Cuộc đua biến cửa hàng, siêu thị thành 'máy rút tiền', hiệu quả ra sao?

Từ Thế Giới Di Động, FPT, Masan, lần lượt các chuỗi bán lẻ với hàng nghìn cửa hàng thành điểm thực hiện dịch vụ nạp tiền, rút tiền, vốn trước đây thuộc về ngân hàng.

Siêu thị, cửa hàng điện máy thành "cây ATM"

Ngày đầu tháng 7, CEO Đoàn Văn Hiểu Em của Thế Giới Di Động (TGDĐ) chia sẻ sau 6 tháng thực hiện mô hình đại lý thanh toán, hơn 3.000 cửa hàng thuộc chuỗi điện thoại, điện máy của nhà bán lẻ này ghi nhận gần 600.000 giao dịch nạp - rút chuyển tiền với chức năng như một cây ATM. Tổng giá trị giao dịch đạt gần 4.000 tỷ đồng.

Ông Hiểu Em nói dịch vụ này giúp người dân tiếp cận tiền mặt dễ dàng, góp phần gia tăng và nâng cao trải nghiệm khách hàng.

Con số 4.000 tỷ đồng được thực hiện qua khoảng 3.000 cửa hàng của chuỗi này trong 6 tháng, tính bình quân thực tế mỗi cửa hàng chỉ giao dịch gần 7,5 triệu đồng/ngày. Nhiều người cho rằng dư địa phát triển mô hình đại lý thanh toán này còn rất lớn.

TGDĐ là chuỗi bán lẻ đầu tiên biến hàng nghìn cửa hàng thành “cây ATM", khi hợp tác với VPBank đầu tháng 12/2024. Trong tháng đầu tiên ra mắt, hơn “3.000 cây ATM” này thực hiện khoảng 150.000 giao dịch chuyển, rút, nạp tiền, với hơn 1.000 tỷ đồng.

Mô hình đại lý thanh toán mà các chuỗi bán lẻ đang thi nhau gia nhập được thực hiện theo Thông tư 07/2024 của Ngân hàng Nhà nước. Trong đó ngân hàng đóng vai trò là bên giao đại lý, cung cấp các dịch vụ tài chính trong phạm vi hoạt động đại lý thanh toán tới khách hàng. Chuỗi bán lẻ đảm nhiệm vai trò đại lý kết nối hệ thống với ngân hàng.

Tại đại hội đồng cổ đông thường niên năm 2025 tổ chức cuối tháng 4 vừa qua, Tổng giám đốc Hoàng Trung Kiên của CTCP Bán lẻ kỹ thuật số FPT (FPT Retail), cho biết chuỗi bán lẻ này không đứng ngoài cuộc với dịch vụ đại lý thanh toán. FPT Shop là chuỗi tham gia dịch vụ này đầu tiên. Đây là định hướng chung và nếu đạt kết quả tốt thì chuỗi nhà thuốc Long Châu cũng sẽ tham gia.

FPT Retail coi đây là dịch vụ giá trị gia tăng, tiến đến biến các cửa hàng của hệ thống thành các One stop shop service (cửa hàng dịch vụ trọn gói - một điểm đến) cho khách hàng.

Hiện hơn 620 cửa hàng FPT Shop đã biến thành điểm rút/chuyển tiền mặt như cây ATM khi hợp tác với Vietcombank.

Người dùng ghé cửa hàng nào cũng có thể thực hiện các giao dịch nộp và rút tiền mặt như đang thực hiện tại ngân hàng. Tuy nhiên, điểm khác biệt với giao dịch tại ngân hàng khiến khách hàng hào hứng là sự linh hoạt về thời gian. Họ có thể chủ động giao dịch bất cứ lúc nào theo khung giờ hoạt động của các cửa hàng điện máy này, bao gồm cả ngoài giờ hành chính và cuối tuần.

Điều kiện giao dịch cũng không phức tạp, chỉ cần mang theo CCCD, điện thoại di động đã cài đặt ứng dụng ngân hàng là có thể thực hiện. Mỗi người được phép giao dịch tối đa 20 triệu đồng/ngày, hạn mức phù hợp cho các giao dịch cá nhân thông thường.

Ông Hoàng Trung Kiên cho rằng việc chuỗi bán lẻ bắt tay với ngân hàng thực hiện mô hình đại lý thanh toán là bước tiến đột phá trong việc mở rộng tiện ích tài chính cho khách hàng trên toàn quốc.

