Chủ động nước tưới cho sản xuất đông xuân

LSO-Theo dự báo của Trung tâm Khí tượng thủy văn Lạng Sơn, thời tiết và lượng mưa trong vụ đông xuân 2013-2014 không có nhiều khác biệt so với vụ trước. Thời tiết ổn định là điều kiện thuận lợi cho sản xuất, nhưng với đặc điểm lượng mưa ít, đảm bảo thủy lợi vẫn là yếu tố quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả sản xuất đông xuân.

LSO-Theo dự báo của Trung tâm Khí tượng thủy văn Lạng Sơn, thời tiết và lượng mưa trong vụ đông xuân 2013-2014 không có nhiều khác biệt so với vụ trước. Thời tiết ổn định là điều kiện thuận lợi cho sản xuất, nhưng với đặc điểm lượng mưa ít, đảm bảo thủy lợi vẫn là yếu tố quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả sản xuất đông xuân.

Kiên cố hóa kênh mương trên địa bàn xã Tú Xuyên, huyện Văn Quan

Đầu năm 2013, theo khảo sát của Công ty TNHH Một thành viên khai thác công trình thủy lợi, hầu hết các hồ thủy điện tích nước chỉ đạt khoảng 30-60% dung tích. Mực nước sông, suối hạ thấp, lượng dòng chảy nhỏ không đủ cho các trạm bơm điện, bơm thủy luân, dập dâng hoạt động bình thường. Nguy cơ hạn hán đã gần kề. Trong khi đó, do điều kiện khó khăn chung, nguồn kinh phí cấp bù hụt thủy lợi phí cấp cho Lạng Sơn rất chậm, cho đến thời điểm này cũng mới chỉ được khoảng 40% kế hoạch năm. Điều này ảnh hưởng tới công tác nâng cấp, sửa chữa các công trình. Ông Nguyễn Mạnh Hùng, Giám đốc Công ty TNHH Một thành viên khai thác công trình thủy lợi cho biết: qua công tác kiểm tra, rà soát, có rất nhiều công trình thủy lợi cần được sửa chữa, nâng cấp để đảm bảo năng lực tưới. Chính vì vậy, khắc phục khó khăn về tài chính, Công ty đã chủ động huy động mọi nguồn lực, kể cả nguồn lực từ nội bộ Công ty, ứng vốn triển khai sửa chữa công trình. Tính từ đầu năm đến nay, Công ty đã thực hiện sửa chữa được trên 19 nghìn km kênh mương, 2 đập dâng và hàng chục công trình nhỏ khác. Qua đó đảm bảo chủ động nước cho hơn 21 nghìn ha diện tích gieo trồng cả năm.

Cơn bão số 14 đầu tháng 11 vừa qua đã ảnh hưởng khá nặng nề tới một số công trình thủy lợi trên địa bàn, trong đó nặng nhất là các công trình trên địa bàn huyện Lộc Bình, Cao Lộc. Ông Nguyễn Mạnh Hùng khẳng định: có 12 công trình cần sửa chữa ngay, thực chất nguồn kinh phí cấp bù hụt thủy lợi phí vẫn đang rất khó khăn, nhưng thời điểm này Công ty đã bắt tay vào khắc phục các công trình hư hỏng. Quyết tâm đảm bảo diện tích tưới trong năm 2014 theo kế hoạch đề ra là hơn 21.800 ha, tăng trên 300ha so với năm nay. Theo tiến độ triển khai, dự kiến các công trình đang sửa chữa sẽ kịp thời đưa vào sử dụng từ cuối tháng 12/2013.

Hiện nay ngoài 352 công trình thủy lợi lớn do Công ty TNHH Một thành viên khai thác thủy lợi quản lý, toàn tỉnh đã xây dựng được trên 1.000 công trình thủy lợi kiên cố và trên 2.300 công trình thủy lợi nhỏ do nhân dân các địa phương tự đầu tư, xây dựng. Công trình do dân tự đầu tư được quản lý, sử dụng rất hiệu quả bởi chính cộng đồng được hưởng lợi, hàng năm hệ thống thủy lợi nhỏ này chủ động nước cho hơn 10.000ha đất canh tác. Trong khi đó các công trình thủy lợi nhỏ do các địa phương quản lý đã từng bước được duy tu, sửa chữa, quản lý sử dụng một cách có bài bản hơn với sự thành lập của các tổ hợp tác dùng nước. Hiện nay, các cấp, ngành một mặt chủ động kiểm tra, rà soát năng lực, hiện trạng các công trình để có biện pháp khắc phục kịp thời, mặt khác, đang tích cực triển khai thực hiện điều tiết nước tưới theo khung thời vụ. Đây là chủ trương chỉ đạo của tỉnh từ vụ đông xuân trước. Với việc các cơ quan chuyên môn xây dựng khung thời vụ phù hợp điều kiện, đặc điểm của từng vùng, trên cơ sở đó thực hiện điều tiết nước đồng loạt đảm bảo theo đúng lịch. Cách làm này không những tiết kiệm nước mà còn góp phần quan trọng tạo ra phương pháp canh tác đồng loạt, tiền để đẩy mạnh hình thành mô hình cánh đồng mẫu lớn trên địa bàn.

Với sự tích cực, chủ động, về cơ bản theo tính toán của đơn vị khai thác quản lý công trình thủy lợi và các huyện, thành phố, trước mắt nước tưới sẽ đủ đáp ứng được nhu cầu gieo trồng đầu vụ đông xuân. Vào giai đoạn giữa vụ, khi một số công trình thủy lợi hoàn thành việc duy tu, sửa chữa và hệ thống thủy lợi được củng cố thông qua phong trào ra quân đầu xuân, nước tưới sẽ đủ để thực hiện các biện pháp chăm sóc cây trồng, đảm bảo hiệu quả của vụ sản xuất quan trọng này.

VŨ NHƯ PHONG