80 năm vụ ném bom xuống Nagasaki: Chứng tích chiến tranh và hy vọng hòa bình

Nagasaki không chỉ muốn mình là “những nạn nhân cuối cùng,” mà muốn trở thành “những người nhắc nhở cuối cùng” về một thế giới không còn bom hạt nhân.

Ba ngày sau thảm họa hạt nhân tại thành phố Hiroshima (Nhật Bản), ngày 9/8/1945, quả bom nguyên tử thứ hai rơi xuống quận Urakami ở Nagasaki, cướp đi sinh mạng của khoảng 74.000 người chỉ trong vài tháng.

Nagasaki vốn là một thành phố cảng sôi động, nơi giao thoa giữa các nền văn hóa Đông-Tây, đã bị san phẳng trong nháy mắt.

Được xây dựng để tưởng niệm thảm họa, Công viên Hòa bình Nagasaki là khu phức hợp bao gồm Bảo tàng Bom nguyên tử Nagasaki, nơi trưng bày các hiện vật về sự thật của vụ ném bom nguyên tử, cùng với các chứng tích và các công trình tưởng niệm.

Kể lại câu chuyện bi thương

Bảo tàng Bom nguyên tử Nagasaki ra đời để kể lại câu chuyện bi thương ngày 9/8/1945. Khi bước vào bảo tàng, du khách sẽ thấy ngay chiếc đồng hồ quả lắc dừng lại ở 11h02 sáng - thời khắc định mệnh thay đổi Nagasaki mãi mãi.

Những hiện vật ám ảnh như tháp nước đổ nát của trường Trung học Keiho, chỉ cách tâm chấn 800m, quần áo trẻ em, đồ chơi tan vỡ, hay những bức ảnh chụp thi thể cháy đen, tất cả đều khắc sâu nỗi đau khó nguôi.

Giám đốc bảo tàng - ông Takuji Inoue, chia sẻ: “Khi nhắc đến vũ khí hạt nhân, người ta thường nghĩ đến chiến lược và chính trị, nhưng thực chất, những người dân vô tội là nạn nhân chịu thiệt hại lớn nhất.

Đầu tiên, khi bạn vào Bảo tàng Bom nguyên tử, bạn sẽ thấy chiếc đồng hồ quả lắc tượng trưng dừng lại ở 11h02 sáng. Bên cạnh đó là thông điệp mà chúng tôi muốn mọi người trên thế giới chia sẻ với chúng tôi - rằng Nagasaki nên là nơi cuối cùng bị ném bom.

Mục đích là chúng tôi muốn du khách đến Bảo tàng Bom nguyên tử chia sẻ suy nghĩ của người dân Nagasaki. Sau đó, họ có thể xem các cuộc triển lãm thực tế về các tia nhiệt của bom nguyên tử và thiệt hại do bức xạ từ bom nguyên tử gây ra.”

Bảo tàng còn có khu vực mang tên “Hướng tới một thế giới không có vũ khí hạt nhân,” kể về lịch sử phát triển vũ khí hạt nhân và những phong trào phản đối từ cộng đồng quốc tế.

Đặc biệt, chương trình giáo dục hòa bình của thành phố Nagasaki đã trở thành một phần quan trọng, với các chuyến tham quan hằng năm cho học sinh lớp 5, tài liệu học tập như “Hòa bình ở Nagasaki” được phân phát rộng rãi, giúp thế hệ trẻ hiểu rõ giá trị của hòa bình và ghi nhớ bài học lịch sử.

Hy vọng hòa bình

Ngoài Bảo tàng Bom nguyên tử, khu phức hợp còn có một loạt các công trình tưởng niệm khác gồm Tượng hòa bình, Đài phun nước, cột đá đen tại tâm chấn vụ nổ, dấu tích của nhà thờ Urakami bị phá hủy trong vụ nổ, dấu tích về một nhà tù bị san phẳng trong vụ ném bom…, tất cả gợi nhớ về những nỗi kinh hoàng của chiến tranh, đồng thời thể hiện hy vọng về hòa bình.

Bức tượng Hòa bình cao 9,7m, là một điểm nhấn trong Công viên Hòa bình Nagasaki. Bàn tay phải chỉ lên bầu trời nhắc nhở về sự nguy hiểm của vũ khí hạt nhân, trong khi bàn tay trái duỗi ra tượng trưng cho hòa bình vĩnh cửu. Khuôn mặt của bức tượng cũng tượng trưng cho hòa bình, trong khi đôi mắt nhắm nghiền tượng trưng cho lời cầu nguyện cho linh hồn các nạn nhân được siêu thoát.

Chân phải của gập lại trong tư thế thiền định, trong khi chân trái duỗi thẳng xuống đất, như muốn kêu gọi mỗi người đứng lên và giúp đỡ thế giới.

Cột đá đen có tên là Hypocenter (tạm dịch Tâm chấn) được xây dựng ngay tại vị trí mà vào lúc 11:02 sáng ngày 9/8/1945, một quả bom nguyên tử đã phát nổ ở độ cao 500m phía trên.

Khu vực trong bán kính 2,5km tính từ tâm chấn đã bị tàn phá hoàn toàn, và phần còn lại của thành phố chỉ còn là đống đổ nát. Sau vụ đánh bom, vốn đã hủy diệt toàn bộ thảm thực vật xung quanh tâm chấn, người ta đã nghĩ rằng sẽ không có cây cối nào mọc được ở đó trong 75 năm tới.

Tuy nhiên, một tháng sau vụ đánh bom nguyên tử, khoảng 30 loại cây đã bắt đầu mọc trở lại. Ngày nay, có khoảng 500 cây hoa anh đào trong Công viên Hypocenter, cùng với các loài hoa và cây xanh tươi tốt có thể được nhìn thấy quanh năm. Công viên này thực sự lột tả được sức mạnh của sự hồi sinh tại Nagasaki.

Những chứng tích thảm họa, những lá thư để lại từ nạn nhân, những di vật ám ảnh… không chỉ để đau thương, mà còn để thúc giục nhân loại không lặp lại sai lầm.

Nagasaki không chỉ muốn mình là “những nạn nhân cuối cùng,” mà muốn trở thành “những người nhắc nhở cuối cùng” về một thế giới không còn bom hạt nhân./.