Chi Lăng: Khô hạn kéo dài, người dân “bất lực” nhìn na chết

- Na là cây trồng chủ lực của nhiều hộ dân trên địa bàn huyện Chi Lăng. Tuy nhiên, do hạn hán kéo dài từ tháng 9/2024 đến nay, người trồng na (chủ yếu là các hộ trồng na ở núi cao) trên địa bàn huyện Chi Lăng đang “bất lực” nhìn cây na bị chết.  

Những ngày giữa tháng 2/2025, chúng tôi có mặt ở xã Chi Lăng, huyện Chi Lăng. Trên những thửa ruộng, sườn núi trồng na, ngoài một vài người đang tiến hành cắt tỉa na theo thời vụ, còn có những gia đình đang chặt hạ cây na đã chết. Chị Bế Thị Thảo, thôn Quán Thanh, xã Chi Lăng cho biết: Gia đình tôi có gần 500 cây na từ 2 đến10 năm tuổi. Từ tháng 9/2024 đến nay, do không có mưa dẫn tới gần 200 cây na trồng ở sườn núi cao của gia đình bị chết. Cây trồng trên núi cao nên việc cung cấp nước tưới rất khó khăn, gia đình chỉ bất lực nhìn cây chết rồi tiến hành chặt hạ làm củi.

Cùng với gia đình chị Thảo, mấy tháng trở lại đây, trên địa bàn xã Chi Lăng đã xuất hiện tình trạng diện tích na trồng ở sườn đồi, khu vực núi cao bị chết. Ông Lâm Văn Mạnh, Chủ tịch UBND xã Chi Lăng cho biết: Năm 2024, trên địa bàn xã có 460 ha na. Thời gian gần đây, xã đã nắm bắt được tình trạng cây na được trồng ở các sườn núi cao bị chết. Nguyên nhân là năm 2024, gió bão mạnh khiến cho cây na trồng ở sườn núi cao bị nghiêng đổ ảnh hưởng đến rễ cây. Đồng thời, khoảng gần 5 tháng nay không có mưa khiến cho cây na trồng trên sườn núi cao càng yếu và chết dần. Hiện nay, UBND xã đang chỉ đạo bộ phận chuyên môn và các thôn rà soát diện tích cụ thể.

Tương tự, người trồng na trên địa bàn thị trấn Chi Lăng cũng bất lực nhìn cây na chết. Ông Phí Văn Thành, khu Minh Hòa, thị trấn Chi Lăng cho biết: Gia đình tôi có 600 cây na. Do ảnh hưởng hạn hán kéo dài từ giữa tháng 9/2024 đến nay, gia đình tôi có khoảng 20% số cây bị chết. Trong đó số cây na bị chết chủ yếu tập trung ở các sườn núi cao, không chủ động được nguồn nước.

Ông Triệu Văn Thanh, Chủ tịch UBND thị trấn Chi Lăng cho biết: Năm 2024, diện tích na trên địa bàn xã là trên 400 ha. Những tháng gần đây, hạn hán kéo dài khiến cho nhiều diện tích na trồng trên các sườn núi cao bị chết khô. Mặc dù chưa rà soát được toàn bộ song qua nắm bắt ban đầu, diện tích na bị chết do hạn hán trên địa bàn khoảng 50 ha.

Không chỉ 2 địa bàn kể trên, các xã, thị trấn khác của huyện Chi Lăng cũng xuất hiện tình trạng cây na chết do hạn hán kéo dài. Ông Phùng Văn Nghĩa, Chủ tịch UBND huyện Chi Lăng cho biết: Khoảng 5 tháng trở lại đây, tình trạng khô hạn kéo dài đã ảnh hưởng đến phát triển sản xuất nông nghiệp trên địa bàn, đặc biệt là tình trạng cây na được trồng trên các sườn núi cao bị chết do hạn hán. Ngay khi nắm được thực trạng đó, UBND huyện đã chỉ đạo cơ quan chuyên môn, UBND các xã, thị trấn nắm bắt tình hình diễn biến cụ thể để kịp thời khuyến cáo, hướng dẫn người dân.

Ông Lương Thành Chung, Trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện cho biết: Huyện đang đề nghị các xã, thị trấn có thống kê diện tích cây na bị thiệt hại. Mặc dù chưa có số liệu cụ thể, song theo ghi nhận ban đầu từ các xã, thị trấn, diện tích na chết chủ yếu nằm ở vị trí núi cao của 8 xã, thị trấn. Hiện phòng khuyến cáo người trồng na ở vị trí thấp, thuận lợi cần triển khai biện pháp bổ sung nước tưới. Đối với diện tích na trên núi cao bị chết, người dân cần chuẩn bị cây giống, phân bón để khi có mưa sẽ trồng bổ sung.

Bên cạnh những khuyến cáo, giải pháp trước mắt, về lâu dài, các cơ quan chuyên môn cũng như người trồng na trên địa bàn, đặc biệt là trồng ở các khu vực núi cao của huyện cần tiếp tục nghiên cứu, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất. Để cây na thích ứng tốt hơn với điều kiện tự nhiên, góp phần nâng cao năng suất, chất lượng, giá trị cây na.