Kỳ vọng "Tầm nhìn 2030" của A-rập Xê-út

A-rập Xê-út tăng cường đầu tư vào các dự án xây dựng cơ sở hạ tầng.

Là một phần trong “Tầm nhìn 2030” nhằm đa dạng hóa nền kinh tế vốn phụ thuộc nhiều vào giá dầu, A-rập Xê-út phát động chương trình đầu tư vào các lĩnh vực công nghiệp, khai thác mỏ, năng lượng và logistics kéo dài 12 năm. Quốc gia vùng Vịnh thông báo đã ký kết 37 thỏa thuận với tổng trị giá 55 tỷ USD với các nhà đầu tư trong và ngoài nước. Bộ trưởng Năng lượng A-rập Xê-út Kh.Falih cho biết, mục tiêu của chương trình là tạo 1,6 triệu việc làm mới, tăng xuất khẩu hàng hóa phi dầu mỏ lên 267 tỷ USD/năm và tăng thêm 320 tỷ USD vào GDP, tương đương gần 40% GDP năm 2018. Ông Falih cho biết, một số dự án đã bắt đầu thực hiện.

Kể từ khi giá dầu giảm mạnh hồi giữa năm 2014, A-rập Xê-út đã bị thâm hụt ngân sách tới 313 tỷ USD, buộc “ông vua dầu mỏ” phải bù đắp bằng dự trữ quốc gia và đi vay. Đối mặt tình trạng ngân sách tiếp tục bị thâm hụt, chính quyền Riyad kỳ vọng khu vực tư và các nhà đầu tư chung tay giúp thúc đẩy các ngành mới trong nước và tạo thêm hàng triệu việc làm. Với dân số hơn 30 triệu người, A-rập Xê-út mong muốn xây dựng các sân bay, cảng biển, tuyến đường sắt và tàu điện ngầm mới để đóng vai trò dẫn đầu về logistics trong việc kết nối châu Á với châu Âu. Nước này cũng muốn bắt đầu sản xuất dược phẩm, năng lượng tái tạo và phần lớn vũ khí của riêng mình. Bộ Năng lượng, Công nghiệp và Khoáng sản A-rập Xê-út cho biết, chính phủ sẽ chi 100 tỷ riyal (27 tỷ USD) trong hai năm 2019 và 2020 cho chương trình phát triển công nghiệp mới. Chương trình bao gồm 42 sáng kiến nhằm thu hút vốn đầu tư vào những lĩnh vực chủ chốt. Trong năm 2019, Chính phủ nước này dự kiến dành khoản ngân sách trị giá 33 tỷ riyal, nhiều gấp ba lần so khoản ngân sách trước đó, cho các ngành năng lượng, công nghiệp, khai thác mỏ và logistics.

Kể từ khi khởi động chương trình Tầm nhìn 2030, các dự án lớn trị giá hàng trăm tỷ USD đã được công bố tại nền kinh tế lớn nhất Trung Đông này. Cuối năm 2017, A-rập Xê-út công bố kế hoạch xây dựng siêu thành phố NEOM trị giá 500 tỷ USD tại bắc Biển Đỏ. Kế hoạch phát triển khu đô thị này tập trung vào phong cách sống hạng sang bao gồm các khách sạn và khu biệt thự cao cấp, nhằm hướng tới các đối tượng khách hàng giàu có trong khu vực và quốc tế. Khu đô thị đầu tiên NEOM Bay sẽ được trang bị các công nghệ thế hệ mới, tạo ra một hệ sinh thái đô thị thông minh với cơ sở hạ tầng tiên tiến. Quá trình chuẩn bị và bắt đầu xây dựng đô thị này diễn ra ngay trong quý I năm nay. Hàng loạt cơ sở vật chất trọng yếu dự kiến hoàn thành vào cuối năm 2019 và giai đoạn 1 của NEOM Bay sẽ được hoàn tất vào năm 2020. Dự án cũng sẽ bao gồm các đô thị kinh doanh khác, được xây dựng theo từng năm, bắt đầu khởi động từ năm 2020 và dự kiến hoàn thành vào năm 2025. Giám đốc điều hành dự án NEOM N.Na-xơ cho biết, 2019 sẽ là năm bản lề của hành trình phát triển dự án NEOM.

Giới phân tích cho rằng, sự khởi động của đô thị đầu tiên NEOM Bay sẽ đem lại các cơ hội lớn cho A-rập Xê-út, kích thích động lực tăng trưởng mới. Cùng với việc thu hút đầu tư nước ngoài vào nhiều lĩnh vực, A-rập Xê-út đang muốn hiện thực hóa “Tầm nhìn 2030” với nhiều kỳ vọng nhằm giảm sự phụ thuộc vào dầu mỏ.