Kinh tế thế giới thiệt hại kép khi chậm tiêm phòng Covid-19

Tiến độ tiêm chủng và phân phối vắc-xin ngừa Covid-19 đang là rào cản lớn đối với sự phục hồi đồng đều giữa các nền kinh tế. Đại dịch Covid-19 tiếp tục diễn biến phức tạp do tốc độ lây lan nhanh của biến thể Delta và có thể sẽ khiến nền kinh tế thế giới thiệt hại hơn 2.300 tỷ USD.

Theo một nghiên cứu mới được Bộ phận dự báo, phân tích và tư vấn rủi ro (EIU) thuộc báo The Economist công bố, đến giữa năm 2022, các quốc gia chưa tiêm đủ vắc-xin cho 60% số dân sẽ chịu tổn thất kinh tế tương đương 2.000 tỷ euro (2.348 tỷ USD) trong giai đoạn 2022-2025. Báo cáo nhấn mạnh, các nền kinh tế đang phát triển và mới nổi sẽ phải gánh chịu khoảng 70% khoản thiệt hại nêu trên do tỷ lệ chủng ngừa thấp hơn so các nước phát triển.

Khu vực châu Á – Thái Bình Dương được dự báo sẽ chịu nhiều thiệt hại về kinh tế nhất. Tuy nhiên, xét trên tỷ lệ của nền kinh tế, khu vực phía nam sa mạc Sahara ở châu Phi chịu tổn thất cao nhất, mất đi khoảng 3% GDP được dự báo của cả khu vực. Theo ước tính của Bloomberg, nền kinh tế châu Phi sẽ mất 14 tỷ USD mỗi tháng do không thể tiếp cận vắc-xin và chậm tiêm chủng. Tính đến nay, khoảng 60% số dân của các nước thu nhập cao đã được tiêm ít nhất một mũi vắc-xin ngừa Covid-19, trong khi tỷ lệ này mới là 1% tại phần lớn các nước thu nhập thấp hơn. EIU đánh giá, tốc độ tiêm chủng chậm chạp ở những quốc gia có thu nhập thấp và đang phát triển sẽ tiếp tục trì hoãn tiến trình phát triển kinh tế và thu hẹp khoảng cách với các nền kinh tế tiên tiến hơn.

Tác giả báo cáo, Giám đốc chương trình dự báo toàn cầu của EIU Agathe Demarais nhận định, những nỗ lực của cộng đồng quốc tế nhằm cung cấp vắc-xin ngừa Covid-19 cho các nước nghèo thông qua Cơ chế COVAX đã không đạt được kỳ vọng, dù đã phân bổ hơn 215 triệu liều vắc-xin đến 138 quốc gia và vùng lãnh thổ. Báo cáo cũng cho rằng, khả năng tiếp cận vắc-xin không đồng đều giữa các nền kinh tế sẽ còn nới rộng, trong bối cảnh các nền kinh tế phát triển đang tiến tới tiêm mũi vắc-xin tăng cường ngừa Covid-19 cho nhóm người đã tiêm đủ hai mũi. Nhu cầu tiêm mũi thứ ba ở các nước phát triển sẽ dẫn tới sự thiếu hụt nguyên liệu thô và tạo ra thêm nút thắt trong khâu sản xuất vắc-xin toàn cầu.

Hơn 200 triệu ca mắc Covid-19 đang cản trở nền kinh tế thế giới trở lại quỹ đạo phát triển. Báo cáo của EIU cũng đưa ra cảnh báo, sự chậm trễ trong việc triển khai chủng ngừa có thể làm gia tăng nguy cơ bất ổn xã hội tại các nền kinh tế đang phát triển. Hơn cả những thiệt hại kinh tế được dự báo, những nước đang phát triển sẽ còn đối mặt nhiều mất mát khi chưa thể tiếp cận vắc-xin như các quốc gia phát triển.