ASEAN khẳng định vị thế trung tâm

Tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 54 (AMM-54), ASEAN nhất trí thiết lập quan hệ Đối tác đối thoại với Anh. Bước đi mới tiếp tục cho thấy sức hút của ASEAN, khẳng định vị trí trung tâm của Hiệp hội trong các tiến trình và cấu trúc hợp tác ở khu vực. Đây cũng là thành công lớn của Anh trong chiến lược đối tác toàn cầu thời “hậu Brexit”.

Một kết quả nổi bật của AMM-54 và các hội nghị liên quan, đang diễn ra theo hình thức trực tuyến, đó là các quyết định của ASEAN thiết lập thêm các quan hệ đối tác và chấp thuận các bên tham gia Hiệp ước thân thiện và hợp tác ở Đông Nam Á (TAC). Đặc biệt trong đó, Anh trở thành Đối tác đối thoại thứ 11 của ASEAN và là quốc gia châu Âu duy nhất ngoài Liên hiệp châu Âu (EU) có được vị thế đối tác quan trọng nhất của ASEAN.

Anh có quan hệ thương mại lâu đời với các nước ASEAN, hiện là đối tác thương mại lớn thứ 12, nhà đầu tư trực tiếp nước ngoài lớn thứ 6 của ASEAN. Hơn 40% số công dân ASEAN tại châu Âu cư trú ở Anh và 67% số công dân châu Âu tại ASEAN là người Anh; hơn ba triệu người Anh đến ASEAN mỗi năm và hơn 40.000 sinh viên ASEAN đang học tập tại Anh. Những con số này phản ánh sự tương tác nổi bật giữa Anh và ASEAN.

Trong chiến lược nước Anh toàn cầu, nhằm “tái tạo” vị thế quốc gia sau Brexit với vai trò lớn hơn trên toàn cầu, Anh khẳng định ưu tiên châu Á, nhất là khu vực Đông Nam Á. Nhiều lần bày tỏ mong muốn thiết lập quan hệ Đối tác đối thoại với ASEAN, Anh hy vọng có thêm nhiều cơ hội, đóng góp cho tăng trưởng kinh tế trong nước, thúc đẩy hợp tác ở khu vực. Ngay sau khi giai đoạn chuyển tiếp Brexit kết thúc đầu năm 2020, Anh đã ký các thỏa thuận thương mại tự do với một số nước ASEAN và chính thức đề nghị ASEAN chấp thuận vị thế Đối tác đối thoại.

Bộ trưởng Ngoại giao Anh Dominic Raab từng nhấn mạnh, với tầm nhìn toàn cầu, nước Anh sẽ hợp tác chặt chẽ với những người bạn ở châu Á. Trở thành một trong những đối tác quan trọng của ASEAN, Anh có thể mở rộng hợp tác tại khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương, từ chống biến đổi khí hậu đến ổn định chiến lược. Theo Đại sứ Anh tại ASEAN Jon Lambe, đề nghị trở thành Đối tác đối thoại của ASEAN, Anh khẳng định cam kết lâu dài với khu vực Đông Nam Á.

Mục tiêu và nỗ lực hội nhập của nước Anh phản ánh tầm quan trọng về kinh tế và địa chính trị, khẳng định sức hút của Đông Nam Á và vai trò trung tâm của ASEAN, vốn có nền tảng vững chắc từ những thành quả hợp tác nội khối và với các đối tác, cũng như từ thành công của các khuôn khổ, cơ chế hợp tác do Hiệp hội khởi xướng và dẫn dắt.