Liên minh Biển Đỏ chưa "hợp" đã chực "tan"

Theo AFP, Mỹ mới đây đã thông báo lập liên minh 10 nước có tên “Chiến dịch bảo vệ thịnh vượng-OPG”, để ứng phó các vụ tập kích của Houthi nhằm vào tàu hàng ở Biển Đỏ. Các thành viên ban đầu do Washington thông báo gồm Mỹ, Anh, Bahrain, Canada, Pháp, Italy, Hà Lan, Na Uy, Seychelles và Tây Ban Nha.

Số nước tham gia sau đó tăng lên 20, nhưng ít nhất 8 nước không muốn tiết lộ thông tin về sự tham gia của mình vào liên minh do Mỹ dẫn đầu. Theo Thiếu tướng Pat Ryder, phát ngôn viên Lầu Năm Góc, các lực lượng thuộc liên minh sẽ làm nhiệm vụ tuần tra Biển Đỏ và vịnh Aden nhằm phản ứng và hỗ trợ khi cần thiết đối với các tàu hàng đi qua tuyến vận tải đường thủy quan trọng này.

Lực lượng nổi dậy Houthi ở Yemen tuyên bố sẽ không ngừng tấn công ngay cả khi Mỹ huy động “toàn thế giới” (ảnh minh họa). Ảnh: EPA

Riêng đối với Tây Ban Nha, danh sách được thông báo vậy nhưng kỳ thực nước này không hề được báo trước. Chính phủ Tây Ban Nha đã bày tỏ không hài lòng khi Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin đưa nước này vào danh sách 10 nước sẽ tham gia OPG mà không thông báo trước. Người phát ngôn Chính phủ Tây Ban Nha Pilar Alegria tuyên bố Madrid sẽ không tham gia đơn phương vào liên minh, mặc dù Bộ Quốc phòng Tây Ban Nha nói rằng họ có thể làm như vậy “trong khuôn khổ NATO hoặc Liên minh châu Âu (EU)”.

Tuy nhiên, sau đó Tây Ban Nha vẫn quyết định từ chối Liên minh Biển Đỏ, mặc dù EU đã đồng ý sẽ tham gia giám sát Biển Đỏ thông qua Chiến dịch Atalanta, ra đời từ năm 2008 nhằm chống cướp biển ở Ấn Độ Dương. Chính phủ Tây Ban Nha không đưa ra bất kỳ lời giải thích nào cho việc phủ quyết.

Bộ Quốc phòng Tây Ban Nha ngày 24-12 cũng thông báo nước này quyết định từ chối trở thành thành viên của liên minh do Mỹ khởi xướng, nhưng không đưa ra lý do. Theo báo chí Tây Ban Nha, quyết định này bắt nguồn từ những cân nhắc chính trị trong nước. Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sanchez đang trong quá trình thành lập liên minh cầm quyền và cần ủng hộ từ đảng cánh tả cực đoan Sumar, vốn phản đối chính sách đối ngoại của Mỹ.

Lực lượng Houthi ở Yemen đã thực hiện một số cuộc tấn công nhằm vào tàu bè trên Biển Đỏ nhằm hỗ trợ Hamas trong cuộc xung đột với Israel. Đại diện Houthi tuyên bố các vụ tập kích của nhóm nhằm thể hiện đoàn kết với người Palestine khi Israel mở chiến dịch nhằm vào dải Gaza để đáp trả vụ tấn công ngày 7-10 của Hamas. Về phần mình, Lầu Năm Góc coi đây là hành động tấn công vào phúc lợi kinh tế và sự thịnh vượng của các quốc gia trên thế giới. Tuyến hàng hải qua Biển Đỏ giúp vận chuyển tới 12% giá trị thương mại toàn cầu.

Khi thông báo về sự ra đời của liên minh, ông Ryder cho biết, mỗi quốc gia sẽ đóng góp trong khả năng của mình. Một số nước sẽ cử tàu, một số khác sẽ đóng góp nhân lực hoặc hình thức khác.

Tuy nhiên, sự thật là nhiều đồng minh đã tỏ ra ngần ngại trong việc cử tàu chiến tham gia liên minh hải quân do Mỹ dẫn đầu, dấu hiệu được cho là bộc lộ những bất đồng trong nỗ lực đối phó lực lượng Houthi ở Biển Đỏ. Chỉ một vài nước đồng ý triển khai tàu chiến hoặc khí tài chủ chốt cho liên minh, số còn lại chỉ cử lượng nhỏ quân nhân đóng vai trò tùy viên hoặc quan sát viên. Trong khi đó, các đồng minh chủ chốt từ chối để chiến hạm của họ nằm dưới quyền kiểm soát của hải quân Mỹ.

Theo Reuters, Italy đã điều động tàu hộ vệ tên lửa Virginio Fasan đến khu vực, nhưng tàu này sẽ không tham gia OPG, vốn sẽ được đặt dưới sự chỉ huy của Đơn vị chuyên trách số 153 do Mỹ điều hành. Australia chỉ cử 11 quân nhân, trong khi Hy Lạp cam kết điều động một tàu hộ vệ chưa rõ chủng loại. Trong khi đó, một số cường quốc khu vực như Saudi Arabia và Ai Cập đều chưa thể hiện ý định tham gia liên minh do Mỹ dẫn đầu.

Giới chuyên gia nhận định Mỹ buộc phải thành lập liên minh đa quốc gia tuần tra Biển Đỏ, bởi hải quân Mỹ không có đủ tàu chiến và nhân lực để tự tiến hành các hoạt động hộ tống, bảo vệ tàu hàng đi qua tuyến hàng hải nhộn nhịp bậc nhất thế giới này.

Nguồn: https://www.qdnd.vn/quoc-te/doi-song/lien-minh-bien-do-chua-hop-da-chuc-tan-757935