Khi người dân chủ động tiếp cận AI

-  Trên mảnh đất Xứ Lạng, nơi nhịp sống đang từng ngày đổi thay cùng bước tiến của công nghệ số, trí tuệ nhân tạo đã len vào đời sống của nhiều người dân một cách tự nhiên và thiết thực. Đây không chỉ là xu hướng thời thượng, mà đang trở thành công cụ hữu ích, mở ra cơ hội để người dân phát triển kinh tế, quảng bá sản phẩm và nâng cao chất lượng cuộc sống trên hành trình phát triển kinh tế và hội nhập.

Trong căn phòng nhỏ tại Trung tâm đào tạo và biểu diễn nghệ thuật Erica, phường Tam Thanh, những video giới thiệu lớp học nhạc được dựng sinh động với hình ảnh học viên hòa mình trong tiếng đàn, đi kèm những giai điệu nền được phối mới lạ.

Anh Nguyễn Quang Huy, Giám đốc Trung tâm cho biết: Trước đây tôi từng công tác trong lĩnh vực quản trị mạng nên thường xuyên sử dụng công nghệ thông tin hỗ trợ cho công việc. Kể từ khi trí tuệ nhân tạo (AI) được hình thành, tôi đã nhanh chóng tiếp cận, tìm hiểu và ứng dụng các phần mềm như Google Veo 3, Gemini, Suno... hỗ trợ mình trong việc dựng video quảng bá lớp học, tạo ra bản nhạc với nhiều phong cách khác nhau để học viên tiếp cận thêm được nhiều chất liệu âm nhạc như: pop, rock, ballad... Nhờ vậy, quá trình truyền dạy âm nhạc của tôi thêm trực quan, sinh động.

Nếu AI "trong tay" anh Huy trở thành công cụ hỗ trợ cho đam mê nghệ thuật, thì với chị Chu Thị Hạnh (chủ cơ sở Thạch đen Chu Hạnh, xã Na Sầm), AI được coi như một "trợ lý" đắc lực trong quá trình sản xuất, kinh doanh. Chị Hạnh cho biết: Qua các buổi tập huấn hỗ trợ khởi nghiệp, tôi được giới thiệu cách tiếp cận với các công cụ AI. Sau đó chủ yếu tôi tự tìm hiểu. AI giống như một người bạn đồng hành đắc lực, giúp tôi tiết kiệm rất nhiều thời gian, để dành sức tập trung cho việc tìm nguồn hàng, mở rộng thị trường và chăm sóc khách hàng. Nếu trước đây một kế hoạch quảng bá sản phẩm phải mất vài tuần, thì giờ chỉ cần vài ngày là tôi có thể triển khai.

Theo đó từ năm 2023 đến nay, chị Hạnh thường xuyên sử dụng ChatGPT để xây dựng slogan, kịch bản quảng cáo sản phẩm, hỗ trợ phân tích bao bì, gợi ý cải tiến hình ảnh phù hợp với thị hiếu từng nhóm khách hàng. Không dừng lại ở đó, chị còn khai thác khả năng phân tích dữ liệu của AI để dự báo sản lượng theo mùa, nắm bắt xu hướng tiêu dùng, từ đó có kế hoạch đa dạng hóa sản phẩm, chủ động hơn trong quản lý vận hành. Cũng từ gợi ý của ChatGPT, chị sử dụng Canva AI để tự thiết kế logo mới cho sản phẩm của mình.

