Ngành dệt may ứng phó trước bất lợi về thuế

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump vừa ký sắc lệnh về việc điều chỉnh mức thuế đối ứng với 69 quốc gia và vùng lãnh thổ, trong đó, mức thuế đối ứng dành cho Việt Nam là 20% và có hiệu lực từ ngày 7/8/2025.

Dưới tác động từ chính sách thuế mới của Mỹ, các doanh nghiệp đã chủ động trao đổi diễn biến thị trường, đồng thời đưa ra các giải pháp ứng phó.

Việt Nam thuộc nhóm quốc gia có mức thuế không có lợi thế so với nhiều đối thủ cạnh tranh trực tiếp tại thị trường Hoa Kỳ; do vậy, doanh nghiệp cần xây dựng các giải pháp bảo đảm việc làm, thu nhập cho người lao động, đồng thời đẩy mạnh xuất khẩu hàng hóa khi tín hiệu khởi sắc.

Linh hoạt trước mọi biến động

Chủ tịch Hội đồng quản trị Tập đoàn Dệt may Việt Nam (Vinatex) Lê Tiến Trường cho biết, ngay khi Nhà Trắng công bố sắc lệnh điều chỉnh thuế đối ứng, các doanh nghiệp thuộc hệ thống đã trao đổi với khách hàng Hoa Kỳ để nắm bắt về diễn biến thị trường, đánh giá ảnh hưởng đối với hoạt động sản xuất, kinh doanh. Hàng hóa đã xếp lên tàu và đang trong hành trình vận chuyển cuối cùng đến Mỹ trước 0 giờ 1 phút ngày 7/8 và thông quan trước 0 giờ 1 phút ngày 5/10 (giờ Hoa Kỳ) vẫn hưởng mức thuế cũ; các mặt hàng trung chuyển sẽ chịu thuế bổ sung 40% cùng một số quy định chưa được công bố chi tiết. Trước diễn biến trên, các đơn vị cần điều chỉnh sản xuất hợp lý nhằm duy trì việc làm, bảo đảm thu nhập cho người lao động cũng như chủ động quản trị tài chính, linh hoạt về giá nhằm giữ đơn hàng, khách hàng. Đồng thời, các doanh nghiệp cần nghiên cứu mở rộng, phát triển thị trường mới để đẩy mạnh sản xuất, xuất khẩu hàng hóa trước bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt.

“Không chỉ cạnh tranh rất cao mà trong những tháng cuối năm sẽ là thời điểm thị trường nhiều biến động. Do đó, các đơn vị cần phải ổn định lực lượng lao động cũng như rà soát, nâng cấp thiết bị nhằm đáp ứng các đơn hàng đã cam kết. Ngoài ra, toàn hệ thống phải cam kết vào năng suất và chất lượng sản phẩm bởi đây là yếu tố then chốt giúp giữ chân khách hàng và sẵn sàng khi thị trường hồi phục. Với diễn biến thuế quan và thị trường sẽ tiếp tục thay đổi từng ngày, các đơn vị cần chủ động cập nhật thông tin thường xuyên, phân tích kỹ lưỡng để có giải pháp kịp thời và hiệu quả”, ông Lê Tiến Trường nhấn mạnh.

Theo Chánh Văn phòng Hội đồng quản trị Vinatex Hoàng Mạnh Cầm, mức thuế đối ứng được Hoa Kỳ công bố vào sáng 1/8 cho thấy không có quốc gia xuất khẩu dệt may lớn nào được hưởng mức thuế tốt, ở mức cơ sở 10%. Vì vậy, thời gian tới, cầu dệt may tại Hoa Kỳ sẽ giảm do giá tăng. Không chỉ riêng hàng may mặc mà những mặt hàng khác cũng có nguy cơ tăng giá do thuế tăng, dẫn đến chi tiêu dùng của người dân Hoa Kỳ bị ảnh hưởng. Mức thuế 20% áp dụng cho Việt Nam cao hơn Thổ Nhĩ Kỳ (ở mức 15%), Campuchia và Indonesia (cùng ở mức 19%,) ngang bằng đối thủ trực tiếp là Bangladesh (20%) và thấp hơn Ấn Độ (25%). Riêng khu vực châu Phi (khu vực sản xuất dệt may với giá rất rẻ), có một số quốc gia được hưởng mức thuế 10-15% và thấp hơn nhiều so với Việt Nam. Tuy nhiên, năng lực sản xuất và thị phần của các nước này còn hạn chế nên trước mắt sẽ không gây ảnh hưởng nhiều tới hàng dệt may xuất khẩu của Việt Nam. Mặc dù vậy, rủi ro dịch chuyển một số đơn hàng từ các nước thuế cao hơn là có thể xảy ra. Doanh nghiệp phải có các giải pháp ứng phó mọi tình huống cũng như đa dạng hóa mẫu mã sản phẩm, thị trường, khách hàng để đẩy mạnh xuất khẩu hàng hóa.

