Cao Lộc: Mận thất thu vì hạn

- Thời điểm này, người dân trên địa bàn huyện Cao Lộc đang bước vào vụ thu hoạch mận. Vụ mận năm nay do thời tiết không thuận lợi, khô hạn kéo dài nên năng suất, chất lượng quả mận giảm khiến các hộ trồng mận bị thất thu đáng kể.

Vào những ngày cuối tháng 4/2025, chúng tôi có dịp tham quan thực tế tại vườn mận của gia đình anh Lăng Văn Cừ, thôn Bản Lành, xã Hòa Cư. Anh Cừ chia sẻ: Gia đình tôi có trên 300 cây mận đang cho thu hoạch. Năm nay, do thời tiết khô hạn, ít mưa vào giai đoạn ra hoa và đậu quả nên năng suất, chất lượng quả giảm. Nếu như mọi năm, gia đình tôi thu được từ 3 đến 4 tấn quả thì năm nay chỉ thu được khoảng 1 đến 1,5 tấn, mẫu mã quả cũng xấu và bé hơn. Thời điểm đầu vụ, mận được tư thương  thu mua với giá dao động từ 35 đến 40 nghìn đồng/kg, nhưng vào chính vụ thì rất thấp. Để mở rộng thị trường, tôi phải tăng cường quảng bá sản phẩm trên các trang mạng xã hội, nên mận cũng được giá hơn so với các hộ khác, với giá từ 5 đến 15 nghìn đồng/kg (tùy kích cỡ quả), ước năm nay gia đình thu về khoảng 20 đến 30 triệu đồng, giảm khoảng 5 – 10 triệu đồng so với vụ năm ngoái.

Không chỉ riêng anh Cừ, nhiều hộ trồng mận khác trên địa bàn huyện cũng trong tình trạng tương tự. Anh Hứa Văn Nguyện, thôn Bản Dọn, xã Lộc Yên buồn bã: Gia đình tôi trồng mận đã hơn 10 năm nay, với số lượng trên 500 cây. Tuy nhiên, năm nay khô hạn kéo dài khiến cho chất lượng quả giảm, quả bé hơn nên giá bán không được cao. Hiện nay giá mận thu mua tại vườn chỉ dao động từ 2.000 đến 3.000 đồng/kg đối với quả bé và 6.000 đến 7.000 đồng/kg đối với quả to. Cũng may, tư thương đến tận vườn thu mua nên cứ trong khoảng giá đó là gia đình bán, chấp nhận bán lỗ còn hơn là bỏ phí. Vụ mận năm nay, gia đình tôi ước thu được khoảng 1,5 đến 2 tấn mận, chỉ bằng một nửa so với vụ năm ngoái.

Tương tự 2 hộ trên, hiện nhiều người dân trên địa bàn các xã khác của huyện Cao Lộc cũng đang bắt đầu vào vụ thu hoạch mận. Theo thông tin từ Phòng Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) huyện Cao Lộc, hiện nay, toàn huyện hiện có trên 255 ha mận, diện tích cho thu hoạch khoảng 205ha, chủ yếu là giống mận cơm. Đây cũng là huyện có diện tích trồng mận lớn nhất trên địa bàn tỉnh. Cây mận được trồng tập trung ở các xã như: Hòa Cư, Hải Yến, Lộc Yên…

Mận là một trong những cây trồng đem lại hiệu quả kinh tế cho người dân trên địa bàn huyện. Quả mận lúc xanh rất giòn, có vị chua nhưng không gắt, khi chín thì mọng nước, có vị chua ngọt vừa phải nên được rất nhiều người ưa thích. Tuy nhiên, năm nay năng suất, chất lượng quả  mận rất thấp dẫn đến thu nhập của nhiều hộ trồng mận cũng giảm nhiều.

Được biết, nguyên nhân dẫn đến năng suất mận giảm chủ yếu là do khô hạn kéo dài. Mặt khác, người dân cũng chưa quan tâm, chú trọng khâu chăm sóc, bổ sung chất dinh dưỡng cho cây trước và sau thu hoạch nên chất lượng quả chưa cao, nhiều vườn mận già cỗi lại ít được chăm sóc nên sức chống chịu với thời tiết kém hơn, do vậy tỷ lệ đậu quả ít hơn, chất lượng, mẫu mã quả cũng giảm. Theo đánh giá từ phòng chuyên môn huyện, dự kiến năm nay, năng suất mận ước đạt khoảng 3,5 tấn/ha, sản lượng ước khoảng 720 tấn, giảm 97 tấn so với năm 2024.

Trao đổi với chúng tôi, ông Dương Trung Hiếu, Phó Trưởng phòng NN&MT huyện Cao Lộc cho biết: Hiện nay, tình trạng khô hạn kéo dài đã ảnh hưởng đến phát triển sản xuất nông nghiệp trên địa bàn, đặc biệt là năng suất mận. Thời gian tới, đơn vị sẽ phối hợp với UBND các xã đẩy mạnh tuyên truyền bà con nông dân đổi mới cách thức tổ chức sản xuất, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào trồng, chăm sóc cây như: sản xuất mận theo hướng an toàn, lắp đặt các hệ thống tưới tiêu phù hợp... Từ đó góp phần nâng cao năng suất, chất lượng mận.

Mận là một trong những cây trồng phù hợp với khí hậu, thổ nhưỡng trên địa bàn huyện, giúp người dân tăng thu nhập. Do vậy, thời gian tới, bên cạnh sự vào cuộc của cơ quan chức năng, thiết nghĩ người dân cần chủ động hơn trong ứng dụng khoa học kỹ thuật vào chăm sóc cây, đặc biệt đảm bảo hệ thống tưới, tiêu phù hợp khi thời tiết mưa nhiều hoặc nắng hạn, từ đó, tăng năng suất, chất lượng quả mận, từng bước hướng tới vùng sản xuất mận bền vững.