Hữu Lũng: Vẫn “nóng” tình trạng sinh con thứ ba

- Những năm gần đây, Hữu Lũng là địa bàn có tỷ lệ sinh con thứ ba trở lên cao nhất trong các huyện, thành phố của tỉnh. Mặc dù các cơ quan chức năng trên địa bàn đã nỗ lực triển khai nhiều biện pháp nhưng tỷ lệ sinh con thứ ba của Hữu Lũng vẫn ở mức cao (chiếm 23,4%), cao hơn so với tỷ lệ bình quân toàn tỉnh (10,49%).

Những năm gần đây, tỷ lệ sinh con thứ ba trở lên trên địa bàn huyện Hữu Lũng có xu hướng tăng. Chỉ riêng 6 tháng đầu năm 2024, toàn huyện có 162 trẻ sinh ra là con thứ ba trở lên, chiếm 23,4% số trẻ sinh ra, tăng 0,4% so với cùng kỳ năm 2023. Tình trạng sinh con thứ ba trở lên cao khiến tăng áp lực trong công tác chăm sóc sức khỏe mẹ và bé, gây ảnh hưởng đến quy mô dân số, làm tăng tỷ lệ mất cân bằng giới tính khi sinh. Hiện nay, tỷ lệ bé trai/bé gái ở Hữu Lũng là 114/100.

Bà Trần Thị Thanh Hà, cán bộ chuyên trách dân số xã Sơn Hà cho hay: Xã có 1.211 phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, trong đó có hơn 50% đi làm ăn xa nên rất khó tuyên truyền, vận động. Người dân vẫn còn nặng tư tưởng “trọng nam, khinh nữ”, “đông con đông của” nên số lượng phụ nữ sinh con thứ ba vẫn còn cao và tăng qua các năm. Riêng 6 tháng đầu năm 2024, xã có 6/18 trẻ sinh ra là con thứ ba, chiếm 33% số trẻ sinh ra, tăng 3% so với cùng kỳ năm 2023.

Không riêng Sơn Hà, trong 6 tháng đầu năm 2024, 23 xã, thị trấn còn lại trên địa bàn huyện đều có trường hợp sinh con thứ ba. Chị Nguyễn Thị Hải, cộng tác viên dân số thôn Chùa, xã Minh Hòa cho hay: Đời sống của người dân ngày càng được cải thiện, một số gia đình có mức sống khá sinh con một bề là gái lại có suy nghĩ sinh con trai để “nối dõi tông đường”. Do đó, mặc dù chúng tôi đã rà soát, tuyên truyền, vận động nhưng cũng chưa thay đổi nhận thức, hành vi của người dân. Năm 2023, thôn không có trường hợp sinh con thứ ba trở lên nhưng trong 6 tháng đầu năm 2024 đã có 2/4 trẻ sinh ra là con thứ ba.

Một nguyên nhân nữa là một bộ phận dân cư có điều kiện kinh tế khá có tâm lý muốn có nhiều con nên cũng đã sinh thêm con. Chị Hoàng Thu Thương, thôn Đồng Ngầu, xã Cai Kinh bộc bạch: Vợ chồng tôi đã có 1 con gái, 1 con trai nhưng những năm gần đây, điều kiện kinh tế khấm khá hơn nên lại muốn sinh thêm con. Năm 2023, vợ chồng tôi đã sinh thêm 1 bé trai nữa.

Bên cạnh các nguyên nhân ở trên, hiện tại, các chế tài xử lý về vi phạm chính sách dân số hiện nay chưa đủ mạnh, hình thức xử lý kỷ luật đối với người sinh con thứ ba trở lên là cán bộ, đảng viên chỉ dừng ở mức khiển trách, chậm nâng lương, không đủ sức răn đe nên tình trạng sinh con thứ ba trở lên còn xảy ra ở cả cán bộ, đảng viên.

Được biết để giảm tỷ lệ sinh con thứ ba, các cơ quan, đơn vị liên quan ở huyện Hữu Lũng đã nỗ lực triển khai những giải pháp, trong đó chú trọng tuyên truyền, vận động thực hiện chính sách dân số - kế hoạch hóa gia đình (KHHGĐ), sinh con đúng chính sách dân số “dừng lại ở 2 con để nuôi và dạy cho tốt”... Từ đầu năm 2024 đến nay, riêng cơ quan dân số của huyện đã phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể, các đơn vị liên quan tổ chức được 55 buổi tuyên truyền tới trên 2.100 lượt người; tổ chức nói chuyện chuyên đề tại thôn, bản, khối phố được 76 buổi tới gần 3.000 lượt người; thăm, tư vấn tại hộ gia đình được 111 lượt; truyền thông tại các buổi tiêm chủng được 77 buổi cho trên 2.970 lượt người… Mặc dù đã có nhiều cố gắng trong công tác tuyên truyền, vận động, song tỷ lệ sinh con thứ ba trở lên ở huyện vẫn tăng.

Bà Lê Thị Cúc, Trưởng Phòng Dân số, Trung tâm Y tế Hữu Lũng cho biết: Để giảm tỷ lệ sinh con thứ ba trở lên, chúng tôi sẽ tiếp tục tham mưu với cấp ủy, chính quyền quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sát sao hơn trong việc thực hiện chính sách dân số; đa dạng hóa hình thức tuyên truyền để nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi, tạo đồng thuận trong Nhân dân về chính sách dân số; duy trì thực hiện các mô hình, đề án về công tác dân số; đẩy mạnh xã hội hóa, cung ứng các phương tiện KHHGĐ...