Tiến sĩ Nguyễn Hữu Cung, giảng viên Trường Khoa học liên ngành và Nghệ thuật (Đại học Quốc gia Hà Nội) cho rằng, Hoa Kỳ hiện là thị trường xuất khẩu chủ lực của Việt Nam. Tuy nhiên, cần phải nghiên cứu, mở rộng thị trường mới để hạn chế ảnh hưởng của một số thị trường lớn. Thuế đối ứng tạo ra áp lực nhất định nhưng cũng là cơ hội để doanh nghiệp nâng cao khả năng thích ứng, nâng cấp chuỗi giá trị quốc gia và chuyển đổi mô hình tăng trưởng bền vững.

Đẩy mạnh sản xuất kinh doanh

Trước bối cảnh thế giới tiếp tục biến động với xung đột leo thang, chính sách thuế quan phức tạp gây đứt gãy chuỗi cung ứng…, để duy trì hoạt động sản xuất cũng như bảo đảm việc làm, thu nhập cho người lao động, các doanh nghiệp đã linh hoạt áp dụng nhiều giải pháp để tăng tốc xuất khẩu, sớm cán đích các mục tiêu đề ra.

Tổng Giám đốc Công ty Trách nhiệm hữu hạn một thành viên Dệt 8-3 Viên Minh Đạo cho biết, kết quả sản xuất, kinh doanh của đơn vị trong 7 tháng qua đạt 6.832 tấn sợi, bằng 51,7%, doanh thu đạt 460 tỷ đồng, bằng 50% kế hoạch năm, lợi nhuận lũy kế 7 tháng đạt 800 triệu đồng, thu nhập bình quân đạt 13,2 triệu đồng/người/tháng.

Để đạt kết quả trên, doanh nghiệp đã quyết liệt cải thiện sản lượng sản xuất theo ngày như tối ưu hóa sản lượng, ổn định chất lượng, nâng cao chất lượng nguyên liệu và giữ vững thời gian sản xuất liên tục. Công ty cũng thay đổi tỷ trọng cơ cấu thị trường bằng cách tập trung sản xuất và tiêu thụ các mặt hàng có hiệu quả, phân tích chi phí, giá bán, xác định lãi lỗ từng mặt hàng…

“Muốn hoàn thành mục tiêu cả năm, bảo đảm ổn định việc làm và thu nhập bình quân cho người lao động, Dệt 8-3 sẽ tiếp tục nâng cao năng lực tổ chức sản xuất, mở rộng thị trường, khách hàng. Đơn vị tập trung vận dụng nhân lực công nghệ kiểm tra rà soát dây chuyền sản xuất tất cả các công đoạn nhằm hướng tới ổn định chất lượng các mặt hàng đặc thù. Bên cạnh đó, chúng tôi định hướng đầu tư tự động hóa và đầu tư chiều sâu như cải tiến máy đánh ống Magazin, đầu tư bổ sung dây xé trộn bông đồng bộ với thiết bị lọc bụi,… nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm, tăng sức cạnh tranh hàng hóa”, Tổng Giám đốc Viên Minh Đạo khẳng định.

Phó Giám đốc Nhà máy may Hòa Thọ (Quảng Ngãi) Nguyễn Thị Mộng Hoài cho biết thêm, những năm vừa qua đơn vị đối diện rất nhiều khó khăn sau đại dịch Covid-19, biến động thị trường khiến lượng khách hàng giảm mạnh, hiệu quả không đạt yêu cầu. Nhiều giải pháp đẩy mạnh sản xuất, kinh doanh được áp dụng đã giúp doanh thu của đơn vị trong 7 tháng qua đạt 85 tỷ đồng, đạt 59% kế hoạch năm, thu nhập bình quân 9,8 triệu đồng/người/tháng, lượng đơn hàng hiện có đến tháng 10, một số khách hàng đã đặt hàng đến tháng 3/2026. Tuy vậy, sức ép cạnh tranh lao động ngày càng gay gắt, những biến động thị trường, nhất là thay đổi chính sách thuế quan khiến nhà máy tiếp tục đối diện nhiều khó khăn. Thời gian tới, để đạt mục tiêu xuất khẩu cả năm đạt 145 tỷ đồng, đơn vị sẽ tiếp tục đầu tư máy móc, thiết bị hiện đại, tiết giảm chi phí cũng như mở rộng, tìm kiếm thị trường mới.