Điểm tựa bình yên nơi cơ sở

Thôn Kon Rờ Bàng 2, xã Vinh Quang, TP Kon Tum, tỉnh Kon Tum bình yên, êm ả trong ánh nắng sớm mai giăng nhẹ trên những tán rơm đan lát nên mái nhà rông mộc mạc, hoang sơ. Chúng tôi đến nhà chú A Bát với niềm trông đợi được nghe chú kể về một phần tư thế kỷ làm công tác đảm bảo an ninh, trật tự cơ sở. Trong trang phục truyền thống của người dân tộc Ba Na, chú nở nụ cười rạng rỡ, hiền từ, rồi chậm rãi kể cho chúng tôi những câu chuyện nghề nghiệp.

Sống giữa "điểm nóng" an ninh trật tự

Từ những yếu tố lịch sử để lại cùng với mặt trái của kinh tế thị trường và hội nhập, xã Vinh Quang là một trong những địa bàn luôn tiềm ẩn nguy cơ mất an ninh, trật tự, đặc biệt là âm mưu, hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia của thế lực thù địch lợi dụng các vấn đề liên quan người dân tộc thiểu số (chiếm 58% tổng số dân cư). Đây cũng là địa bàn tập trung của các đối tượng cốt cán FULRO, Đề ga trước đây.

Cùng với đó, tình hình tranh chấp đất đai trong nội bộ nhân dân, phạm pháp hình sự diễn biến khá phức tạp. Bởi vậy, từ ngày bắt đầu công việc là Công an viên bán chuyên trách của xã vào năm 2000, chú A Bát luôn tâm niệm được cống hiến để giữ gìn cuộc sống bình yên cho dân làng, để bà con tin tưởng tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước.

Nhớ lại câu chuyện năm 1975, thời điểm đó hoạt động FULRO tại địa bàn Tây Nguyên diễn ra manh động. Cậu bé 15 tuổi A Bát và gia đình đã kiên quyết không bỏ trốn cùng dân làng trước lời rỉ tai, xuyên tạc của các đối tượng FULRO. Truyền thống và sự giáo dục gia đình đã hình thành trong chú A Bát ý thức tuyệt đối trung thành với Đảng, với cách mạng.

Năm 2001, xã Vinh Quang là địa bàn “nóng” về an ninh chính trị. Lợi dụng vụ khiếu kiện của 27 hộ dân làng Kon Rờ Bàng liên quan đến việc quy hoạch và cấp đất ở, đất sản xuất, các đối tượng phản động tuyên truyền “Nhà nước Đề ga” đã lợi dụng, kích động quần chúng làm đơn gửi các cấp chính quyền và gửi ra nước ngoài. Khi lực lượng công an triển khai bắt, xử lý đối tượng Jean Đăk (tự phong là Phó tỉnh trưởng “Nhà nước Đề ga”) thì số đối tượng cốt cán kích động người dân cản trở, dùng đất đá, gậy gộc đập phá xe công vụ yêu cầu thả Jean Đăk.

“Trước đó, Jean Đăk đã gặp và lôi kéo tôi. Tôi nói rõ tôi và dân làng chỉ tin Đảng, tin Bác Hồ. Mặc dù lo sợ sẽ bị chúng trả thù hoặc gây sức ép với vợ con, gia đình song thâm tâm của một người chính trực không cho phép tôi làm điều trái với sự an nguy của vận mệnh quê hương mình”, chú A Bát kể. Vào thời điểm xảy ra vụ việc, chú đã tích cực phối hợp với lực lượng Công an vận động, cách ly số cầm đầu, cốt cán, không để chúng lôi kéo thêm nhiều người dân ở các làng khác; đồng thời, vận động người dân tuân thủ pháp luật, vạch trần bản chất phản động của “Nhà nước Đề ga” ly khai, tự trị, không tham gia biểu tình, bạo loạn, gây mất an ninh, trật tự tại địa phương; qua đó, vụ việc đã được giải quyết triệt để.

Chú A Bát là người có uy tín vùng dân tộc thiểu số được Ủy ban nhân dân tỉnh Kon Tum công nhận. Bằng tiếng nói của mình, chú luôn hỗ trợ tích cực cho lực lượng Công an trong công tác nắm tình hình, giải quyết vụ việc phức tạp về an ninh, trật tự tại địa phương, trở thành “cánh tay nối dài” đắc lực trong đảm bảo an ninh cơ sở. Trong túi áo nhỏ ở ngực, chú luôn mang theo một cuốn sổ. Từ những theo dõi thực tế, chú cần mẫn ghi chép những người có dấu hiệu nghi vấn vi phạm pháp luật, nhất là số thanh thiếu niên mua bán, sử dụng trái phép chất ma túy để cung cấp cho lực lượng Công an tiếp tục xác minh, làm rõ, xử lý.

A Thuân năm nay 21 tuổi, là hộ có hoàn cảnh nghèo nhất trong thôn. Bố mất sớm, mẹ rời đi nơi khác, cộng với bạn bè rủ rê, lôi kéo, A Thuân đã hai lần chấp hành án phạt tù về hành vi trộm cắp tài sản. Thấu hiểu hoàn cảnh của Thuân, chú A Bát đã nhiều lần đến nhà động viên A Thuân. Những nỗ lực của chú A Bát đã góp phần tạo chuyển biến rõ nét ý thức chấp hành pháp luật của A Thuân và thanh thiếu niên thôn Kon Rờ Bàng 2, số thanh niên phạm pháp hình sự giảm, hiện còn rất ít so với các thôn khác.

