe tâm sự và tránh áp đặt là những cách thiết thực để giảm bớt áp lực cho trẻ.

Cha mẹ cũng cần đồng hành trong học tập, giải trí, kiểm soát mạng xã hội và các nguồn thông tin độc hại. Đồng thời, gia đình cần sớm nhận biết các dấu hiệu bất thường để can thiệp kịp thời, tạo môi trường an toàn cho trẻ bằng cách loại bỏ những vật dụng nguy hiểm như thuốc hay vật sắc nhọn.

Bác sĩ Nguyễn Khắc Dũng khuyên, thi cử quan trọng, nhưng sức khỏe còn quan trọng hơn. Ngủ đủ – Ăn đúng – Nghỉ ngơi hợp lý là ba trụ cột giữ vững sức khỏe tâm thần. Thiếu ngủ làm giảm trí nhớ, kém tập trung, dễ xúc động tiêu cực.

Lắng nghe cơ thể và cảm xúc, nếu thấy mình thường xuyên buồn bã, mệt mỏi, mất ngủ, không hứng thú với mọi thứ đó có thể là dấu hiệu sớm của trầm cảm. Trầm cảm là bệnh lý cần điều trị đúng cách. Hồi phục tâm lý tốt sẽ giúp bạn vững vàng hơn trong học tập và cuộc sống.