Đa dạng hình thức truyền thông dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con

– Hướng đến mục tiêu “Loại trừ lây truyền HIV từ mẹ sang con vào năm 2030”, những năm qua, ngành y tế tỉnh đã đa dạng hoá hình thức truyền thông với những nội dung phù hợp. Từ đó nâng cao nhận thức của phụ nữ mang thai (PNMT) về lợi ích của xét nghiệm, điều trị dự phòng, đảm bảo đứa trẻ sinh ra không bị lây truyền HIV từ mẹ.

Ông Lý Kim Soi, Phó Giám đốc Sở Y tế cho biết: Những năm qua, Sở Y tế đã chỉ đạo các đơn vị trực thuộc, trung tâm y tế huyện, thành phố, trạm y tế xã, phường, thị trấn tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, nhất là phụ nữ nhiễm HIV, vợ của những người nhiễm HIV trong độ tuổi sinh đẻ, phụ nữ có hành vi nguy cơ cao về lợi ích của xét nghiệm HIV sớm và điều trị dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con sớm. Trong đó chú trọng lựa chọn hình thức tuyên truyền phù hợp với thực tế cơ sở cũng như diễn biến của dịch bệnh.

Cán bộ Trung tâm Y tế huyện Cao Lộc tư vấn cho phụ nữ mang thai về lợi ích của việc xét nghiệm và điều trị dự phòng HIV

Theo đó, việc truyền thông được các cơ sở y tế từ tỉnh đến huyện, xã thực hiện bằng nhiều hình thức như: truyền thông trực tiếp qua các buổi sinh hoạt nhóm, câu lạc bộ, họp thôn, sinh hoạt các hội đoàn thể; phát tờ rơi tuyên truyền, đăng tải tin, bài trên Báo Lạng Sơn, Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh, loa phát thanh ở các xã, phường, thị trấn; treo băng rôn, pa nô, áp phích trên các phố lớn… Việc tuyên truyền được thực hiện tập trung vào Tháng cao điểm dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con – tháng 6 hằng năm.

Riêng tháng 6/2020, các trung tâm y tế huyện, thành phố và trạm y tế xã, phường, thị trấn trên địa bàn đã tổ chức 69 cuộc truyền thông trực tiếp, lồng ghép thu hút hơn 3.200 lượt người; thăm hộ gia đình, thảo luận nhóm về dự phòng lây truyền mẹ con với hơn 9.920 lượt người tham dự. Đặc biệt, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh – Sở Y tế đã tổ chức 23 cuộc truyền thông lưu động với 640 người tham dự; phát hơn 35.000 tờ rơi, tranh gấp; 3.000 áp phích, 330 sách, tài liệu tuyên truyền…

Từ đầu năm 2021 đến nay, khi dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, việc truyền thông khó khăn hơn do hạn chế tập trung đông người, nên cán bộ y tế các xã, phường, thị trấn đã tăng cường truyền thông cho tất cả PNMT khi đến khám thai tại các cơ sở y tế, đảm bảo 100% PNMT được tư vấn xét nghiệm HIV khi đến khám thai lần đầu. Đồng thời, tăng cường tuyên truyền trên hệ thống loa phát thanh của thôn, xã. Theo số liệu thống kê, các trạm y tế xã, phường, thị trấn đã tổ chức truyền thông cho hơn 24.400 lượt người; hơn 2.000 buổi phát thanh qua loa truyền thông; gần 200 băng rôn, khẩu hiệu tuyên truyền được treo tại các tuyến đường lớn, nơi tập trung đông dân cư…

Phòng khám ngoại trú ARV, Trung tâm Y tế huyện Cao Lộc là nơi tập trung số lượng lớn người điều trị HIV của các huyện, thành phố. Điều dưỡng Bế Thị Giang, Phòng khám ngoại trú ARV, Trung tâm Y tế huyện Cao Lộc cho biết: Phần lớn các PNMT khi đến khám thai lần đầu tại trạm y tế xã, thị trấn đều được tư vấn xét nghiệm, sàng lọc HIV. 100% PNMT nhiễm HIV đều được phát hiện sớm và điều trị dự phòng lây nhiễm HIV từ mẹ sang con, 100% trẻ sinh ra khỏe mạnh, không bị lây truyền HIV từ mẹ. Phòng khám hiện đang quản lý 450 bệnh nhân điều trị ARV của các huyện, trong đó có 4 PNMT dự kiến sinh con trong năm 2021.

Nhờ đó, nhận thức của người dân, nhất là PNMT về tầm quan trọng của việc xét nghiệm HIV và điều trị dự phòng HIV từ mẹ sang con ngày càng được nâng cao. Chị N.T.H. (huyện Bắc Sơn) cho biết: Khi đến khám thai, được nhân viên trạm y tế tư vấn, hướng dẫn, tôi đã làm xét nghiệm HIV và tuân thủ phác đồ điều trị dự phòng từ tháng thứ tư của thai kỳ. Tháng 3/2021, đứa con đầu lòng của tôi chào đời và không bị nhiễm HIV. Đến nay, cháu được hơn 3 tháng, khỏe mạnh và phát triển bình thường.

Hiệu quả của công tác truyền thông đã góp phần nâng cao nhận thức của PNMT, nâng cao tỷ lệ xét nghiệm và điều trị dự phòng HIV từ mẹ sang con sớm. Theo thống kê của Sở Y tế, trong 6 tháng đầu năm 2021, toàn tỉnh có hơn 5.090 PNMT được xét nghiệm HIV để chủ động các biện pháp điều trị dự phòng. Tỷ lệ PNMT có HIV sinh con không nhiễm HIV trên địa bàn tỉnh hiện nay đạt 100% (tăng 2,4 % so với cùng kỳ năm 2020). Đây là một kết quả khả quan, tạo tiền đề quan trọng để thực hiện thành công mục tiêu “Loại trừ lây truyền HIV từ mẹ sang con vào năm 2030”.