Nga mở chiến dịch quân sự đặc biệt ở miền Đông Ukraine

Tình hình Nga-Ukraine đã trở nên vô cùng căng thẳng sau khi Tổng thống Nga Vladimir Putin thông báo triển khai chiến dịch quân sự đặc biệt tại hai nước cộng hòa tự xưng Donetsk và Luhansk ở vùng Donbass thuộc miền Đông Ukraine.

Hãng thông tấn TASS đưa tin, sáng 24-2 (theo giờ Việt Nam), phát biểu trên truyền hình, Tổng thống Putin nêu rõ quyết định trên được đưa ra nhằm đáp lại lời đề nghị của lãnh đạo hai nước cộng hòa tự xưng trên kêu gọi Moscow hỗ trợ.

Khẳng định Nga không có kế hoạch chiếm lãnh thổ Ukraine, người đứng đầu Điện Kremlin cho biết Moscow sẽ tiến hành phi quân sự hóa và phi phát xít hóa ở Ukraine, cũng như bắt những kẻ phạm nhiều tội ác phải chịu trách nhiệm về sự đổ máu của dân thường, bao gồm cả công dân Nga. “Tình thế khiến chúng tôi phải đưa ra những hành động quyết định và ngay lập tức”, TASS dẫn lời ông Putin nhấn mạnh.

Bản tin của kênh truyền hình ABC News (Mỹ) về việc Tổng thống Nga Vladimir Putin thông báo triển khai chiến dịch quân sự đặc biệt tại miền Đông Ukraine. Ảnh chụp màn hình.

Về phần mình, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã nhanh chóng tuyên bố áp dụng thiết quân luật trên toàn quốc. Theo CNN, Tổng thống Ukraine cho biết Nga đã tấn công tên lửa vào cơ sở hạ tầng và lực lượng biên phòng của Ukraine.

Ông cũng chia sẻ đã có cuộc trao đổi với Tổng thống Mỹ Joe Biden, đồng thời kêu gọi người dân hãy ở nhà và giữ bình tĩnh. Mặt khác, AFP cho biết, trong một thông điệp bằng video ít giờ sau đó, Tổng thống Ukraine tuyên bố nước này đã cắt quan hệ ngoại giao với Nga. Đây là lần đầu tiên quan hệ Nga-Ukraine gián đoạn kể từ khi Liên Xô sụp đổ vào năm 1991.

Sau tuyên bố của Tổng thống Putin, TASS dẫn lời người phát ngôn Bộ Quốc phòng Nga Igor Konashenkov cho biết lực lượng biên phòng Ukraine không có bất cứ kháng cự nào đối với các đơn vị Nga, trong khi các hệ thống phòng không và cơ sở hạ tầng của các căn cứ không quân Ukraine đều đã bị vô hiệu hoá.

Bên cạnh đó, quân đội Nga khẳng định không tấn công các thành phố của Ukraine, trái ngược với các thông tin cho rằng Nga làm như vậy. Đồng thời, theo hãng thông tấn Anadolu của Thổ Nhĩ Kỳ, các lực lượng ly khai ở miền Đông Ukraine cũng mở cuộc tấn công vào nhiều khu vực do quân chính phủ kiểm soát. Hiện có nhiều thông tin trái chiều về thiệt hại của hai bên nhưng các bên chưa công bố bằng chứng và đều bị phía còn lại bác bỏ.

Trước diễn biến mới liên quan đến an ninh của Ukraine, Tổng thống Mỹ cáo buộc Moscow phát động “một cuộc tấn công vô cớ, phi lý”. Theo Reuters, ông Biden cho biết sẽ có cuộc gặp với lãnh đạo Nhóm các nước công nghiệp phát triển hàng đầu thế giới (G7) và khẳng định Washington cùng các đồng minh, đối tác sẽ đáp trả một cách thống nhất, dứt khoát. Đáng chú ý, Tổng thống Nga công bố chiến dịch quân sự khi Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (LHQ) đang họp khẩn tại trụ sở ở New York (Mỹ) về tình hình Ukraine.

Tân Hoa xã cho biết, phát biểu trước báo giới sau cuộc họp, Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres kêu gọi Tổng thống Putin ngừng chiến dịch quân sự tại Ukraine. Ông nhấn mạnh rằng ở thời điểm hiện tại, trong bối cảnh thế giới đang trên đà thoát khỏi đại dịch Covid-19, nhiều nước phát triển cần có không gian để phục hồi. Điều này sẽ trở nên khó khăn khi giá dầu tăng cao, việc ngừng xuất khẩu lúa mỳ từ Ukraine; lãi suất tăng mạnh do bất ổn tại các thị trường quốc tế.

Các hệ thống radar bị hư hại tại một căn cứ quân sự của Ukraine bên ngoài thành phố Mariupol ngày 24-2. Ảnh: AP.

Trong động thái tương tự, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen và Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel nhấn mạnh Liên minh châu Âu kêu gọi Moscow ngay lập tức chấm dứt chiến dịch quân sự ở Ukraine. Thủ tướng Đức Olaf Scholz cảnh báo Tổng thống Nga đã phạm sai lầm nghiêm trọng, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron khẳng định sẽ phối hợp với các đồng minh để nỗ lực chấm dứt xung đột, trong khi Thủ tướng Australia Scott Morrison công bố trừng phạt thêm hàng chục cá nhân và thực thể tài chính Nga. Cùng ngày, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh đã nhắc lại lời kêu gọi tất cả các bên liên quan đến tình hình ở Ukraine kiềm chế.

Tình hình căng thẳng tại Ukraine gia tăng trở lại khi Mỹ và phương Tây từ cuối năm ngoái cáo buộc Nga tập trung quân ở biên giới phía tây nhằm chuẩn bị thực hiện chiến dịch quân sự ở Ukraine. Khi đó Moscow liên tục bác bỏ cáo buộc này và nhấn mạnh cánh cửa ngoại giao vẫn để mở. Đến ngày 21-2 vừa qua, Tổng thống Putin tuyên bố công nhận chủ quyền của hai nước cộng hòa tự xưng Donetsk và Luhansk. Ngày 23-2, chính quyền ở hai nước cộng hòa tự xưng này đã đề nghị Moscow hỗ trợ bảo đảm an ninh.