Nâng cao hiệu quả điều tra các vụ mua bán người

Thanh niên Đoàn Khối các cơ quan tỉnh phát tờ rơi tuyên truyền về phòng chống mua bán người cho người dân xã Thụy Hùng, huyện Văn Lãng

Theo thống kê của Công an tỉnh, từ năm 2005 đến tháng 6/2016, Công an tỉnh phát hiện, điều tra làm rõ 175 vụ, 301 đối tượng mua bán người (tăng 57 vụ, 98 đối tượng so với giai đoạn trước). Trong các vụ án trên, phần lớn nạn nhân đã bị mua bán qua biên giới.

Thượng tá Hoàng Việt Châu, Trưởng phòng Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội cho biết: Phương thức, thủ đoạn của loại tội phạm mua bán người ngày càng tinh vi, chúng thường lợi dụng những phụ nữ có hoàn cảnh khó khăn, vướng mắc về tình cảm để dụ dỗ đưa sang Trung Quốc tìm việc, lấy chồng. Đối tượng phạm tội có sự liên kết, móc nối chặt chẽ với nhau từ giai đoạn tiếp cận, tạo lòng tin đối với nạn nhân đến giai đoạn đón, dẫn nạn nhân qua biên giới, sang Trung Quốc. Đặc biệt, gần đây các đối tượng còn dùng thủ đoạn sử dụng Internet, mạng xã hội chủ động làm quen, quan hệ tình cảm, sau đó đặt vấn đề lên biên giới chơi, mua sắm, du lịch để lừa bán qua Trung Quốc. Với trẻ em, ngoài việc bắt cóc còn xuất hiện thủ đoạn xin nhận con nuôi… Thời gian qua, số vụ mua bán người trên địa bàn tỉnh được phát hiện, điều tra còn gặp nhiều khó khăn, tỷ lệ điều tra chưa cao, chủ yếu là những vụ đã rõ thủ phạm hoặc nạn nhân trốn về Việt Nam tố cáo với cơ quan pháp luật. Công tác khám phá, mở rộng vụ án, làm rõ toàn bộ đường dây tội phạm chưa triệt để, việc ngăn chặn, giải thoát cho nạn nhân còn gặp nhiều khó khăn… nạn nhân chủ yếu là người ở các tỉnh nội địa, không thông thuộc địa bàn, khi bị lừa sang Trung Quốc mới biết mình bị lừa bán, không biết trình báo với cơ quan chức năng. Đa số nạn nhân không biết chính xác tên, địa chỉ đối tượng gây án, khiến cho công tác điều tra, truy bắt tội phạm gặp khó.

Trước những diễn biến phức tạp của tình trạng mua bán người qua địa bàn tỉnh, Thượng tá Hoàng Việt Châu đã nghiên cứu “Một số giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động điều tra các vụ mua bán người qua biên giới tỉnh Lạng Sơn”. Đề tài triển khai từ năm 2016 đến tháng 9/2017. Theo đó, để nâng cao hiệu quả công tác điều tra tội phạm mua bán người qua biên giới cần triển khai các giải pháp đồng bộ và có sự vào cuộc của các cấp, ngành cũng như các tầng lớp nhân dân trên địa bàn tỉnh. Chính quyền địa phương và các ban, ngành liên quan tăng cường chỉ đạo, triển khai thực hiện hoạt động phòng ngừa, ngăn chặn nạn mua bán người trên địa bàn tỉnh. Cùng đó, giải pháp cần làm ngay là đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao nhận thức cho nhân dân về nạn mua bán người. Công tác này cần được triển khai rộng khắp từ cơ quan, trường học đến khu dân cư, đặc biệt là khu vực vùng sâu, vùng xa, biên giới…

Cùng với tuyên truyền thì việc thắt chặt quản lý xuất cảnh, nhập cảnh gắn với quản lý cư trú có vai trò đặc biệt quan trọng trong công tác điều tra. Nắm được những biến động về dân cư, tình hình dân cư trên địa bàn góp phần đáng kể rút ngắn thời gian điều tra khi có các vụ việc xảy ra cũng như khoanh vùng đối tượng có khả năng gây án. Trong hợp tác quốc tế, đẩy mạnh phối hợp với phía Trung Quốc ngăn chặn, hạn chế công dân xuất nhập cảnh trái phép sang Trung Quốc. Với những công dân Việt Nam bị lực lượng chức năng phía Trung Quốc bắt giữ, trao trả qua cửa khẩu hoặc bị đẩy về qua biên giới thì cần có hỗ trợ của cơ quan liên quan trong việc tiếp nhận ban đầu. Những nạn nhân sau khi trở về rất cần sự giúp đỡ của tổ chức chính trị xã hội để nhanh chóng ổn định tâm lý, ổn định đời sống, sớm hòa nhập cộng đồng. Phải nói thêm rằng, cần có cơ chế chính sách, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân trên địa bàn tỉnh phát triển kinh tế, đẩy mạnh dạy nghề, tạo việc làm, tăng thu nhập cho người dân, nhất là bà con khu vực nông thôn nhằm hạn chế tình trạng xuất cảnh trái phép qua biên giới.

Sau khi đề tài “Một số giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động điều tra các vụ mua bán người qua biên giới tỉnh Lạng Sơn” được nghiệm thu, tháng 1/2018, Công an tỉnh ban hành kế hoạch đẩy mạnh công tác phòng chống mua bán người. Trong đó, các giải pháp mà đề tài đưa ra đang được ứng dụng vào thực tiễn. Tin rằng, với các giải pháp đồng bộ và hiệu quả, công tác điều tra các vụ mua bán người qua địa bàn tỉnh Lạng Sơn sẽ đạt được những kết quả tích cực.