Masan cũng không kém cạnh khi biến loạt cửa hàng Winmart+ thành “cây ATM Techcombank. Đây là doanh nghiệp với lợi thế sở hữu chuỗi 4.000 cửa hàng WinMart+ tính đến 30/6.

Cũng như các chuỗi khác, tại nhiều cửa hàng WinMart+, khách có thể thực hiện các giao dịch tài chính theo hạn mức quy định. Cách làm này có thể giúp mở rộng mạng lưới giao dịch ngân hàng mà không cần mở thêm chi nhánh.

Trước đó, từ cuối 2022, ngay trong mỗi điểm bán lẻ của Winmart+, khách hàng đã có thể mở tài khoản ngân hàng. Chỉ 6 tháng triển khai, có 100.000 tài khoản Techcombank mở mới.

F88 từ cuối năm ngoái cũng đưa hơn 850 cửa hàng tài chính của mình thành phòng giao dịch ngân hàng MB. Hay mới đây, hơn 100 cửa hàng của Hoàng Hà Mobile cũng tham gia dịch vụ nộp, rút, chuyển tiền khi hợp tác với VPB.

Khoản thu không nhỏ

Tính đến giữa tháng 5/2025, mô hình đại lý thanh toán thực hiện tại hơn 7.000 cửa hàng bán lẻ trên cả nước, trong đó khoảng 3.000 cửa hàng TGDĐ bắt tay với VPBank; 850 cửa hàng F88 kết hợp MBBank; khoảng 2.400 cửa hàng Viettel Store & Viettel Post hợp tác với MB; 628 cửa hàng FPT Shop kết hợp Vietcombank...

Việc nhiều ngân hàng bắt tay với các nhà bán lẻ, hệ thống siêu thị thực hiện đại lý thanh toán giúp đưa tiện ích tài chính thuận tiện hơn tới người dân. Giao dịch ngân hàng không còn bó hẹp trong trụ sở ngân hàng, mà hòa vào đời sống tiêu dùng hàng ngày nhờ độ phủ của hệ thống cửa hàng tận vùng sâu, vùng xa, nơi các ngân hàng chưa phủ tới.

Đặc biệt, cả ngân hàng và nhà bán lẻ đều ghi nhận những lợi thế nhất định qua hình thức này. Trong đó chuỗi bán lẻ còn có thêm nguồn thu mới từ hoa hồng, phí giao dịch còn ngân hàng tiết kiệm được chi phí mở điểm mới.

Theo ông Đoàn Văn Hiểu Em, điểm hay của mô hình “cây ATM” là hợp tác đôi bên cùng có lợi. Ở chuỗi bán lẻ, người dân không chỉ tới nạp, rút tiền, mà có thể trở thành khách mua hàng tiềm năng. Ngân hàng giải quyết bài toán quá tải vào những dịp cao điểm, vì bất cứ giờ nào, người dân đều có thể giao dịch.

Ông tin tưởng rằng trong tương lai sẽ có thêm nhiều dịch vụ tài chính khác triển khai. Bởi nhiều ngân hàng đang bắt đầu cắt giảm, tinh gọn bộ máy, có thể những phần việc tinh gọn sẽ chuyển cho đối tác.

Tuy nhiên, so với các ngân hàng, phí giao dịch tại các chuỗi hiện khá cao. Như tại TGDĐ, các giao dịch nạp và chuyển tiền có mức phí dao động từ 11.000 - 22.000 đồng; như với hạn mức rút 20 triệu đồng, khách phải trả 13.200 đồng; các giao dịch ngoài giờ hành chính (sau 17h chiều) có phụ phí 5.500 đồng/giao dịch.

Trong khi tại các ATM của ngân hàng, việc rút tiền cùng hệ thống được miễn phí hoặc chỉ áp dụng khoảng 1.000 đồng/giao dịch (chưa bao gồm VAT). Nhiều ngân hàng từ đầu năm 2025 cũng nâng hạn mức rút tiền mỗi lần lên 10 - 25 triệu đồng...

Tuy nhiên, với khách hàng đang sinh sống và làm việc tại những nơi không có chi nhánh, phòng giao dịch, chưa có ATM, điều này rất tiện lợi.

Theo một chuyên gia tài chính tại TP.HCM, Việt Nam hiện có gần 20.000 cây ATM trên cả nước. Tính trung bình mỗi cây ATM phải phục vụ khoảng 5.000 người.

Song lượng lớn khách hàng trẻ từ thành thị đến nông thôn hiện nay đang quen thanh toán chủ yếu không dùng tiền mặt, nên việc rút tiền qua máy ATM vài năm nay vào các dịp cao điểm lễ Tết không còn là gánh nặng nữa.