Không gian văn hóa Sen và Kiều - Mang chiều sâu văn hóa, tâm hồn người Việt

Chiều 9/6, tại Di tích quốc gia đặc biệt Văn Miếu - Quốc Tử Giám, trưng bày Không gian văn hóa Sen và Kiều đã được khai mạc với thiết kế ấn tượng, nhiều điểm nhấn đã thu hút đông đảo người xem. Từng góc trưng bày níu bước chân người xem bởi những hình ảnh, tác phẩm mang chiều sâu văn hóa, cốt cách và tâm hồn người Việt-những biểu tượng đã được gìn giữ, nâng niu trong suốt chiều dài lịch sử dân tộc.

Cùng với áo dài, hoa sen-hai biểu tượng văn hóa đặc sắc là những tác phẩm thư pháp thể hiện những vần thơ đặc sắc trong Truyện Kiều của đạo thi hào Nguyễn Du. Tất cả đã cùng hòa quyện, tôn vinh và mang đến một không gian thưởng lãm văn hóa đặc biệt chưa từng có cho người yêu di sản, văn hóa Việt.

Sự kiện do Quỹ Hỗ trợ bảo tồn di sản văn hóa Việt Nam, Trung tâm Hoạt động Văn hóa Khoa học Văn Miếu - Quốc Tử Giám, Công ty Sen House Việt Nam phối hợp tổ chức nhằm tôn vinh những giá trị nhân văn trong tư tưởng của Đại thi hào Nguyễn Du và bản sắc văn hóa Việt Nam qua hình tượng hoa sen. Khá thú vị khi đây là hoạt động mở màn chuỗi hành trình lan tỏa văn hóa Kiều, dự kiến sẽ được những tấm lòng yêu di sản tiếp tục lan tỏa trong và ngoài nước trong thời gian tới đây.

Bà Nguyễn Thị Thanh Tâm, Phó Giám đốc Quỹ Hỗ trợ bảo tồn di sản văn hóa Việt Nam, Chủ nhiệm CLB Di sản Áo dài Việt Nam cho biết: "Trưng bày giới thiệu 32 tác phẩm của 2 nhà thư pháp Độc Đình và Ngọc Thủy, phần lớn trong đó thể hiện những vần thơ đặc sắc trong Truyện Kiều của Nguyễn Du, đặc biệt là những câu thơ trực tiếp đề cập hoặc gợi lên hình ảnh hoa sen với giá trị ẩn dụ tinh tế".

Bên cạnh đó, không gian trưng bày cũng giới thiệu bức chân dung Đại thi hào Nguyễn Du được chế tác từ lá sen khô đặt trong một thiết kế đặc biệt, giúp người xem hình dung về không gian thư phòng của một bậc nho gia, khiêm nhường mà thanh cao.

Tại trưng bày, khách tham quan cũng được chiêm ngưỡng một số tác phẩm thủ công mỹ nghệ đặc sắc gắn với hình tượng hoa sen như một minh chứng sống động cho "văn hóa sen" đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống tinh thần của người Việt.

Bà Nguyễn Thị Thanh Tâm chia sẻ, từ tình yêu với loài hoa mang tâm hồn văn hóa Việt đến vai trò một nhà sưu tập sen, bà đã tổ chức rất nhiều triển lãm quảng bá nét đẹp của hoa sen. Tuy nhiên, không gian văn hóa "Sen và Kiều" dường như lại đến với bà như một cơ duyên, mang tới những cảm xúc sâu sắc.

"Nguyễn Du đã để lại cho hậu thế kiệt tác bất hủ "Truyện Kiều". Cũng không phải ngẫu nhiên mà các nguyên thủ quốc tế đến thăm Việt Nam lấy Truyện Kiều làm câu chuyện ngoại giao.