Năm 2024, sau khi Quốc hội, Chính phủ triển khai Luật lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở, chú được tín nhiệm giao trọng trách Tổ trưởng Tổ An ninh, trật tự. Mặc dù mức phụ cấp ít ỏi nhưng chú luôn trách nhiệm với công việc. Không chỉ giúp Công an xã Vinh Quang nắm chắc tình hình địa bàn, kịp thời phát hiện, cung cấp thông tin có giá trị, chú còn tích cực đồng hành cùng lực lượng Công an tiến hành tuần tra, kiểm soát trong khu vực kể cả ngày và đêm.

Thiếu tá Xiêng Lăng Thiệp, Trưởng Công an xã Vinh Quang, chia sẻ: “Với tinh thần trách nhiệm và cống hiến của chú A Bát, tình hình an ninh, trật tự trên địa bàn thôn Kon Rờ Bàng 2 những năm gần đây chuyển biến tích cực. Đây là địa bàn được đánh giá chuyển hóa phức tạp về an ninh, trật tự rõ nét nhất với tội phạm và vi phạm pháp luật giảm đáng kể, gần như không xảy ra, chỉ chiếm 1,02% tổng số vụ trên toàn xã từ năm 2022 đến nay”.

Những buổi chào cờ nhiều ý nghĩa

Cứ mỗi sáng hoặc chiều chủ nhật hằng tuần, trên chiếc xe máy cà tàng, chú A Bát ghé vào từng nhà, vận động, nhắc nhở bà con tham gia chào cờ thôn vào lúc 6 giờ sáng thứ hai tại nhà rông sinh hoạt cộng đồng. Bà con trong làng phần lớn là người Ba Na, làm nông hoặc làm thuê ngoài phố, bởi vậy, để họ tham gia chào cờ, chú phải nhắc nhở để họ sắp xếp công việc có mặt đúng giờ.

Buổi sáng đầu tuần, tiếng hát Quốc ca của bà con vang lên trang trọng. Chào cờ đã trở thành buổi sinh hoạt chính trị không thể thiếu mỗi tuần của người dân nơi đây. Chú A Bát tuyên truyền đến bà con những văn bản chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, của tỉnh, của xã về công tác đảm bảo an ninh, trật tự; cảnh báo bà con thủ đoạn tội phạm mới cần phòng tránh, nhất là tội phạm sử dụng công nghệ cao lừa đảo chiếm đoạt tài sản; chỉ cho họ thấy hạn chế, bất cập hiện đang tồn tại trong thôn có thể nảy sinh tội phạm để khắc phục. Ánh mắt chăm chú lắng nghe và những cái gật đầu của bà con là động lực, là niềm tin góp phần cải thiện rõ rệt tình hình an ninh, trật tự trong thôn. Dù chỉ diễn ra trong khoảng 30 phút, nhưng buổi chào cờ thôn đã trở thành nơi chứa đựng sự tận tâm của người đàn ông nay đã 65 tuổi vẫn hăng say, cần mẫn góp phần bảo vệ cuộc sống bình yên cho dân làng.

Bà Y B’Lai, Trưởng thôn Kon Rờ Bàng 2 chia sẻ: “Ông A Bát rất tận tâm. Ông cập nhật và cung cấp đến dân làng tình hình an ninh, trật tự mới nhất, giúp bà con có cách phòng ngừa tội phạm, vi phạm pháp luật. Nhờ đó, đến nay, tình hình trong thôn cơ bản được giữ vững ổn định so với các thôn khác, người dân chấp hành pháp luật, ý thức bảo vệ tài sản cao, không trở thành nạn nhân của các loại tội phạm”.

Quyết tâm xóa bỏ hủ tục

Bên cạnh vai trò là nhân tố cốt cán trong nhiệm vụ bảo vệ an ninh, trật tự, chú A Bát còn là thành viên tích cực trong công tác mặt trận của thôn Kon Rờ Bàng 2. Chú đặc biệt coi trọng việc xóa bỏ hủ tục lạc hậu để người dân xây dựng cuộc sống mới, vươn lên thoát nghèo. Chú đã tuyên truyền, vận động người dân hạn chế, đơn giản hóa các tục lệ, không bán trâu, bán bò, bán đất, không tổ chức ăn uống kéo dài gây lãng phí; với những hộ nghèo, chú trực tiếp vận động bà con trong thôn góp tiền ủng hộ để gia chủ ma chay cho người đã mất. Đồng thời, chú trao đổi, đề xuất với thôn trưởng đưa nội dung cam kết này vào hương ước, quy ước của làng.

Đặc biệt, từ khi Ban Thường vụ Tỉnh ủy Kon Tum ban hành Kết luận số 08-KL/TU ngày 24-2-2021 triển khai cuộc vận động “Làm thay đổi nếp nghĩ, cách làm trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số, làm cho đồng bào dân tộc thiểu số vươn lên thoát nghèo bền vững”, chú càng quyết tâm cùng chính quyền địa phương có nhiều giải pháp xóa bỏ thủ tục lạc hậu này. Đến nay, trên địa bàn xã Vinh Quang không còn tình trạng người dân ăn uống linh đình khi ma chay, các thủ tục được tổ chức nhanh gọn, an toàn, tiết kiệm.

Trải qua 25 năm lặng lẽ giữ bình yên cho thôn làng, chú A Bát đã được tặng nhiều phần thưởng cao quý, trong đó có Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Công an, Chủ tịch UBND tỉnh Kon Tum cùng nhiều hình thức khen thưởng khác vì đã có thành tích tiêu biểu, xuất sắc góp phần xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc, phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và bảo đảm an ninh, trật tự tại địa bàn cơ sở.