Mỹ đề xuất kế hoạch tương tự điều 5 NATO để đảm bảo an ninh cho Ukraine?

Tờ AFP dẫn nguồn tin cho biết sau thượng đỉnh Trump-Putin, Mỹ đề xuất đảm bảo an ninh cho Ukraine theo cách tương tự thỏa thuận phòng thủ tập thể NATO.

Các quan chức Nga và Mỹ chưa xác nhận hay bình luận về thông tin.

Cụ thể, theo AFP trích dẫn "Thủ tướng Italia và một nguồn tin ngoại giao", trong cuộc điện đàm giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và các nhà lãnh đạo châu Âu hôm 16/8, một ngày sau thượng đỉnh giữa hai nhà lãnh đạo Trump-Putin, Mỹ được cho là đã đề xuất các bảo đảm an ninh cho Ukraine theo cách tương tự, nhưng tách biệt, với thỏa thuận phòng thủ tập thể giữa các nước thành viên NATO.

Đề xuất này thậm chí "được cho là đã được nhất trí với ông Putin", theo nguồn tin ngoại giao giấu tên của AFP.

Điều khoản an ninh tập thể của NATO dựa trên nguyên tắc Điều 5: Nếu một thành viên bị tấn công, toàn bộ liên minh sẽ bảo vệ thành viên đó.

Thủ tướng Italia Giorgia Meloni là một trong những người có mặt trong cuộc gọi với ông Trump, nói Tổng thống Mỹ đã nêu ý tưởng về bảo đảm an ninh "lấy cảm hứng" từ Điều 5, điều mà bà đã thúc đẩy trong nhiều tháng qua. Tuyên bố của Meloni không đề cập đến việc liệu ý tưởng này đã được thảo luận với ông Putin hay chưa.

Điểm khởi đầu cho đề xuất này là xác định một điều khoản an ninh tập thể "cho phép Ukraine được hưởng lợi từ sự hỗ trợ của tất cả các đối tác, bao gồm cả Mỹ, dẫn đến việc sẵn sàng hành động trong trường hợp họ bị tấn công lần nữa", bà Meloni nói.

Dù vậy, vào tháng 3, bà Meloni từng cho biết các hành động phản ứng lại không nhất thiết phải dẫn đến xung đột vũ trang. Mặc dù Điều 5 của NATO có lựa chọn sử dụng vũ lực, nhưng "đó không phải là lựa chọn khả thi duy nhất".

Kiev từ lâu đã mong muốn gia nhập NATO - nhưng Nga đã đưa ra điều đó như một trong những lý do cho cuộc chiến ở Ukraine, và một số nước phương Tây bày tỏ sự phản đối ý tưởng này.

Tổng thống Trump cũng nhiều lần loại trừ khả năng Ukraine gia nhập liên minh quân sự Bắc Đại Tây Dương.

Một nguồn tin khác cũng nói các đảm bảo an ninh cho Ukraine đang được thảo luận, nhưng "không ai biết điều này sẽ diễn ra như thế nào và tại sao ông Putin lại đồng ý nếu ông ấy hoàn toàn phản đối NATO và những đảm bảo có thể liên quan chủ quyền của Ukraine".

Ông Zelensky dự kiến sẽ đến Washington vào thứ Hai (18/8) để hội đàm với ông Trump, trong đó một kế hoạch về cuộc gặp ba bên Nga-Mỹ-Ukraine có thể được đề cập.