Những minh chứng trên cho thấy người dân Xứ Lạng không còn thụ động đứng ngoài dòng chảy công nghệ, mà đã chủ động tự học hỏi, tìm tòi để đưa trí tuệ nhân tạo vào công việc, cuộc sống. Chính sự nhạy bén của người dân đã góp phần quan trọng giúp tỉnh Lạng Sơn đạt vị trí thứ 4 toàn quốc trong chỉ số chuyển đổi số quốc gia (DTI) năm 2023 (báo cáo mới nhất tính đến thời điểm hiện tại), do Bộ Thông tin và Truyền thông (nay là Bộ Khoa học và Công nghệ) công bố vào đầu năm 2025. Theo kết quả báo cáo, Lạng Sơn đã tăng 2 bậc so với năm 2022, đạt giá trị 0,7601, tương đương mức tăng trưởng 11%. Đây cũng là năm thứ 3 liên tiếp tỉnh nằm trong nhóm 6 địa phương dẫn đầu cả nước về chuyển đổi số (năm 2021 đứng thứ 5/63, năm 2022 ở vị trí 6/63).

Cũng theo DTI 2023, Lạng Sơn đứng đầu cả nước về chỉ số nhận thức số, đồng thời giữ thứ hạng cao ở nhiều lĩnh vực then chốt: hạng 5 về nhân lực số, hạng 4 về hoạt động chính quyền số, hạng 7 về hoạt động xã hội số và hạng 8 về hoạt động kinh tế số. Đặc biệt, ở ba trụ cột chính của chuyển đổi số, tỉnh vẫn duy trì thứ hạng nổi bật: hạng 4 về chính quyền số, hạng 7 về kinh tế số, hạng 5 về xã hội số.

Năm 2024, Lạng Sơn tiếp tục là địa phương tiêu biểu được vinh danh trong Top Công nghiệp 4.0 Việt Nam. Những kết quả này là minh chứng rõ nét cho sự vào cuộc đồng bộ của hệ thống chính trị, đồng thời khẳng định công nghệ số và AI không chỉ hiện diện trong cơ quan Nhà nước hay doanh nghiệp lớn, mà còn lan tỏa đến các xã, phường, hộ gia đình, cửa hàng nhỏ... trên khắp địa bàn tỉnh.

Ông Lương Tuấn Hùng, Giám đốc Trung tâm Công nghệ số, Sở Khoa học và Công nghệ cho biết: Thực tế cho thấy, người dân trong tỉnh đã bước đầu tiếp cận và ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) khá đa dạng, từ quảng bá sản phẩm, hỗ trợ hoạt động giáo dục, sáng tạo nghệ thuật cho đến phục vụ các nhu cầu về thông tin trong đời sống hằng ngày. Đây là tín hiệu tích cực, khẳng định sự chủ động, linh hoạt của cộng đồng trong quá trình tiếp cận công nghệ mới. Tuy nhiên, để AI thực sự mang lại hiệu quả bền vững, rất cần có những giải pháp đồng bộ. Trước hết, cần chú trọng nâng cao kỹ năng số cho người dân thông qua các lớp tập huấn, nhằm trang bị khả năng nhận diện và phòng tránh rủi ro từ thông tin giả mạo, vi phạm bản quyền và nguy cơ mất an toàn dữ liệu. Bên cạnh đó, cần định hướng rõ ràng các mô hình ứng dụng AI phù hợp với từng lĩnh vực, nhất là những ngành thế mạnh như nông nghiệp và du lịch. Chỉ khi gắn việc khai thác AI với yêu cầu phát triển thực tiễn của địa phương, đồng thời bảo đảm an toàn thông tin và quyền lợi người dùng, công nghệ này mới có thể phát huy tối đa giá trị, trở thành động lực thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội bền vững.

Có thể thấy trí tuệ nhân tạo không còn là khái niệm xa vời mà đã bước vào đời sống của người dân Xứ Lạng một cách tự nhiên, gắn với nhu cầu thiết thực. AI đang hỗ trợ tiết kiệm thời gian, chi phí, nâng cao chất lượng và hiệu quả công việc cho người dân. Quan trọng hơn, tinh thần chủ động học hỏi và bắt nhịp công nghệ mới của người dân chính là chìa khóa để Xứ Lạng khẳng định vị thế trong tiến trình chuyển đổi số, mở ra cơ hội để Lạng Sơn vươn mình mạnh mẽ trong kỷ nguyên số.