Qua trưng bày này, tôi mong muốn gửi đến người xem, đặc biệt là các bạn trẻ thông điệp về sự lan tỏa những giá trị riêng có thông qua những biểu tượng văn hóa truyền thống trong tâm hồn người Việt. Bằng nhiều hoạt động cụ thể, sự tôn vinh các biểu tượng truyền thống cũng thể hiện mong muốn thế hệ trẻ hãy giữ gìn giá trị văn hóa ông cha ta để lại", bà Tâm nhấn mạnh.

Nhà sưu tập tâm huyết cũng bày tỏ, trưng bày này là mở đầu cho chuỗi hành trình quảng bá văn hóa Kiều, tour cho học sinh hay những người yêu Truyện Kiều về quê hương cụ Nguyễn Du để hiểu thêm những giá trị văn hóa mà Đại thi hào để lại.

"Đặc biệt, Truyện Kiều đã được dịch sang 22 thứ tiếng, tôi hy vọng một ngày nào đó sẽ được mang trưng bày này cùng những tà áo dài họa tiết Sen đến giới thiệu với công chúng của các quốc gia đó...".

PGS.TS Đỗ Văn Trụ, Chủ tịch Hội Di sản Văn hóa Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng quản lý Quỹ Hỗ trợ bảo tổn di sản văn hóa Việt Nam chia sẻ, Không gian văn hóa Sen và Kiều là sáng kiến của Quỹ Hỗ trợ bảo tồn di sản văn hóa Việt Nam, trực tiếp là bà Nguyễn Thị Thanh Tâm, nhà sưu tập với bộ sưu tập sen lớn nhất nước. Với những góc nhìn độc đáo được tạo nên từ tình yêu văn hóa truyền thống, trưng bày thể hiện sức thu hút lớn với công chúng và người yêu di sản, ngay từ tên gọi.

Theo PGS.TS Đỗ Văn Trụ, sen mang biểu tượng thanh tao, dung dị, gắn với đời sống văn hóa, tinh thần của dân tộc. Truyện Kiều là tác phẩm văn học rất nổi tiếng của Đại thi hào Nguyễn Du. Sen và Kiều kết hợp với nhau để minh họa và bổ sung cho nhau, kết nối các thế hệ, cùng nhau hợp sức quảng bá cho di sản văn hóa Việt Nam.

Trong khuôn khổ của sự kiện, khách tham dự khai mạc trưng bày được thưởng thức màn trình diễn bộ sưu tập áo dài mang tên "Sắc sen Hà thành" của NTK Lan Hương.

"Chân dung Kiều thả hồn trong hương sen tinh khiết, sự kết nối tình yêu với thiên nhiên, vạn vật và sự giao thoa của vũ trụ. Tất cả những đường nét đó được tôi gửi gắm trong từng tà áo dài góp phần tôn vinh vẻ đẹp yêu kiều của người phụ nữ nói chung và nàng Kiều trong thơ nói riêng", NTK Lan Hương bày tỏ.

Trưng bày sẽ diễn ra đến hết ngày 15/6/2025. Trong thời gian này, các nhà thư pháp có những workshop, giới trẻ và khách tham quan có thể trải nghiệm cùng vẽ Sen và viết những câu Kiều.

Tiếp nối sự kiện Tiếp nối sự kiện sẽ là chuỗi hoạt động ý nghĩa trong Hành trình Di sản kết nối và trải nghiệm văn hóa Kiều. Hành trình kết nối di sản văn hóa Thăng Long - Xứ Nghệ nhằm giúp chúng ta hiểu thêm về sự giao thoa văn hóa giữa hai vùng miền góp phần sản sinh ra những hiền tài cho quê hương đất nước, kết nối quá khứ - hiện tại và tương lai.

Đặc biệt là chương trình trải nghiệm văn hóa Kiều, một kiệt tác văn học của Nguyễn Du với những giá trị xuyên thời đại được thể hiện qua các loại hình nghệ thuật.

Hành trình Di sản kết nối và trải nghiệm văn hóa Kiều hướng tới kỷ niệm 260 năm ngày sinh và tưởng niệm 205 ngày mất Danh nhân văn hóa thế giới - Đại thi hào dân tộc Nguyễn Du.