Nợ thuế xuất nhập khẩu: Bức tranh kém sắc màu vui

LSO-Để tạo hành lang thông thoáng cho hàng hoá xuất nhập khẩu và gỡ khó cho doanh nghiệp, Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách giãn giảm, ân hạn thuế xuất nhập khẩu.

LSO-Để tạo hành lang thông thoáng cho hàng hoá xuất nhập khẩu và gỡ khó cho doanh nghiệp, Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách giãn giảm, ân hạn thuế xuất nhập khẩu. Tuy nhiên khi thực thi, nhiều doanh nghiệp không trả đúng hạn khiến số nợ thuế tăng nhanh. Một số khoản đã chuyển sang nợ khó đòi, không thể thu hồi gây thất thu ngân sách.

Cán bộ Hải quan Cốc Nam cập nhật thông tin nợ đọng của doanh nghiệp

Tính đến ngày 30 tháng 8 năm 2013, tổng số nợ đọng thuế chuyên thu tại Cục Hải quan Lạng Sơn đã lên tới trên 229 tỷ đồng, chiếm 1/10 dự toán Bộ Tài chính giao. Số doanh nghiệp nợ đọng lên tới 1.880 doanh nghiệp. Theo cơ cấu nợ, nợ khó thu gồm 221 doanh nghiệp với tổng số nợ trên 121 tỷ đồng. Trong đó chủ yếu là nợ của các doanh nghiệp bỏ trốn mất tích, doanh nghiệp có quyết định giải thể, nợ do doanh nghiệp đang khiếu nại và nợ các lý do khác do chính sách để lại. Nợ có khả năng thu gồm 1.658 doanh nghiệp với tổng số tiền nợ trên 99,7 tỷ đồng. Còn lại là các khoản nợ nhỏ lẻ khác. Như vậy có thể khái quát bức tranh nợ đọng là rất lớn, thế nhưng số có khả năng thu hồi lại rất nhỏ.

Theo quy định, các doanh nghiệp nhập khẩu hàng hoá sẽ được ân hạn thuế trong vòng 90 ngày nếu đủ điều kiện. Đây có thể coi là chính sách trực tiếp tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp. Đặc biệt đối với các doanh nghiệp nhập khẩu kinh doanh, nhập lắp ráp sản xuất trong nước thì chính sách ấy như một biện pháp tăng thêm nguồn lực cho các nhà sản xuất. Chính sách này trước đây đã có doanh nghiệp lợi dụng ưu đãi của Chính phủ nhằm trốn thuế. Trong số nợ khó đòi có trên 15,2 tỷ đồng của 71 doanh nghiệp không rõ địa chỉ, bỏ trốn, mất tích. Với số tiền thuế lớn như vậy, Cục Hải quan đã cử cán bộ bám sát nội dung đăng ký hoạt động để tìm đến địa chỉ cấp giấy chứng nhận thành lập doanh nghiệp, nhưng hầu hết các địa chỉ của 71 doanh nghiệp này chỉ tồn tại trên giấy, một số doanh nghiệp thay đổi lại cơ cấu tổ chức, lớp tiền nhiệm không còn, lớp kế cận không hề hay biết công ty tồn lại một khoản nợ lớn đến vậy. Ông Nguyễn Tiến Bộ – Chi cục trưởng Chi cục Hải quan Cửa khẩu Hữu Nghị cho biết: đơn vị có số nợ đọng lớn vì vậy đã trực tiếp thành lập tổ thu nợ, tổ này phải đến từng doanh nghiệp nợ để đốc thu. Nhưng cơ bản với những doanh nghiệp này khi cán bộ tìm đến nơi thì không còn tồn tại, không ai chịu trách nhiệm về khoản nợ, nguy cơ thất thu là rất cao.

Để tăng cường thu nợ, Cục Hải quan Lạng Sơn, các chi cục đã thành lập tổ thu nợ để đốc thu như thu nội địa hoá xe máy, nợ thuế sợi…Nhưng thực tế các doanh nghiệp này đã giải thể từ lâu và khoản nợ thuế nhà nước cũng bị lãng quên. Các khoản nợ này không thuộc diện được miễn giảm, tuy nhiên nếu để thu cũng không thể thu được. Với những khoản nợ có thể thu hồi hầu hết là các khoản nợ mới phát sinh. Khoản nợ này được kiểm soát khá chặt chẽ. Nợ trong thời hạn gồm có 899 doanh nghiệp, tổng số tiền nợ đọng trên 12 tỷ đồng. Nợ được bảo lãnh gồm 8 doanh nghiệp với số tiền nợ 556 triệu đồng. Nợ quá hạn sau 90 ngày nghĩa là đã chuyển sang giai đoạn phải cưỡng chế là 178 doanh nghiệp với số tiền là 54 tỷ đồng. Như vậy số nợ đọng có thể thu hồi vẫn chiếm một tỷ lệ khiêm tốn trong tổng số nợ đọng. Và nếu có thu hồi được thì con số này chưa thấm gì với số thất thu, khó có khả năng thu hồi.

Theo ông Hoàng Khánh Hoà – Cục trưởng Cục Hải quan Lạng Sơn, trước tình hình nợ đọng lớn như vậy Cục Hải quan đã có những chỉ đạo quyết liệt để thu hồi nợ đọng. Trong đó đặc biệt nhấn mạnh vai trò của chính quyền địa phương, quản lý của ngành ngân hàng để ra quyết định cưỡng chế trích tiền gửi; phối hợp với các cơ quan công an, tư pháp tại địa phương doanh nghiệp đứng chân để thu hồi nợ đọng; tổ chức xác minh tình trạng hoạt động của doanh nghiệp để kiến nghị thu hồi giấy phép kinh doanh; thông tin công khai trên mạng về nợ thuế. Với Cục Hải quan, đây là những biện pháp quyết liệt và cũng là giải pháp cuối cùng thu hồi nợ đọng. Nếu sự quyết liệt này đồng bộ và có sự phối hợp của nhiều cấp ngành thì chắc bức tranh nợ đọng thuế sẽ sáng dần lên, lập lại trật tự trong quản lý ngân sách chống thất thu thuế xuất nhập khẩu.

NGUYỄN ĐÔNG BẮC