Nghịch lý NATO

Nhấn mạnh tới tầm quan trọng của sự đoàn kết trong mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương giữa châu Âu và Bắc Mỹ, Tổng thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) Jens Stoltenberg thừa nhận ngay trong nội bộ liên minh quân sự lớn nhất hành tinh này đang bị chia rẽ.

“Chúng ta đang sống trong một thế giới ngày càng cạnh tranh nhiều hơn, trong đó có sự cạnh tranh giữa các cường quốc. Chừng nào chúng ta – châu Âu và Bắc Mỹ – còn sát cánh bên nhau thì chúng ta vẫn có thể bảo vệ lẫn nhau. Chúng ta chiếm 50% sức mạnh kinh tế và 50% sức mạnh quân sự của thế giới. Đó chính là NATO, là châu Âu và Bắc Mỹ sát cánh bên nhau. Đó chính là bản chất của mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương”, ông Stoltenberg phát biểu.

Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg phát biểu tại Diễn đàn Brussels. Ảnh: NATO

Tuy nhiên, tờ The Manila Times ngày 25-5 đưa tin, Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cũng thừa nhận các quốc gia thành viên đang bất đồng về việc kết nạp thêm thành viên. Theo đó, NATO hiện chưa đạt được đồng thuận về chuyện “cần phải làm gì” tại hội nghị thượng đỉnh diễn ra ở thủ đô Vilnius (Litva) vào tháng 7 tới liên quan đến nỗ lực của Ukraine thúc đẩy gia nhập liên minh quân sự. “Có những quan điểm khác nhau trong liên minh về vấn đề đó và tất nhiên, cách duy nhất để đưa ra quyết định trong NATO là thông qua sự đồng thuận. Không ai có thể nói chính xác được quyết định cuối cùng tại hội nghị thượng đỉnh ở Vilnius về vấn đề này sẽ là như thế nào”, ông Stoltenberg phát biểu.

Cùng với đó, Tổng thư ký NATO thừa nhận, Ukraine sẽ chưa thể gia nhập liên minh quân sự chừng nào cuộc xung đột hiện nay chưa kết thúc. Theo ông Stoltenberg, việc kết nạp một thành viên đang có chiến sự “không nằm trong chương trình nghị sự” của NATO. “Sự bảo đảm an ninh quan trọng nhất sẽ là trở thành thành viên của NATO. Tuy nhiên, đó là chuyện sẽ không xảy ra ở giữa một cuộc chiến. Vấn đề đặt ra là chúng ta sẽ quyết định điều gì và chúng ta sẽ giải quyết vấn đề tư cách thành viên như thế nào tại hội nghị thượng đỉnh ở Vilnius”, ông Stoltenberg nhấn mạnh.

Theo tờ The Manila Times, các quốc gia đồng minh phương Tây của Ukraine đang cân nhắc việc có thể đưa ra các hình thức bảo đảm an ninh khác để trấn an Kiev như là “một bước đi tạm thời” trước khi nước này gia nhập NATO. Mới đây nhất, Pháp tuyên bố sẵn sàng đạt một thỏa thuận với Ukraine về bảo đảm an ninh nhằm giúp Kiev “tự vệ trong dài hạn”.

Reuters cho biết hồi năm 2008, NATO đã nhất trí rằng Ukraine cuối cùng cũng sẽ trở thành một thành viên của liên minh quân sự. Gia nhập NATO là mong muốn lâu nay của Ukraine và đây cũng được xem là một trong những nguyên nhân dẫn đến căng thẳng giữa Kiev với Moscow – vốn coi sự mở rộng về phía Đông của liên minh quân sự là mối đe dọa an ninh hàng đầu. Ukraine đã đưa việc gia nhập NATO vào Hiến pháp của nước này từ năm 2019 và chính thức nộp đơn xin gia nhập liên minh quân sự từ tháng 9 năm ngoái.

Thế nhưng, từ năm 2008 cho đến nay, NATO gần như không có thêm bất kỳ bước đi nào như một kế hoạch hành động chẳng hạn nhằm đề ra khung thời gian cụ thể cho việc kết nạp Ukraine. Theo tờ The Manila Times, mặc dù thừa nhận không thể gia nhập NATO trong khi chiến sự hiện nay vẫn tiếp diễn, song Ukraine vẫn mong muốn liên minh quân sự “tiến xa hơn” so với cam kết mơ hồ hồi năm 2008. Ukraine đang kêu gọi hội nghị thượng đỉnh ở Vilnius sắp tới cần có “thông điệp rõ ràng” rằng Kiev sẽ được kết nạp vào NATO sau khi cuộc xung đột hiện nay kết thúc. Giới chức ngoại giao của nhiều quốc gia thành viên NATO cho biết Mỹ – “anh cả” của NATO, hiện vẫn do dự trong việc “tiến xa hơn” so với cam kết mà khối này đưa ra cách đây 15 năm.

Nguồn: https://www.qdnd.vn/quoc-te/binh-luan/nghich-ly-nato-729247